راهیانه

♦️نفر-نهادها♦️
(در حاشیه‌ی پروژه عمرانه‌ی محسن حسام مظاهری و مجموعه «مجالس مذهبی در ایران معاصر»ش)

بخش اول از دو بخش

۱
کار علمی، کار تیمی است. کار علمی به خصوص در شکل مدرن‌اش، صرفاً از جنس خلوت و دود چراغ خوردن نیست. بماند که پژوهش‌های درخشانی چون پژوهش عبدالله دخیل الفیاض با عنوان «تاریخ تعلیم و تربیت شیعه امامیه» و پژوهش‌های مشابه نشان می‌دهد حتی در قرن‌های گذشته، رشد علم در میان مسلمانان ِ پیشا مدرن هم با توسعه نهادی و سازمان ِ علم پیوند داشته‌است. اما حداقل در مورد علم مدرن، تصور پیشرفت پروژه‌های علمی بدون «سازمان» علم کارآ، شبکه‌های پژوهشگران ِ مرتبط به هم و تقسیم کار علمی غیرممکن است.

۲
حدود ۴۰ سال است که از فعالیت علمی‌اش در دانشگاه‌های سوییس و آلمان می‌گذرد. مسأله‌های اصلی پروژه‌ی عمرانه‌ی علمی‌اش، در تمام این مدت تقریباً ثابت بوده‌اند: درس‌هایی که داده‌است، دانشجویان ارشد و دکتری که زیر نظر او کار کرده‌اند، پروژه‌های تحقیقاتی بینارشته‌ای و بینادانشگاهی و بین‌المللی‌اش، نوشته‌ها و مقالات و کتاب‌ها و شرکت در همایش‌ها و کارگاه‌ها. همه و همه تقریباً در یک «تداوم» بوده‌اند. این تداوم، یک «انباشت» غریب را ایجاد کرده‌است: چیزی که در پدیده‌ی «آرشیو» به خوبی می‌توان آن را دید. در شکل مادی‌اش، وقتی هر کدام از ده‌ها کمد دپارتمان باز می‌کنی و جعبه‌هایی که روی آن‌ها تاریخ و سال نوشته‌شده و در هر کدام فولدرهایی و در هر فولدر، متن‌ها و جزوه‌ها و اسلایدها، همگی سال به سال در تداوم همان مسائل محدود چهل ساله.

و او تازه در تداوم استادش که سی سال قبل از او مسأله‌ی «دین و تصویر» را آغاز کرده‌بوده. هفتاد سال تداوم در حوزه‌ای محدود از جامعه‌شناسی دین.

۳
این تداوم هفتاد ساله، چگونه میسر شده‌است؟ با حمایت نهادی. با اختصاص بودجه‌های تحقیقاتی. با تقسیم کار ِ علمی: دانشجویی کارشناسی ارشد انگلیسی داشت که سه سال بود کارش فقط و فقط، رفتن به موزه‌ها، گالری‌ها، آرشیوها و بازدید از کلکسیون‌های شخصی بود که در آن‌ها اشیاء مرتبط به پروژه‌ی استاد وجود داشت و تصویربرداری از آن و سپس نوشتن چند خط توصیفی در مورد آن شیء. تمام هزینه‌های سفر و هتل او را در این سه سال، استاد از گرنت پژوهشی‌اش داده‌بود و دانشگاه.
یک دانشجوی دیگر باستان‌شناسی دیگر، تنها کارش در دو سال گذشته، سفر به سایت‌های باستان‌شناسی در نقاط مختلف دنیا و تهیه اسناد و مدارک و تصاویر مرتبط با پروژه‌ی استاد بود.
حداقل چهار پژوهشگر پسادکتری، بخش‌های مختلف پروژه‌ی او را جلو می‌بردند و هر کدام بر همان بخش متمرکز بودند. چنین تقسیم کار و شبکه و سازماندهی و حمایتی.

[ادامه دارد🔻]

راهیانه|ایده‌نوشت‌های مهدی سلیمانیه|@raahiane
#روشنا|#از_رنجی_که_میبریم|#خواندن|#دانشگاه|#جامعه‌شناسی_دین|#نفر_نهادها

www.group-telegram.com/us/raahiane.com/713

5.3K viewsedited  Nov 30, 2022 at 11:17

♦️نفر-نهادها♦️
(در حاشیه‌ی پروژه عمرانه‌ی محسن حسام مظاهری و مجموعه «مجالس مذهبی در ایران معاصر»ش)

بخش اول از دو بخش

۱
کار علمی، کار تیمی است. کار علمی به خصوص در شکل مدرن‌اش، صرفاً از جنس خلوت و دود چراغ خوردن نیست. بماند که پژوهش‌های درخشانی چون پژوهش عبدالله دخیل الفیاض با عنوان «تاریخ تعلیم و تربیت شیعه امامیه» و پژوهش‌های مشابه نشان می‌دهد حتی در قرن‌های گذشته، رشد علم در میان مسلمانان ِ پیشا مدرن هم با توسعه نهادی و سازمان ِ علم پیوند داشته‌است. اما حداقل در مورد علم مدرن، تصور پیشرفت پروژه‌های علمی بدون «سازمان» علم کارآ، شبکه‌های پژوهشگران ِ مرتبط به هم و تقسیم کار علمی غیرممکن است.

۲
حدود ۴۰ سال است که از فعالیت علمی‌اش در دانشگاه‌های سوییس و آلمان می‌گذرد. مسأله‌های اصلی پروژه‌ی عمرانه‌ی علمی‌اش، در تمام این مدت تقریباً ثابت بوده‌اند: درس‌هایی که داده‌است، دانشجویان ارشد و دکتری که زیر نظر او کار کرده‌اند، پروژه‌های تحقیقاتی بینارشته‌ای و بینادانشگاهی و بین‌المللی‌اش، نوشته‌ها و مقالات و کتاب‌ها و شرکت در همایش‌ها و کارگاه‌ها. همه و همه تقریباً در یک «تداوم» بوده‌اند. این تداوم، یک «انباشت» غریب را ایجاد کرده‌است: چیزی که در پدیده‌ی «آرشیو» به خوبی می‌توان آن را دید. در شکل مادی‌اش، وقتی هر کدام از ده‌ها کمد دپارتمان باز می‌کنی و جعبه‌هایی که روی آن‌ها تاریخ و سال نوشته‌شده و در هر کدام فولدرهایی و در هر فولدر، متن‌ها و جزوه‌ها و اسلایدها، همگی سال به سال در تداوم همان مسائل محدود چهل ساله.

و او تازه در تداوم استادش که سی سال قبل از او مسأله‌ی «دین و تصویر» را آغاز کرده‌بوده. هفتاد سال تداوم در حوزه‌ای محدود از جامعه‌شناسی دین.

۳
این تداوم هفتاد ساله، چگونه میسر شده‌است؟ با حمایت نهادی. با اختصاص بودجه‌های تحقیقاتی. با تقسیم کار ِ علمی: دانشجویی کارشناسی ارشد انگلیسی داشت که سه سال بود کارش فقط و فقط، رفتن به موزه‌ها، گالری‌ها، آرشیوها و بازدید از کلکسیون‌های شخصی بود که در آن‌ها اشیاء مرتبط به پروژه‌ی استاد وجود داشت و تصویربرداری از آن و سپس نوشتن چند خط توصیفی در مورد آن شیء. تمام هزینه‌های سفر و هتل او را در این سه سال، استاد از گرنت پژوهشی‌اش داده‌بود و دانشگاه.
یک دانشجوی دیگر باستان‌شناسی دیگر، تنها کارش در دو سال گذشته، سفر به سایت‌های باستان‌شناسی در نقاط مختلف دنیا و تهیه اسناد و مدارک و تصاویر مرتبط با پروژه‌ی استاد بود.
حداقل چهار پژوهشگر پسادکتری، بخش‌های مختلف پروژه‌ی او را جلو می‌بردند و هر کدام بر همان بخش متمرکز بودند. چنین تقسیم کار و شبکه و سازماندهی و حمایتی.

[ادامه دارد🔻]

راهیانه|ایده‌نوشت‌های مهدی سلیمانیه|@raahiane
#روشنا|#از_رنجی_که_میبریم|#خواندن|#دانشگاه|#جامعه‌شناسی_دین|#نفر_نهادها

BY راهیانه