group-telegram.com/farnazjafarzadegan/497
Last Update:
"بلبل در گورستان شهر "
نگاه و نقدی از فرناز جعفرزادگان بر کتاب شعر " عهد نسیم " سروده ی وحید داور
کتاب شعر عهد نسیم سوگسرودی ست که وحید داور برای دوستش مانایاد علیرضا نسیمی شاعر شیرازی سروده و توسط نشر حکمت کلمه در بهار 1398 چاپ گردیده است .
درواقع "عهد نسیم " از آغاز تا پایان شعری بلند است با دوازده فرگرد ، که زبان نمادين و اسطوره اي، در آن جايگاهي درخور دارد . شاعربا بهره گيري از نمادها ، افزون بر اينکه شعر خود را هنرمندانه مي سرايد، دغدغه ها، دل مشغولي ها و خواسته هاي خود را از طريق آنها با زباني غيرمستقيم به مخاطب القا می کند . اکثر سروده ها در روایت زبانی اند که تکنیک های بیانی خود را داراست .
شاعر با ترکیب سازی و گاه استفاده از زبان آرکاییک دست به آفرینش زبانی دیگرگون می زند .
" تیزاب گرم سلطانی آن تمدن را که روی رود بار قلات پی می افکندیم ویرانده بود ." ( ص،15)
در این بند ، فعل مرکب " ویرانده بود " درشعرخوش نشسته، گر چه در شعر شاعران دیگر و در قدیم این گونه فعل های مرکب و ترکیب سازی ها وجود داشته . ترکیب و تلفیق کلمات انگلیسی و عربی و یا آوردن جملات انگلیسی در سروده ها دیده می شود مانند ترکیب " دنس السماع "
در شعرهای این کتاب گاهی به دردهای اجتماعی به صورت ایهام وار برمی خوریم که در پس هر واژه معانی دیگری نیز نهفته است .
" زادن ما گریختن بود
و دانسته بودیم که مغز، تنها مغز
با هواپیما می گریزد
.......
و یا
"گریختن چون زادن بود
رودها بی که بخواهند
زاده می شوند و از مرزها می گذرند
ریگ آنها را در عبور
اما کسی نمی شمرد "
(ص،18)
در این بند رود در معنا، فرزند است و در ظاهر رود جاری" هم نشانده شده است .
ریختن کلمات عبری و اسطوره ای در شعرها ، آوردن نام کتاب داستان ها در پاره روایت ها برای ایهام و نشاندن معنایی دیگرگون در شعر مثل استفاده از نام کتاب داستان جی دی سلینجر " ناتور دشت " و یا " بوف کور " هدایت و کتاب شعر " ابر شلوار پوش" مایاکوفسکی
مهارت و آشنایی شاعر را در سرودن نشان می دهد .
ناتور دشت در پی سرگین پلنگ می گشت
وما گواه انقراض شاعران بودیم ....
(ص،24)
و یا
و فرق مان اگر می کنند از بوف کور ، جز به خاطر آن نیست
که نز لکاتگان جفت گرفتیم ، نز دختران اثیر ...
(ص25)
یکی از مواردی که آسیب به شعر مدرن می زند استفاده از ادات تشبیه، " مانند ، شبیه ، چون ومثل " است که اگر شاعران بتوانند این مورد را رعایت کنند و از ادات تشبیه نو استفاده کنند قوت زبان شعر به لحاظ هنری بالاتر می رود .
"چرا که نقاشان گمنام کارت پستال و
شاعران فروتنی بودیم
شبیه پیشوا، مثل بوف کور "
(ص،25)
در عهد نسیم ، بسته به موقعیت های گوناگون ، شکل های مختلفی از کاربرد یک واژه دیده می شود . برای نمونه ، مردم شیراز به همبرگر می گویند 《همبر》 و 《وحید》 و 《نسیم》《عهد نسیم》هم تا هنگامی که در شیرازند ، همین واژه را به کار می برند .همین واژه در بخش هایی از شعر که در انگلستان می گذرند ،به 《برگر》بدل می شود .
همچنین یاد آوری خاطره در قالب شعر و پیوند دادن به دیگر عناصر متن و شکل گیری شعر به روشی نوین ، وجود دیالوگ در متن ، ریختن عناصر و واژه های محلی که نشان از زندگی شاعر در زادگاهش و همچنین شیراز است و تلفیق آن با کلمات ، مکان ها و جای های لیورپول ، آوردن جملات و چینش کلامی که ما را به یاد متون مقدس می اندازد از شگردهای نوشتاری و سرودن داور است .
" گفتم ، کجا برویم ؟
گفت ،" ملکوت مادرم
وعده گاه کودکان دبستان نگهبان است
آن را لیورپول نامیده اند
-یعنی در زمین بیگانه فرود آمدیم"
آنگاه ، لبان لیمو را بر نان و همبر فشرد
گفتم ،" چرا برویم ؟ "
گفت،"در سنگریز شبانگاهی
گنجشکان نخورده سنگ آیا
بر درخت می مانند ؟
برشاخه ماندن و افتادن
آیا فضیلت گنجشک است ؟ "
(ص،29)
در هم آمیزی شعر کودکانه با زبانی عامیانه در فرگردهای این کتاب در واقع سخره ی شعر کودکانه را در فرگرد هشتم ، 《 آن قصه که نسیم با نسیم ، یا مریم برای وحید گفت 》می بینیم .
وجود واژه های بیگانه درشعر و ایجاد قافیه با این واژه ها(اوکی، یوکی ) و کلمه هایی که موسیقی را به سروده تزریق می کنند، ظرافت دقت شاعر را نشان می دهند .
کیه کیه این وقت شب ؟
"-من ام ، من ام ، شیر علم ، یه ساعته پشت درم ، وا کن درو تو رو به خدا،
بارون می باره جر و جر و جر ، همه ی تن ام شده خیس و تر "
خاله پیرزن در وا کرد و با دیدن شیر که می لرزید ، گفت ،
" خیس شده ی زیر بارون ، هوزایت گویینگ ؟ یو اوکی ؟
بشین کنار آتیش ! خوش اومدی به یوکی !
(ص،47)
سروده های این دفتر بیشترتبعیت از نشانه ها دارند . نشانه ها یی که روابط چند سويه با هم دارند و تكرار و بازتكرار می گردند. با هم نشینی این نشانه ها و واژه گان ، شعر داور گاهی
BY فرناز جعفرزادگان @farnazjafarzadegan ...
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Share with your friend now:
group-telegram.com/farnazjafarzadegan/497