ماجراهای من و تراپیست‌م ( روان‌نشناسی و روان درمانی)

🔘 علمی اما ناکارآمد

انتقادات به روشهای رواندرمانی، به ویژه درمان شناختی-رفتاری (CBT)**، از دهه ها پیش در ادبیات پژوهشی مطرح شده است. برخی از این نقدها بر پایهٔ پژوهشهای هانس آیزنک (Hans Eysenck) و دیگران شکل گرفته‌اند. در زیر خلاصه‌ای از این انتقادات و منابع :


۱. نقدهای کلاسیک: ایزنک و مسئلهٔ اثربخشی
- هانس آیزنک (۱۹۵۲) در مقالهای جنجالی ادعا کرد که بهبودی بیماران روانی پس از رواندرمانی، تفاوت معناداری با بهبودی خودبخودی (Spontaneous Remission) ندارد.
- او استدلال می‌کرد که ۶۶٪ بیماران افسرده بدون درمان، پس از ۲ سال بهبود می‌یابند و رواندرمانی (از جمله CBT) تنها کمی این روند را تسریع می‌کند.
- منبع : Eysenck, H. J. (1952). *The effects of psychotherapy: An evaluation*. Journal of Consulting Psychology.

- پاسخ به ایزنک:
- پژوهشهای متاخر (مثل Smith et al., ۱۹۸۰) نشان می‌دهند که رواندرمانی بهطور متوسط اثرات متوسط تا بزرگی دارد، اما این اثرات در اختلالات مختلف متفاوت است.
- منبع: Smith, M. L., & Glass, G. V. (1977). *Meta-analysis of psychotherapy outcome studies*. American Psychologist.


۲. ناکارآمدی CBT در برخی اختلالات
- مطالعات نشان می‌دهند CBT برای اختلالاتی مثل افسردگی شدید یا اختلال شخصیت مرزی ممکن است اثرات کوتاه‌مدت داشته باشد و نیاز به درمانهای طولانی‌تر یا ترکیبی وجود دارد.
- مثال : پژوهش Wampold et al. (۱۹۹۷) ادعا می‌کند که عوامل غیراختصاصی (مثل رابطهٔ درمانگر-مراجع) مهم‌تر از تکنیکهای خاص CBT هستند.
- منبع: Wampold, B. E. (۱۹۹۷). *Methodological problems in identifying efficacious psychotherapies*. Psychotherapy Research.

- وابستگی به صلاحیت درمانگر :
- اثربخشی CBT شدیداً به مهارت درمانگر وابسته است و در عمل، بسیاری از درمانگران آموزش کافی نمیبینند.


۳. مسئلهٔ گروه شاهد (Control Group) و انتشار گزینشی
- انتقاد اصلی: در بسیاری از مطالعات CBT، گروه شاهد (مثلاً لیست انتظار) به‌گونه‌ای طراحی میشود که نتایج CBT بهتر بهنظر برسد.
- مثال : اگر گروه شاهد «هیچ درمانی» دریافت نکند، طبیعی است که گروه CBT بهبود بیشتری نشان دهد. اما مقایسه با درمانهای دیگر (مثل دارودرمانی) گاهی تفاوت معناداری نشان نمی‌دهد.
- منبع : Cuijpers, P. et al. (۲۰۱۶). *Are all psychotherapies equally effective in the treatment of adult depression?* Clinical Psychology Review.

- تورش انتشار (Publication Bias):
- مطالعاتی که نتایج منفی یا خنثی دربارهٔ CBT دارند، کمتر منتشر می‌شوند.

۴. اثرات موقت و بازگشت علائم
- برخی پژوهشها نشان می‌دهند اثرات CBT ممکن است پس از ۶ ماه تا ۲ سال کاهش یابد، به‌ویژه در اختلالاتی مثل اضطراب اجتماعی
- منبع : Johnsen, T. J., & Friborg, O. (۲۰۱۵). *The effects of cognitive behavioral therapy as an anti-depressive treatment is falling: A meta-analysis*. Psychological Bulletin.

۵. نقدهای فرهنگی*
- CBT بهعنوان روشی مبتنی بر فرهنگ غربی (تاکید بر فردگرایی و عقلانیت) ممکن است برای جوامع غیرغربی (مثل ایران) همیشه مناسب نباشد.
- منبع: Naeem, F., et al. (۲۰۱۵). *Cultural adaptation of CBT for serious mental illness: A guide for training and practice*.

---

### جمعبندی و پیشنهاد پژوهشی
- برای مطالعهٔ عمیقتر، این منابع را بررسی کنید:
۱. کتاب:
- *The Death of Psychotherapy* (Donald A. Eisner) – نقدی ریشه ای بر محدودیتهای رواندرمانی.
۲. مقاله:
- Lynch, D. et al. (۲۰۱۰). *Cognitive-behavioral therapy for depression: Cultural adaptation and meta-analysis*.
۳. مقالهٔ فارسی:
- بررسی انتقادی کارایی درمانهای شناختی-رفتاری در ایران (مجلهٔ روانشناسی بالینی ایران).


پی‌نوشت:
شما همین یه قلم رو در نظر بگیر که گفته: تاثیر سی‌بی‌تی بستگی زیادی به مهارت سی‌بی‌تی‌ن داره.
خب این نشون میده که سی‌بی‌تی یکی از مهمترین مولفه های علم تکرار پذیری رو نداره.

✅ واقعاً اولین بار کدوم گوسفندی گفت سی‌بی‌تی علمیه؟!
که تو دهن ها افتاده

باید بگن : سی‌بی‌تی منطقیه.

⚠️ منتقدان فروید( کم و بیش به درستی) می‌گن:روانکاوی ، روانشناسی رو به دوران قبل از ویلهم وونت ( موسس اولین آزمایش گاه روان) برد.
و سی بی‌‌ تین ها که شعورشون از فیلسوفان قرن ۱۷ هم عقب مونده تره:
عقلایی مثل هیوم (سالها قبل فروید) به درستی درک کردند
انسان همچنین ادم عاقلی و منطقی ای که نشون میده نیست.
و همه‌ی رفتارش زیر چتر غریزه است
حتی اخلاقی ترین ها

بعد سی‌بی‌تی میخواد با تفکر منطقی این مراجع رو -که از جهتی بیمارتر از بقیه ست-چیکارش کنه؟!

@Me_and_therapist | روانشناسی و روان درمانی

www.group-telegram.com/us/Me_and_therapist.com/478

216 viewsedited  Mar 9 at 23:19

🔘 علمی اما ناکارآمد

انتقادات به روشهای رواندرمانی، به ویژه درمان شناختی-رفتاری (CBT)**، از دهه ها پیش در ادبیات پژوهشی مطرح شده است. برخی از این نقدها بر پایهٔ پژوهشهای هانس آیزنک (Hans Eysenck) و دیگران شکل گرفته‌اند. در زیر خلاصه‌ای از این انتقادات و منابع :


۱. نقدهای کلاسیک: ایزنک و مسئلهٔ اثربخشی
- هانس آیزنک (۱۹۵۲) در مقالهای جنجالی ادعا کرد که بهبودی بیماران روانی پس از رواندرمانی، تفاوت معناداری با بهبودی خودبخودی (Spontaneous Remission) ندارد.
- او استدلال می‌کرد که ۶۶٪ بیماران افسرده بدون درمان، پس از ۲ سال بهبود می‌یابند و رواندرمانی (از جمله CBT) تنها کمی این روند را تسریع می‌کند.
- منبع : Eysenck, H. J. (1952). *The effects of psychotherapy: An evaluation*. Journal of Consulting Psychology.

- پاسخ به ایزنک:
- پژوهشهای متاخر (مثل Smith et al., ۱۹۸۰) نشان می‌دهند که رواندرمانی بهطور متوسط اثرات متوسط تا بزرگی دارد، اما این اثرات در اختلالات مختلف متفاوت است.
- منبع: Smith, M. L., & Glass, G. V. (1977). *Meta-analysis of psychotherapy outcome studies*. American Psychologist.


۲. ناکارآمدی CBT در برخی اختلالات
- مطالعات نشان می‌دهند CBT برای اختلالاتی مثل افسردگی شدید یا اختلال شخصیت مرزی ممکن است اثرات کوتاه‌مدت داشته باشد و نیاز به درمانهای طولانی‌تر یا ترکیبی وجود دارد.
- مثال : پژوهش Wampold et al. (۱۹۹۷) ادعا می‌کند که عوامل غیراختصاصی (مثل رابطهٔ درمانگر-مراجع) مهم‌تر از تکنیکهای خاص CBT هستند.
- منبع: Wampold, B. E. (۱۹۹۷). *Methodological problems in identifying efficacious psychotherapies*. Psychotherapy Research.

- وابستگی به صلاحیت درمانگر :
- اثربخشی CBT شدیداً به مهارت درمانگر وابسته است و در عمل، بسیاری از درمانگران آموزش کافی نمیبینند.


۳. مسئلهٔ گروه شاهد (Control Group) و انتشار گزینشی
- انتقاد اصلی: در بسیاری از مطالعات CBT، گروه شاهد (مثلاً لیست انتظار) به‌گونه‌ای طراحی میشود که نتایج CBT بهتر بهنظر برسد.
- مثال : اگر گروه شاهد «هیچ درمانی» دریافت نکند، طبیعی است که گروه CBT بهبود بیشتری نشان دهد. اما مقایسه با درمانهای دیگر (مثل دارودرمانی) گاهی تفاوت معناداری نشان نمی‌دهد.
- منبع : Cuijpers, P. et al. (۲۰۱۶). *Are all psychotherapies equally effective in the treatment of adult depression?* Clinical Psychology Review.

- تورش انتشار (Publication Bias):
- مطالعاتی که نتایج منفی یا خنثی دربارهٔ CBT دارند، کمتر منتشر می‌شوند.

۴. اثرات موقت و بازگشت علائم
- برخی پژوهشها نشان می‌دهند اثرات CBT ممکن است پس از ۶ ماه تا ۲ سال کاهش یابد، به‌ویژه در اختلالاتی مثل اضطراب اجتماعی
- منبع : Johnsen, T. J., & Friborg, O. (۲۰۱۵). *The effects of cognitive behavioral therapy as an anti-depressive treatment is falling: A meta-analysis*. Psychological Bulletin.

۵. نقدهای فرهنگی*
- CBT بهعنوان روشی مبتنی بر فرهنگ غربی (تاکید بر فردگرایی و عقلانیت) ممکن است برای جوامع غیرغربی (مثل ایران) همیشه مناسب نباشد.
- منبع: Naeem, F., et al. (۲۰۱۵). *Cultural adaptation of CBT for serious mental illness: A guide for training and practice*.

---

### جمعبندی و پیشنهاد پژوهشی
- برای مطالعهٔ عمیقتر، این منابع را بررسی کنید:
۱. کتاب:
- *The Death of Psychotherapy* (Donald A. Eisner) – نقدی ریشه ای بر محدودیتهای رواندرمانی.
۲. مقاله:
- Lynch, D. et al. (۲۰۱۰). *Cognitive-behavioral therapy for depression: Cultural adaptation and meta-analysis*.
۳. مقالهٔ فارسی:
- بررسی انتقادی کارایی درمانهای شناختی-رفتاری در ایران (مجلهٔ روانشناسی بالینی ایران).


پی‌نوشت:
شما همین یه قلم رو در نظر بگیر که گفته: تاثیر سی‌بی‌تی بستگی زیادی به مهارت سی‌بی‌تی‌ن داره.
خب این نشون میده که سی‌بی‌تی یکی از مهمترین مولفه های علم تکرار پذیری رو نداره.

✅ واقعاً اولین بار کدوم گوسفندی گفت سی‌بی‌تی علمیه؟!
که تو دهن ها افتاده

باید بگن : سی‌بی‌تی منطقیه.

⚠️ منتقدان فروید( کم و بیش به درستی) می‌گن:روانکاوی ، روانشناسی رو به دوران قبل از ویلهم وونت ( موسس اولین آزمایش گاه روان) برد.
و سی بی‌‌ تین ها که شعورشون از فیلسوفان قرن ۱۷ هم عقب مونده تره:
عقلایی مثل هیوم (سالها قبل فروید) به درستی درک کردند
انسان همچنین ادم عاقلی و منطقی ای که نشون میده نیست.
و همه‌ی رفتارش زیر چتر غریزه است
حتی اخلاقی ترین ها

بعد سی‌بی‌تی میخواد با تفکر منطقی این مراجع رو -که از جهتی بیمارتر از بقیه ست-چیکارش کنه؟!

@Me_and_therapist | روانشناسی و روان درمانی

BY ماجراهای من و تراپیست‌م ( روان‌نشناسی و روان درمانی)