حسن معین - خودشناسی

اخلاق و کردار مدنی دستور دیگر او در خصوص رعایای قریه مزق نشانه ای است از سیاست کلی او در حمایت حقوق طبقه دهقان در صفر ۱۲۶۶ به حاکم ولایت می نویسد به قرار معلوم کارگذاران نواب والا سرراه رعايا... را مسدود کرده و نمیگذارند که بار خود را در شهر آورده، بفروشند. و شب و روز ایشان را آزار و اذیت مینمایند اینگونه حرکات ناشایسته خلاف حساب است.» مقرر میدارد که پس از این مواظب و مراقب رعایا باشد و به خلاف حساب رفتاری نشود. ۱۵
نظر امیر این بود که مردم از قانون دولت آگاه گردند، و بدانند که نابکار به کیفر میرسد و درستکار پاداش مییابد برای هوشیار گشتن ملت، از خوب و بد کارها در روزنامه انتشار می یافت ۱۶. یکجا میخوانیم:

«این اوقات توپچی مقدم که از آذربایجان به دارالخلافه می آمدند در منازل عرض راه در قریه آقکند قدری به رعیت اذیت و آزار رسانده تعدی و اجحاف کرده بودند کدخدایان و ریش سفیدان آنجا مراتب را خدمت اولیای دولت علیه عرضه داشت .نمودند محض ملاحظه عدل و انصاف و آسایش آنام و عباد صاحب منصب توپچیان مرتکب این عمل را به قراولی سپردند که اکنون در قراول هستند و به قدری که تعدی و اذیت به رعیت کرده بودند وجه نقد از آنها گرفته با چاپار فرستادند که برود به اشخاصی که تعدی و اذیت به آنها رسیده است رسانده قبض گرفته بیاورد»۱۷.

عکس آن واقعه را نیز میشنویم:

اردوی عالیجاه مصطفی قلیخان میرپنجه که در دشتی است بسیار با نظم رفتار میکند و مردم کمال رضامندی از رفتار او دارند و از احدى يك جوجه سیورسات نگرفته است. سهل است كه نزديك اردو زراعت است و کسی قدرت اینكه يك دسته از حاصل زراعت بچیند ندارد و زیاده از حد از نظم و کار او و رضامندی اهالی از آنجا از او نوشته اند» ۱۸.

سخن اعتضادالسلطنه گواه بر همین معنی است وضع لشکر در سفر اصفهان چنان منظم بود که در کنار راهها زراعت مردم سالم مانده يك هندوانه از جالیز کسی يك نفر سپاهی نتوانست ببرد»۱۹.

رأی وزیر مختار انگلیس راجع به سفر ناصرالدین شاه به قم در ۱۲۶۶ این است:

«تفاوت فاحشی است میان این مسافرت با سفرهای عهد محمدشاه هیچ و بلکه همه شاهان ایران جلو اجحاف سپاهی چنان گرفته شده که آزاری به روستائیان ،نرسید و کسی نتوانست از آنان پول و بنه ای تلکه کند»۲۰.

باز راجع به سفر اصفهان گوید:

حالا شکایتی از دهقانان نسبت به ستمگری مأموران دولت شنیده نمیشود برتری دولت جدید برحکومت سابق مورد اعتراف همه است» ۲۱.

۱۵ نسخه اصل نامۀ امیر را به مهر خودش دوست ارجمندم آقای علی
شهیدزاده به نگارنده لطف کردند. ۱۶ وقایع اتفاقیه شماره های ۳ و ۱۱ و ۱۵ و ۳۰

.۱۸ همان شماره ۱۵

۱۷ وقایع اتفاقیه، شماره ۳. ۱۹ به نقل خاطرات حاج سیاح، ص ۴۶۹ ۲۰ انگلیس ۶۰/۱۵۴ شیل به ،پالمرستون ۱ نوامبر ۱۸۵۰

@matnbedebot

📚امیر کبیر و ایران، فریدون آدمیت، صفحه 323، نسخه تصویری، نسخه صوتی.

Telegram

مُخ

www.group-telegram.com/us/MHMohaqeqMoein.com/18863

54 viewsedited  Jan 2 at 20:20

اخلاق و کردار مدنی دستور دیگر او در خصوص رعایای قریه مزق نشانه ای است از سیاست کلی او در حمایت حقوق طبقه دهقان در صفر ۱۲۶۶ به حاکم ولایت می نویسد به قرار معلوم کارگذاران نواب والا سرراه رعايا... را مسدود کرده و نمیگذارند که بار خود را در شهر آورده، بفروشند. و شب و روز ایشان را آزار و اذیت مینمایند اینگونه حرکات ناشایسته خلاف حساب است.» مقرر میدارد که پس از این مواظب و مراقب رعایا باشد و به خلاف حساب رفتاری نشود. ۱۵
نظر امیر این بود که مردم از قانون دولت آگاه گردند، و بدانند که نابکار به کیفر میرسد و درستکار پاداش مییابد برای هوشیار گشتن ملت، از خوب و بد کارها در روزنامه انتشار می یافت ۱۶. یکجا میخوانیم:

«این اوقات توپچی مقدم که از آذربایجان به دارالخلافه می آمدند در منازل عرض راه در قریه آقکند قدری به رعیت اذیت و آزار رسانده تعدی و اجحاف کرده بودند کدخدایان و ریش سفیدان آنجا مراتب را خدمت اولیای دولت علیه عرضه داشت .نمودند محض ملاحظه عدل و انصاف و آسایش آنام و عباد صاحب منصب توپچیان مرتکب این عمل را به قراولی سپردند که اکنون در قراول هستند و به قدری که تعدی و اذیت به رعیت کرده بودند وجه نقد از آنها گرفته با چاپار فرستادند که برود به اشخاصی که تعدی و اذیت به آنها رسیده است رسانده قبض گرفته بیاورد»۱۷.

عکس آن واقعه را نیز میشنویم:

اردوی عالیجاه مصطفی قلیخان میرپنجه که در دشتی است بسیار با نظم رفتار میکند و مردم کمال رضامندی از رفتار او دارند و از احدى يك جوجه سیورسات نگرفته است. سهل است كه نزديك اردو زراعت است و کسی قدرت اینكه يك دسته از حاصل زراعت بچیند ندارد و زیاده از حد از نظم و کار او و رضامندی اهالی از آنجا از او نوشته اند» ۱۸.

سخن اعتضادالسلطنه گواه بر همین معنی است وضع لشکر در سفر اصفهان چنان منظم بود که در کنار راهها زراعت مردم سالم مانده يك هندوانه از جالیز کسی يك نفر سپاهی نتوانست ببرد»۱۹.

رأی وزیر مختار انگلیس راجع به سفر ناصرالدین شاه به قم در ۱۲۶۶ این است:

«تفاوت فاحشی است میان این مسافرت با سفرهای عهد محمدشاه هیچ و بلکه همه شاهان ایران جلو اجحاف سپاهی چنان گرفته شده که آزاری به روستائیان ،نرسید و کسی نتوانست از آنان پول و بنه ای تلکه کند»۲۰.

باز راجع به سفر اصفهان گوید:

حالا شکایتی از دهقانان نسبت به ستمگری مأموران دولت شنیده نمیشود برتری دولت جدید برحکومت سابق مورد اعتراف همه است» ۲۱.

۱۵ نسخه اصل نامۀ امیر را به مهر خودش دوست ارجمندم آقای علی
شهیدزاده به نگارنده لطف کردند. ۱۶ وقایع اتفاقیه شماره های ۳ و ۱۱ و ۱۵ و ۳۰

.۱۸ همان شماره ۱۵

۱۷ وقایع اتفاقیه، شماره ۳. ۱۹ به نقل خاطرات حاج سیاح، ص ۴۶۹ ۲۰ انگلیس ۶۰/۱۵۴ شیل به ،پالمرستون ۱ نوامبر ۱۸۵۰

@matnbedebot

📚امیر کبیر و ایران، فریدون آدمیت، صفحه 323، نسخه تصویری، نسخه صوتی.

BY حسن معین - خودشناسی