group-telegram.com/iranzamin777/20667
Last Update:
.
🛑 شهر « ابـهـر زنجان » نمونهای از کهن شهرهای پهلویزبان ایران
🔺 ابهر دومین شهر بزرگ استان زنجان است که میان قزوین و زنجان واقع شده ؛ زبان مردمان این شهر، پیش از دوره ایلخانی همانند دیگر مناطق شمالغرب ایران از گویشهای پهلوی باستان ( آذری - تاتی - تالشی ) بوده که در این ۷۰۰ سال آرام آرام، زبان نوآمدگان آسیای میانه جای آن را میگیرد و زبان بومیان ایرانیتبار این منطقه تبدیل به ترکی میشود
در این مطلب ۴ سند مهم تاریخی درباره ریشه #نام این شهر و تاریخچه #زبان این شهر ارائه خواهیم کرد / تصاویر پیوستی را ببینید 👇
✅ یکی از مهمترین منابع تاریخی درباره نام این شهر، گفتهی یاقوت حموی در کتاب معجم البلدان ( ۶۱۵ - ۶۲۱ ق ) است :
(( و أبهر نیز نام شهری است مشهور، میان قزوین، زنجان و همدان از نواحی کوهستان، و ایرانیان آن را « أوهر » تلفظ میکنند. و بعضی از ایرانیان گفتهاند : معنی « أبهر » ترکیبی از « أب » به معنای آب است و « هر » به معنای آسیاب، و یعنی همچون آب آسیاب ))
🚩 این سندی بسیار مهم و جالب درباره نام شهر ابهر در اوایل سده ۷ قمری است که نشان از ریشه های پهلوی آن دارد : « آو / اَو » تلفظ پهلوی و کهن واژه « آب » است که در نام بسیاری از مناطق آذربایجان و کل ایران دیده میشود : اوجان ( اَوگان )، ابهر ( اَوهر )، بناب ( بناو )، سراب ( سراو )، خیاو، سرخاب، اندراب، هراب، بشاب، کشاب، دیشاب، سهزاب و ... واژه « هَر، هَرد، هیرد » نیز بمعنای « خُرد و ریز کردن » تلفظ پهلوی واژه « خُرد » است. در بسیاری از گویشهای ایرانی ( تالشی، لری و غیره ) حرف خ در آغاز کلمات بصورت « هـ » تلفظ میشود ؛ مانند خشک که هوشک تلفظ میشود یا خوردن که هَردن تلفظ میشود و ... این واژه بمعنای ریز، کوچک از پهلوی ساسانی xvart و از ایرانیباستان hv-arta آمده، از ریشه ar به معنای خرد کردن (همریشه با کلمه آرد) و لفظا به معنای « خوب خرد شده » است. درکل « اَبهر / اَوهر » بمعنای سرزمینی است که دارای « آسیاب » است، سرزمین دارای آبهای خُرد کننده.
✅ در کتاب « آثار البلاد قزوینی ۶۷۴ ق » نیز به وجود آسیابهای فراوان در شهر ابهر اشاره شده است که نشان میدهد، معنای نام این شهر به معنای آسیاب است و تایید کننده گفته یاقوت حموی است :
(( ابهر : شهری است در سرزمین جبال، با آب فراوان و درختان بسیار. این شهر را شاپور ذوالاکتاف بنا کرده است. گفتهاند که در این مکان چشمههایی بوده که همگی پر از آب بودند، اما شاپور آنها را با پشم و پوست مسدود کرد و شهر را بر روی آنها ساخت. ... تمام شهر پر از آسیابهایی است که با نیروی آب کار میکنند. ))
✅ در منابع تاریخی از دو شخصیت ابهری جملاتی به زبان قدیم ابهر ( پهلوی ابهری ) نقل شده است که نشان میدهد زبان این منطقه نیز پیش از دوره ایلخانی غیرترکی و پهلوی بوده است :
🚩 ۱- شاعری بنام جولاهه ابهری که معاصر حمدالله مستوفی بوده و نمونهای از شعر پهلوی او در کتاب تاریخ گزیده مستوفی ۷۳۰ ق آمده است. / تصاویر را ببینید 👇
🚩 ۲- جملهای به زبان پهلوی ابهری از شیخ صالح ابهری در کتاب التدوین فی اخبار قزوین اثر رافعی قزوینی، سده ۶ - ۷ قمری / تصاویر را ببینید 👇
✅ زبان پارسی نیز مانند دیگر مناطق ایران ؛ از گذشته تا به امروز در ابهر رواج داشته است. ژان شاردن، سیاح فرانسوی سده ۱۷ میلادی، در سفر به ایران، به این موضوع اشاره میکند :
(( در ابهر تکلم به زبان پارسی آغاز میشود، بطوریکه دیگر در بلاد و دهات فقط به زبان مزبور حرف میزنند. تا حدود شهر مزبور زبان مردم ترکی است ( در سده ۱۷ م، زمان نویسنده )، ولی با زبان ترکی عثمانی اندکی مغایرت دارد. از ابهر تا هندوستان در تمام نقاط به فارسی سخن گفته میشود ... ))
🆔 @iranzamin777
📚 Admin @f777kim
.
BY ایران زمین
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Share with your friend now:
group-telegram.com/iranzamin777/20667