فرناز جعفرزادگان @farnazjafarzadegan ...

گفت و گوی راضیه موسوی با فرناز جعفرزادگان درباره مسائل جاری شعر امروز به ویژه شعر سپید






فرناز جعفرزادگان شاعر، محقق و منتقد ادبی شیرازی است که تا کنون از وی سه کتاب شعر با نام های «ثانیه های گیج» نشر لیان،چاپ سوم،  «آدم از کدام فصل به زمین افتاد»، نشر شانی و «زنی میان دو تاریکی »٬ نشر مروارید منتشر شده است. وی همچنین نقدهای بسیاری را در روزنامه ها و مجلات ادبی به چاپ رسانده است. شعرهایی از فرناز جعفرزادگان در کتاب شعر بانوان فارس و کتاب شعر سحر به کوشش " سیروس رومی " و کتاب شعر دو زبانه ی زیر درخت سیب" به کوشش پرویز حسینی " چاپ شده است. هر چند جعفرزادگان  را بیشتر به خاطر اشعار  سپیدش  می‌شناسند اما از وی چند غزل نیز در کتاب غزلسرایان فارس به کوشش صدرا ذوالریاستین به چاپ رسیده است. اشعار جعفرزادگان تا کنون  به زبان های اسپانیایی توسط علی نوروزپور ، آذری توسط  یعقوب نامی  و تاجیکی توسط فردوس اعظم شاعر تاجیکستان برگردانده شده و در روزنامه تاجیکستان به چاپ رسیده است . همچنین خالد بایزیدی و رئوف محمود پور نیز اشعار جعفرزادگان را به زبان کردی ترجمه و در مجله ی بی بی سی کانادا به چاپ رسانده اند. بونا الخاص پسر هانیبال الخاص نیز  اشعار  جعفرزادگان را به زبان انگلیسی  برگردانده و به همراه اشعار دیگر شاعران فارسی زبان در کتابی دوزبانه در آمریکا به چاپ رساند ه است. غزال صحرایی نیز چند شعر وی را به فرانسه برگردانده و در مجله رسانه همیاری ونکوور کاناداو مجله بی سی کانادا به چاپ رسانده است. دکتر راضیه موسوی شاعر، پژوهشگر  و فعال ادبی طی گفت و گویی با فرناز جعفرزادگان به بررسی مسائل جاری شعر به ویژه شعر سپید پرداخته است. در ابتدا دو شعر از آخرین مجموعه ی شعر فرناز جعفرزادگان یعنی مجموعه ی «زنی میان دو تاریکی» می خوانیم و در ادامه متن گفت و گو را خواهیم خواند.



۱


چهار راه


چاره ای ندارد 


چراغ در دست 



 می گذرد از خیابان  


می ایستد 


با خطوط تاریکی  


که پشت چراغ قرمز


تنها عبور ماشین ها را تماشا می شوند 



چار راه چاره ای ندارد


چار راه......






۲



ای فکر جذام گرفته


کلاف سر در گم ات را


به گور که می سپاری 


که در باور علف های هرز


به سرزمین مغزهای مرده


 سلام می دهی


برگرد


برگرد


 دیگر


 نه ایوبی مانده


و نه گیسوی زنی


تا صدای شیون تمام زنان جهان باشد



#فرناز_جعفرزادگان

از کتاب شعر" زنی میان دو تاریکی"










موسوی: از ویژگی های شعر سپید کوتاه، ایجاز و اختصار در بستر آنِ شاعرانه است. گاهی برای بیان مفاهیم عمیق و والا، شاید نیازمند پرداخت شاعرانه ی بیشتری در بستر واژگان و بندهای طولانی تر و بالطبع شعری بلندتر هستیم،  با این تفاسیر به نظر شما  شعر کوتاه چقدر می تواند در بیان مفاهیم عمیق و والا موفق باشد؟ 



جعفرزادگان: شعر کوتاه در نهایت ایجاز شکل می گیرد . بکار گیری واژه گان در شکل گیری یک شعر بسیار مهم است به نظر من،  شعر کوتاه زیاد می تواند در بیان مفاهیم عمیق و والا موفق باشد      

چرا که حوصله ی مردمان امروز در خواندن مطالب بلند نمی گنجد و در واقع هنر شاعر و یا نویسنده در این است که حرف و اندیشه ای را با عمق دادن به واژه و در نهایت ایجاز و ایهام بیان نماید. از شعر سپید کوتاه هم که بگذریم در شعر کلاسیک می توان به رباعیات خیام ودر دوبیتی نیز به سروده های بابا طاهر اشاره کرد که چه در ساحت اندیشگانی و چه در ساحت هنری و ادبی بسیار عمیق بیان گردیده است.


کم گوی و گزیده گوی چون در




 موسوی: همانطور که گفته شد در مجال کوتاه اینگونه اشعار، آنِ  شاعرانه اهمیت بسیاری پیدا می کند. آنِ شاعر است که در بردارنده ی تپش های ناب شاعرانه و لطافت بخش اثر است. پس چنین به نظر می رسد که شاعر گاه ناگزیر است آنِ شاعرانه اش را بدون کم و کاست حفظ کند چرا که آنِ شاعرانه اگر دستخوش تغییرات شود ممکن است از آن تپش های ناب  دور شود. برای حفظ آنِ شاعرانه و در عین حال عمق بخشیدن به اثر به نظر شما چه باید کرد؟


جعفرزادگان: به نظر من" آن " شاعرانه هدیه ایست که به شاعر بخشیده می شود و می توان گفت شاه بیت و یا بند خوب شعر می تواند همان " آن " شاعرانه باشد ،  شاید تغییراتی صورت پذیرد اما هرگزصد در صد قربانی تغییرات نمی گردد ، گرچه به نظر من  " آن " شاعرانه بستگی به نوع دیدگاه و مطالعه و درک شاعر از هستی و محیط پیرامون دارد ، که به چه صورت بیان شود.

پس طبیعتا شاعری که شعرش لیریک باشد با شاعری که  شعرش اجتماعی و یا عرفانی فلسفی ست کاملا متفاوت است ، تا درک شاعر از جهان چه باشد و آن شاعرانه اش چگونه بر او روشن گردد و برای حفظ آن شاعرانه باید ضمیر پاک و آینه وار داشته باشیم شعر گفتن آسان است اما شاعر بودن و ماندن سخت ...



موسوی: آیا فرناز جعفرزادگان ترجیح می دهد شاعری اومانیست باشد تا شاعری فمینیست؟


جعفرزادگان: اومانیسم

www.group-telegram.com/us/farnazjafarzadegan.com/470

108 viewsJun 27, 2019 at 05:21

گفت و گوی راضیه موسوی با فرناز جعفرزادگان درباره مسائل جاری شعر امروز به ویژه شعر سپید






فرناز جعفرزادگان شاعر، محقق و منتقد ادبی شیرازی است که تا کنون از وی سه کتاب شعر با نام های «ثانیه های گیج» نشر لیان،چاپ سوم،  «آدم از کدام فصل به زمین افتاد»، نشر شانی و «زنی میان دو تاریکی »٬ نشر مروارید منتشر شده است. وی همچنین نقدهای بسیاری را در روزنامه ها و مجلات ادبی به چاپ رسانده است. شعرهایی از فرناز جعفرزادگان در کتاب شعر بانوان فارس و کتاب شعر سحر به کوشش " سیروس رومی " و کتاب شعر دو زبانه ی زیر درخت سیب" به کوشش پرویز حسینی " چاپ شده است. هر چند جعفرزادگان  را بیشتر به خاطر اشعار  سپیدش  می‌شناسند اما از وی چند غزل نیز در کتاب غزلسرایان فارس به کوشش صدرا ذوالریاستین به چاپ رسیده است. اشعار جعفرزادگان تا کنون  به زبان های اسپانیایی توسط علی نوروزپور ، آذری توسط  یعقوب نامی  و تاجیکی توسط فردوس اعظم شاعر تاجیکستان برگردانده شده و در روزنامه تاجیکستان به چاپ رسیده است . همچنین خالد بایزیدی و رئوف محمود پور نیز اشعار جعفرزادگان را به زبان کردی ترجمه و در مجله ی بی بی سی کانادا به چاپ رسانده اند. بونا الخاص پسر هانیبال الخاص نیز  اشعار  جعفرزادگان را به زبان انگلیسی  برگردانده و به همراه اشعار دیگر شاعران فارسی زبان در کتابی دوزبانه در آمریکا به چاپ رساند ه است. غزال صحرایی نیز چند شعر وی را به فرانسه برگردانده و در مجله رسانه همیاری ونکوور کاناداو مجله بی سی کانادا به چاپ رسانده است. دکتر راضیه موسوی شاعر، پژوهشگر  و فعال ادبی طی گفت و گویی با فرناز جعفرزادگان به بررسی مسائل جاری شعر به ویژه شعر سپید پرداخته است. در ابتدا دو شعر از آخرین مجموعه ی شعر فرناز جعفرزادگان یعنی مجموعه ی «زنی میان دو تاریکی» می خوانیم و در ادامه متن گفت و گو را خواهیم خواند.



۱


چهار راه


چاره ای ندارد 


چراغ در دست 



 می گذرد از خیابان  


می ایستد 


با خطوط تاریکی  


که پشت چراغ قرمز


تنها عبور ماشین ها را تماشا می شوند 



چار راه چاره ای ندارد


چار راه......






۲



ای فکر جذام گرفته


کلاف سر در گم ات را


به گور که می سپاری 


که در باور علف های هرز


به سرزمین مغزهای مرده


 سلام می دهی


برگرد


برگرد


 دیگر


 نه ایوبی مانده


و نه گیسوی زنی


تا صدای شیون تمام زنان جهان باشد



#فرناز_جعفرزادگان

از کتاب شعر" زنی میان دو تاریکی"










موسوی: از ویژگی های شعر سپید کوتاه، ایجاز و اختصار در بستر آنِ شاعرانه است. گاهی برای بیان مفاهیم عمیق و والا، شاید نیازمند پرداخت شاعرانه ی بیشتری در بستر واژگان و بندهای طولانی تر و بالطبع شعری بلندتر هستیم،  با این تفاسیر به نظر شما  شعر کوتاه چقدر می تواند در بیان مفاهیم عمیق و والا موفق باشد؟ 



جعفرزادگان: شعر کوتاه در نهایت ایجاز شکل می گیرد . بکار گیری واژه گان در شکل گیری یک شعر بسیار مهم است به نظر من،  شعر کوتاه زیاد می تواند در بیان مفاهیم عمیق و والا موفق باشد      

چرا که حوصله ی مردمان امروز در خواندن مطالب بلند نمی گنجد و در واقع هنر شاعر و یا نویسنده در این است که حرف و اندیشه ای را با عمق دادن به واژه و در نهایت ایجاز و ایهام بیان نماید. از شعر سپید کوتاه هم که بگذریم در شعر کلاسیک می توان به رباعیات خیام ودر دوبیتی نیز به سروده های بابا طاهر اشاره کرد که چه در ساحت اندیشگانی و چه در ساحت هنری و ادبی بسیار عمیق بیان گردیده است.


کم گوی و گزیده گوی چون در




 موسوی: همانطور که گفته شد در مجال کوتاه اینگونه اشعار، آنِ  شاعرانه اهمیت بسیاری پیدا می کند. آنِ شاعر است که در بردارنده ی تپش های ناب شاعرانه و لطافت بخش اثر است. پس چنین به نظر می رسد که شاعر گاه ناگزیر است آنِ شاعرانه اش را بدون کم و کاست حفظ کند چرا که آنِ شاعرانه اگر دستخوش تغییرات شود ممکن است از آن تپش های ناب  دور شود. برای حفظ آنِ شاعرانه و در عین حال عمق بخشیدن به اثر به نظر شما چه باید کرد؟


جعفرزادگان: به نظر من" آن " شاعرانه هدیه ایست که به شاعر بخشیده می شود و می توان گفت شاه بیت و یا بند خوب شعر می تواند همان " آن " شاعرانه باشد ،  شاید تغییراتی صورت پذیرد اما هرگزصد در صد قربانی تغییرات نمی گردد ، گرچه به نظر من  " آن " شاعرانه بستگی به نوع دیدگاه و مطالعه و درک شاعر از هستی و محیط پیرامون دارد ، که به چه صورت بیان شود.

پس طبیعتا شاعری که شعرش لیریک باشد با شاعری که  شعرش اجتماعی و یا عرفانی فلسفی ست کاملا متفاوت است ، تا درک شاعر از جهان چه باشد و آن شاعرانه اش چگونه بر او روشن گردد و برای حفظ آن شاعرانه باید ضمیر پاک و آینه وار داشته باشیم شعر گفتن آسان است اما شاعر بودن و ماندن سخت ...



موسوی: آیا فرناز جعفرزادگان ترجیح می دهد شاعری اومانیست باشد تا شاعری فمینیست؟


جعفرزادگان: اومانیسم

BY فرناز جعفرزادگان @farnazjafarzadegan ...