مرداد پرحادثه و مسئولیّت تاریخی ایرانیان
جواد عبّاسی
28 مرداد 1403
مردادماه هر سال، یادآور دو رویداد مهم و اثرگذار در تاریخ معاصر ایران، یک پیروزی (انقلاب مشروطیّت و صدور فرمان مشروطیّت) و یک ناکامی (کودتای 28 مرداد) است. هر ساله به این مناسبتها انبوهی از یادآوریها و تحلیلها در عرصه نقد و نظر ارائه میشود که تا جایی که علمی و مستند باشند، در جای خود اهمیّت دارند و آگاهیبخش هستند. بااینحال معمولاً این رویدادها، بخصوص در میان عموم، به عنوان رخدادهایی تمام شده و صرفا مربوط به گذشته در نظر گرفته میشوند که میتوان در مورد آنها گفت و گو کرد و احیاناً عبرتهایی نیز از آنها آموخت. این درحالی است که در یک نگاه جامعنگر تاریخی و جامعهشناختی، این رویدادها به نوعی در امتداد هم و همچنان «در جریان» و «ناتمام» هستند. در پیوند با انقلاب مشروطیّت، تقریباً همه مورخان، جامعهشناسان و سیاستشناسان براین باورند که آنچه در انقلاب مشروطیّت مورد نظر بود (مهار استبداد، حاکمیّت مردم، آزادیهای اجتماعی و ...)، هنوز به معنای واقعی در ایران به سرانجام نرسیده است. از این دیدگاه، نهضت نفت و کودتای 28 مرداد و حتی رخدادها و تحولات سیاسی – اجتماعی بعدی از جمله انقلاب سال 1357، همه کوششهایی، ولوناکام، در مسیر کلان مشروطهخواهیِ ایرانیان بودهاند. بنابراین، با پذیرشِ این «در جریان» و «ناتمام بودن»، جا دارد هر ایرانی این رویدادها را صرفاً مربوط به گذشته نداند و همزمان با افزایش آگاهی خود پیرامون آنها، و با پرهیز از نزاعهای صفروصدبینانه و بیحاصل بر سر آنها، بیشتر به «نقش و سهم خود» در ادامه این «راه ناتمام» بیندیشد و در وقت ضرورت به «مسئولیت تاریخی» خود عمل کند. تاریخ را هم باید خواند و هم باید ساخت.
#مشروطیت
#نهضتنفت
#کودتای28مرداد
#مسئولیتتاریخی
https://www.group-telegram.com/historyandlife.com
جواد عبّاسی
28 مرداد 1403
مردادماه هر سال، یادآور دو رویداد مهم و اثرگذار در تاریخ معاصر ایران، یک پیروزی (انقلاب مشروطیّت و صدور فرمان مشروطیّت) و یک ناکامی (کودتای 28 مرداد) است. هر ساله به این مناسبتها انبوهی از یادآوریها و تحلیلها در عرصه نقد و نظر ارائه میشود که تا جایی که علمی و مستند باشند، در جای خود اهمیّت دارند و آگاهیبخش هستند. بااینحال معمولاً این رویدادها، بخصوص در میان عموم، به عنوان رخدادهایی تمام شده و صرفا مربوط به گذشته در نظر گرفته میشوند که میتوان در مورد آنها گفت و گو کرد و احیاناً عبرتهایی نیز از آنها آموخت. این درحالی است که در یک نگاه جامعنگر تاریخی و جامعهشناختی، این رویدادها به نوعی در امتداد هم و همچنان «در جریان» و «ناتمام» هستند. در پیوند با انقلاب مشروطیّت، تقریباً همه مورخان، جامعهشناسان و سیاستشناسان براین باورند که آنچه در انقلاب مشروطیّت مورد نظر بود (مهار استبداد، حاکمیّت مردم، آزادیهای اجتماعی و ...)، هنوز به معنای واقعی در ایران به سرانجام نرسیده است. از این دیدگاه، نهضت نفت و کودتای 28 مرداد و حتی رخدادها و تحولات سیاسی – اجتماعی بعدی از جمله انقلاب سال 1357، همه کوششهایی، ولوناکام، در مسیر کلان مشروطهخواهیِ ایرانیان بودهاند. بنابراین، با پذیرشِ این «در جریان» و «ناتمام بودن»، جا دارد هر ایرانی این رویدادها را صرفاً مربوط به گذشته نداند و همزمان با افزایش آگاهی خود پیرامون آنها، و با پرهیز از نزاعهای صفروصدبینانه و بیحاصل بر سر آنها، بیشتر به «نقش و سهم خود» در ادامه این «راه ناتمام» بیندیشد و در وقت ضرورت به «مسئولیت تاریخی» خود عمل کند. تاریخ را هم باید خواند و هم باید ساخت.
#مشروطیت
#نهضتنفت
#کودتای28مرداد
#مسئولیتتاریخی
https://www.group-telegram.com/historyandlife.com
Telegram
🌲تاریخ و زندگی🌲
یا رب تو نگهبان دل اهل وطن باش/ که امید بدیشان بُوَد
ایران کهن را
ایران کهن را
👏1🤨1
سرهنگی که تاریخنویس جنبش نفت و کودتای 28 مرداد شد.
جواد عبّاسی
28 مرداد 1404
https://www.group-telegram.com/historyandlife.com/3471
هنگامی که در دهه 1360 به عنوان دانشجوی تاریخ در پی یافتن کتابی مناسب پیرامون نهضت نفت و کودتای 28 مرداد بودم، نخستین کتاب که توصیه شد و توجهم را جلب کرد، کتاب «جنبش ملی شدن نفت» نوشته سرهنگ غلامرضا نجاتی بود (1363) که به عنوان یکی از به روزترین آثار پژوهشی در این موضوع و نیز نمونه یک تاریخنگاری غیررسمی شناخته میشد.
نجاتی (زاده 1298 در اراک و درگذشته 1376 در تهران)، سرهنگ نیروی هوایی بود و از همان اوان و همزمان با بروز نهضت نفت، تاریخنگاری را به عنوان علاقه جانبی خود انتخاب کرد و با در حاشیه قرار دادن شغل نظامی خود، آن را برای چهار دهه ادامه داد. نخستین کتاب او «تاریخ نیروی هوایی و سوانح هوایی ایران» بود (1330). کتابهایی نیز در مورد ویتکنگها، اسرائیل، جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل، جمال عبدالنّاصر، مارشال پتن و پاتریس لومومبا نوشت. بااینحال، در دو دهه پایانی عمر خود بر تاریخ ایران پس از کودتای 28مرداد تمرکز کرد و آثاری غالبا مورد توجه در زمان خود منتشر کرد. در نامهنگاریها و گفتوگوهایی که در نقد کتاب «تاریخ سیاسی بیستوپنج سالی ایران» با او داشتم، دریافتم که او اگرچه به مصدق تعلق خاطر شخصی دارد، اما میکوشد با استفاده از آخرین منابع و اسناد منتشر شده (از جمله اسناد وزارت خارجه امریکا) به تاریخ این دوره بپردازد و تا حد امکان بیطرفی را رعایت کند. به همین جهت کتاب «تاریخ سیاسی بیستوپنج ساله ایران (از کودتای 28 مرداد تا انقلاب اسلامی)» او نیز، در زمانهای که تاریخنگاریهای رسمی کسانی مانند سیّد حمید روحانی و سیّد جلالالدّین مدنی میداندار تاریخ نگاری رسمی بودند، مورد توجه قرار گرفت. نجاتی با ترجمه کتاب «اسرار کودتای 28 مرداد» (مارک گازوروسکی) نیز توجهات را به خود جلب کرد. کتاب «تهاجم» را هم در نقد کتاب «پاسخ به تاریخ» (محمدرضا پهلوی) و ترجمه دستکاری شده آن و کتابی هم در مورد «کودتای سرلشکر قرنی» نوشت. واپسین کتابهای او دو مجموعه دو جلدی «مصدق؛ سالهای مبارزه و مقاومت» و «60 سال خدمت و مقاومت: خاطرات مهندس مهدی بازرگان» بود. اگرچه تاریخنگای نجاتی در زمان خودش، کمابیش پیشرو شناخته میشد، یک پژوهش تاریخنگارانه و روششناسانه میتواند به دریافت دقیقتری از کارنامه او در این زمینه کمک کند.
https://www.group-telegram.com/historyandlife.com
#غلامرضانجاتی
#نهضتنفت
#کودتای28مرداد
#تاریخنگاری
جواد عبّاسی
28 مرداد 1404
https://www.group-telegram.com/historyandlife.com/3471
هنگامی که در دهه 1360 به عنوان دانشجوی تاریخ در پی یافتن کتابی مناسب پیرامون نهضت نفت و کودتای 28 مرداد بودم، نخستین کتاب که توصیه شد و توجهم را جلب کرد، کتاب «جنبش ملی شدن نفت» نوشته سرهنگ غلامرضا نجاتی بود (1363) که به عنوان یکی از به روزترین آثار پژوهشی در این موضوع و نیز نمونه یک تاریخنگاری غیررسمی شناخته میشد.
نجاتی (زاده 1298 در اراک و درگذشته 1376 در تهران)، سرهنگ نیروی هوایی بود و از همان اوان و همزمان با بروز نهضت نفت، تاریخنگاری را به عنوان علاقه جانبی خود انتخاب کرد و با در حاشیه قرار دادن شغل نظامی خود، آن را برای چهار دهه ادامه داد. نخستین کتاب او «تاریخ نیروی هوایی و سوانح هوایی ایران» بود (1330). کتابهایی نیز در مورد ویتکنگها، اسرائیل، جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل، جمال عبدالنّاصر، مارشال پتن و پاتریس لومومبا نوشت. بااینحال، در دو دهه پایانی عمر خود بر تاریخ ایران پس از کودتای 28مرداد تمرکز کرد و آثاری غالبا مورد توجه در زمان خود منتشر کرد. در نامهنگاریها و گفتوگوهایی که در نقد کتاب «تاریخ سیاسی بیستوپنج سالی ایران» با او داشتم، دریافتم که او اگرچه به مصدق تعلق خاطر شخصی دارد، اما میکوشد با استفاده از آخرین منابع و اسناد منتشر شده (از جمله اسناد وزارت خارجه امریکا) به تاریخ این دوره بپردازد و تا حد امکان بیطرفی را رعایت کند. به همین جهت کتاب «تاریخ سیاسی بیستوپنج ساله ایران (از کودتای 28 مرداد تا انقلاب اسلامی)» او نیز، در زمانهای که تاریخنگاریهای رسمی کسانی مانند سیّد حمید روحانی و سیّد جلالالدّین مدنی میداندار تاریخ نگاری رسمی بودند، مورد توجه قرار گرفت. نجاتی با ترجمه کتاب «اسرار کودتای 28 مرداد» (مارک گازوروسکی) نیز توجهات را به خود جلب کرد. کتاب «تهاجم» را هم در نقد کتاب «پاسخ به تاریخ» (محمدرضا پهلوی) و ترجمه دستکاری شده آن و کتابی هم در مورد «کودتای سرلشکر قرنی» نوشت. واپسین کتابهای او دو مجموعه دو جلدی «مصدق؛ سالهای مبارزه و مقاومت» و «60 سال خدمت و مقاومت: خاطرات مهندس مهدی بازرگان» بود. اگرچه تاریخنگای نجاتی در زمان خودش، کمابیش پیشرو شناخته میشد، یک پژوهش تاریخنگارانه و روششناسانه میتواند به دریافت دقیقتری از کارنامه او در این زمینه کمک کند.
https://www.group-telegram.com/historyandlife.com
#غلامرضانجاتی
#نهضتنفت
#کودتای28مرداد
#تاریخنگاری
Telegram
🌲تاریخ و زندگی🌲
👏2
Forwarded from دکتر اسلامی نُدوشن
🔰 به مناسبت ۲۸ مرداد
دکتر اسلامی نُدوشن، روزها، جلد سوم و چهارم:
کودتای ۲۸ مردادِ ۳۲ باب تازهای را در تاریخ ایران گشود. ایران تکان خورد، و پسلرزههای آن بهگونههای مختلف محسوس بود، تا سرانجام به انقلاب ۲۲ بهمن ۵۷ منجر گشت.
این را هم باید گفت که انقلاب بهمن نوعی انتقام از نظام بود. مردم ایران در ژرفای وجود خود، کودتای ۲۸ مرداد را نبخشیدند و در نزد خود شرمنده بودند که چرا در برابر چشم آنان این اتفاق افتاد.
در میان نسل روشنفکرنمای بعد از شهریور بیست، و بهخصوص نسل مسندنشین بعد از بیست و هشت مرداد، کسانی بودند که چنان بدنامیای برای این کشور مظلوم کهنسال ایجاد کردند، که به این آسانیها از تاریخش زدوده نخواهد شد، و ایران را به یک «برهوت فکر و شخصیت» نزدیک نمودند که تا سالها تاوانش باید پرداخت گردد.
#اسلامی_ندوشن
--------------
کانال دکتر اسلامی نُدوشن
@dr_eslaminodoushan
دکتر اسلامی نُدوشن، روزها، جلد سوم و چهارم:
کودتای ۲۸ مردادِ ۳۲ باب تازهای را در تاریخ ایران گشود. ایران تکان خورد، و پسلرزههای آن بهگونههای مختلف محسوس بود، تا سرانجام به انقلاب ۲۲ بهمن ۵۷ منجر گشت.
این را هم باید گفت که انقلاب بهمن نوعی انتقام از نظام بود. مردم ایران در ژرفای وجود خود، کودتای ۲۸ مرداد را نبخشیدند و در نزد خود شرمنده بودند که چرا در برابر چشم آنان این اتفاق افتاد.
در میان نسل روشنفکرنمای بعد از شهریور بیست، و بهخصوص نسل مسندنشین بعد از بیست و هشت مرداد، کسانی بودند که چنان بدنامیای برای این کشور مظلوم کهنسال ایجاد کردند، که به این آسانیها از تاریخش زدوده نخواهد شد، و ایران را به یک «برهوت فکر و شخصیت» نزدیک نمودند که تا سالها تاوانش باید پرداخت گردد.
#اسلامی_ندوشن
--------------
کانال دکتر اسلامی نُدوشن
@dr_eslaminodoushan
❤3
Forwarded from Milad
تاریخ پژوهان یادگارآفرین
فضای مجازی و آگاهی تاریخی: فرصتها، تهدیدها و مراقبتها (4) - تاریخ پژوهان یادگارآفرین
تا منبع دقیق مطلب نوشته شده مشخص نشده است شایسته نیست ایده نهفته در آن را صرفا به جهت انتساب به یک شخصیت تاریخی یا علمی پذیرفت (اگر چه ممکن است آن ایده به طور مستقل و خودبخود قابل توجه و تأمل باشد).
Forwarded from مردمنامه (تاریخ مردم) (د .)
روایت محمدعلی اکبری از دغدغه های کریم سلیمانی در باره جریان تحریف مشروطه، نهضت ملی و انقلاب ۵۷ / نظریه پردازی که روایت تمدنی اش ناتمام ماند - خبرآنلاین
https://www.khabaronline.ir/news/2104077/
https://www.group-telegram.com/mardomnameh
https://www.khabaronline.ir/news/2104077/
https://www.group-telegram.com/mardomnameh
👎1👏1
Forwarded from کانال تاریخ پژوهان یادگارآفرین
🏛شبکه آموزشی معلمان تاریخ History Teacher Education Network (HTEN)
🔽 مشخصات:
◽️کشور: بریتانیا 🇬🇧
◽️تأسیس: 1️⃣9️⃣9️⃣1️⃣ میلادی
◽️ساختار: غیرانتفاعی
◽️هدف: ارتقای آموزش تاریخ در سطوح ابتدایی و متوسطه. ایجاد فرصتهایی برای مربیان معلمان تاریخ تا از یافته های جدید آگاه شوند.
◽️اعضا: شبکهای از مربیان آموزش تاریخ و متخصصان آموزشی از سراسر جهان (عمدتاً از انگلیس و سپس اروپا).
◽️شرایط عضویت: باز برای افرادی که در آموزش معلمان تاریخ یا توسعه حرفهای آنها فعالیت دارند (شامل افرادی از مؤسسات آموزش عالی، مراکز آموزش معلمان، و سازمانهای میراث فرهنگی).
◽️خدمات: برگزاری دو کنفرانس آنلاین نیمروزه در سال، حمایت از پژوهشهای مبتنی بر آموزش تاریخ، ارائه منابع و راهنمایی برای مربیان تاریخ، ایجاد شبکهای برای تبادل تجربیات.
◽️درآمد: حق عضویت، فروش انتشارات و منابع، درآمد حاصل از رویدادها و دورهها، حمایتهای نهادی و همکاری با سازمانهایی مانند انجمن تاریخی بریتانیا (HA).
محور فعالیتها: ایجاد جامعهای برای مربیان آموزش تاریخ، ترویج روشهای مبتنی بر پژوهش در آموزش تاریخ، حمایت از توسعه حرفهای معلمان تاریخ.
◽️وبگاه: https://www.hten.org.uk/
#انجمنها
🔗 پیوند مطلب:
🌐 https://yadegarafarin.ir/2025/06/07/hten
🔹 «هسته فناور تاریخ پژوهان یادگارآفرین مستقر در دانشگاه فردوسی مشهد آمادگی اجرای طرحهای تاریخ خانوادگی، تاریخ نهادها، مؤسسات، سازمانها، صنایع، شهرها و روستاها و … را زیر نظر استادان رشته تاریخ دارد.»
🔸 «تاریخ پژوهان یادگارآفرین»©️ @yadegarafarin
🔽 مشخصات:
◽️کشور: بریتانیا 🇬🇧
◽️تأسیس: 1️⃣9️⃣9️⃣1️⃣ میلادی
◽️ساختار: غیرانتفاعی
◽️هدف: ارتقای آموزش تاریخ در سطوح ابتدایی و متوسطه. ایجاد فرصتهایی برای مربیان معلمان تاریخ تا از یافته های جدید آگاه شوند.
◽️اعضا: شبکهای از مربیان آموزش تاریخ و متخصصان آموزشی از سراسر جهان (عمدتاً از انگلیس و سپس اروپا).
◽️شرایط عضویت: باز برای افرادی که در آموزش معلمان تاریخ یا توسعه حرفهای آنها فعالیت دارند (شامل افرادی از مؤسسات آموزش عالی، مراکز آموزش معلمان، و سازمانهای میراث فرهنگی).
◽️خدمات: برگزاری دو کنفرانس آنلاین نیمروزه در سال، حمایت از پژوهشهای مبتنی بر آموزش تاریخ، ارائه منابع و راهنمایی برای مربیان تاریخ، ایجاد شبکهای برای تبادل تجربیات.
◽️درآمد: حق عضویت، فروش انتشارات و منابع، درآمد حاصل از رویدادها و دورهها، حمایتهای نهادی و همکاری با سازمانهایی مانند انجمن تاریخی بریتانیا (HA).
محور فعالیتها: ایجاد جامعهای برای مربیان آموزش تاریخ، ترویج روشهای مبتنی بر پژوهش در آموزش تاریخ، حمایت از توسعه حرفهای معلمان تاریخ.
◽️وبگاه: https://www.hten.org.uk/
#انجمنها
🔗 پیوند مطلب:
🌐 https://yadegarafarin.ir/2025/06/07/hten
www.hten.org.uk
What is HTEN?
HTEN is a professional association established to promote the development of history teacher education, although most of its members are teacher educators based in the UK it has members and supporters across Europe and beyond. HTEN represents…
HTEN is a professional association established to promote the development of history teacher education, although most of its members are teacher educators based in the UK it has members and supporters across Europe and beyond. HTEN represents…
Forwarded from ایران 🇮🇷🇮🇷🇮🇷 گهوارهٔ تمدن
Sheila Canby (1949-2025)
شیلا کنبی (۱۹۴۹-۲۰۲۵)
پژوهشگر
هنر اسلامی و نگارگری ایرانی
مدیر بخش هنر و هنرگردان در
موزههای بریتانیا و متروپولیتن
برگزیدهٔ جشنوارهٔ بینالمللی فارابی
و
نگارندهٔ کتابهای
هنر اسلامی در جزئیات
هنر اسلامی؛ نگاه نزدیک
عصر طلایی هنر ایران
رضا عباسی؛ اصلاحگر سرکش
شاه عباس؛ بازسازی ایران
شاه عباس و گنجهای سلطنتی ایران
شاهنامهٔ شاهطهماسبی
شعر عاشقانهٔ ایرانی/ فارسی
دربار و کیهان؛ عصر بزرگِ سلجوقیان
شاهکارهای هنر اسلامی از مجموعهٔ فرجام
و...
ایران؛ گهوارۀ تمدن 🇮🇷🇮🇷🇮🇷
شیلا کنبی (۱۹۴۹-۲۰۲۵)
پژوهشگر
هنر اسلامی و نگارگری ایرانی
مدیر بخش هنر و هنرگردان در
موزههای بریتانیا و متروپولیتن
برگزیدهٔ جشنوارهٔ بینالمللی فارابی
و
نگارندهٔ کتابهای
هنر اسلامی در جزئیات
هنر اسلامی؛ نگاه نزدیک
عصر طلایی هنر ایران
رضا عباسی؛ اصلاحگر سرکش
شاه عباس؛ بازسازی ایران
شاه عباس و گنجهای سلطنتی ایران
شاهنامهٔ شاهطهماسبی
شعر عاشقانهٔ ایرانی/ فارسی
دربار و کیهان؛ عصر بزرگِ سلجوقیان
شاهکارهای هنر اسلامی از مجموعهٔ فرجام
و...
ایران؛ گهوارۀ تمدن 🇮🇷🇮🇷🇮🇷
Forwarded from کانال چالش صنفی معلمان ایران
🔴 تاریخ ایران از مشروطه تا ۲۸ مرداد و از ۱۴۰۱ تا امروز یک پیام روشن دارد: سیاستی که مردم در آن بازیگر نباشند، دیر یا زود به شکست میانجامد.
🖊️ هرمینه هورداد/ دانش آموخته فلسفه سیاسی و فلسفه حقوق بشر
به بهانهی کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و سرنوشت دولت ملی دکتر محمد مصدق، بار دیگر میتوان پرسید که سیاست در ایران چه نسبتی با مردم داشته و چرا نیروهای سیاسی ما اغلب بهجای تکیه بر جامعه، در مدار تفرقه و رقابت بازاری گرفتار ماندهاند. اسناد منتشرشده در سال ۲۰۱۳ از سوی سازمان سیا و دولت بریتانیا بار دیگر آشکار ساخت که کودتا بدون حمایت و طراحی خارجی ناممکن نبود، اما همان اسناد نشان دادند که ضعف انسجام نیروهای داخلی و ناتوانی آنان در ایجاد جبههای مردمی، بستر اصلی این شکست را فراهم کرد. مصدق با همه محدودیتها نماد صداقت و اتکا به اراده مردم بود، اما تنهاییاش در روز کودتا یادآور این حقیقت است که هیچ سیاستمداری—حتی با محبوبیت تاریخی—بدون پشتوانهی سازمانیافتهی مردم و نیروهای سیاسی پایدار نمیماند.
این تجربه تلخ، همچون مشروطه پیش از آن، نشان میدهد که تفرقه و فقدان قوام سازمانی، گورستان جنبشهای ایرانی بوده است. مشروطه با همه عظمتش، به دلیل شکاف میان سکولارها و مذهبیون و ناتوانی در پیوند دادن نیروهای اجتماعی، به استبداد صغیر انجامید. نهضت ملی نفت نیز در روزهای پایانی بهدلیل جدایی نیروهای مذهبی، بیاعتمادی حزب توده و اختلاف درون جبهه ملی، از حمایت واقعی تهی شد. در مقابل، هرگاه انسجام حداقلی حاصل شد، نتایج شگفتانگیزی رقم خورد: ملی شدن صنعت نفت پیش از کودتا، یا انقلاب ۱۳۵۷ که صرفنظر از اختلافات ایدئولوژیک، به دلیل اجماع بر سر مخالفت با شاه به ثمر نشست. یرواند آبراهامیان در ایران بین دو انقلاب و کودتا نشان داده است که این خط ممتد تفرقه و اجماعهای مقطعی چگونه مسیر تاریخ معاصر ما را تعیین کرده است.
اما اگر از تاریخ به اکنون برگردیم، میبینیم که اپوزیسیون جمهوری اسلامی نیز در همان چرخه گرفتار است. نیروها بیش از آنکه به ایجاد جبههای فراگیر بیندیشند، خود را به مثابه برندهایی تجاری عرضه میکنند. سیاست به بازار شباهت یافته است: هر گروه محصول خود را بستهبندی میکند، در رسانهها میفروشد و در رقابت با دیگران میکوشد سهمی از “بازار مخاطب” به دست آورد. این همان چیزی است که هانا آرنت از آن به «نمایشی شدن سیاست» یاد میکند؛ جایی که عرصه عمومی از میدان کنش جمعی به صحنه تماشا بدل میشود و مردم از بازیگران اصلی به تماشاگران منفعل تبدیل میشوند.
چنین الگوهایی در اپوزیسیون امروز بهوضوح دیده میشود. پس از خیزش «زن، زندگی، آزادی» در ۱۴۰۱، میلیونها نفر به خیابان آمدند و فرصت طلایی برای ایجاد یک جبهه سیاسی–اجتماعی فراهم شد. اما در خارج از کشور، شخصیتها و گروههای اپوزیسیون بهجای همافزایی، بار دیگر درگیر رقابت بر سر رهبری شدند. تلاشهایی مانند تشکیل شورای همبستگی به سرعت به فروپاشی کشیده شد و رسانهها آن را “شورای فروپاشیده” نامیدند. درست همانگونه که در دهه ۱۳۶۰ اپوزیسیون در تبعید به “موزاییکی بدون ملات” تبدیل شد، امروز نیز همان تکهتکهگی ادامه یافته است. این وضعیت یادآور همان الگوی تاریخی است: فرصتها با اعتراضهای پرشور گشوده میشوند، اما به دلیل تفرقه و قوامنیافتگی، در بزنگاهها از دست میروند.
کتاب آشوب احمد بنیجمالی که مطالعهای روانشناسانه و تاریخی از زندگی مصدق است، در این زمینه نکتهای مهم را یادآور میشود: مصدق نه یک اسطورهی بینقص، بلکه انسانی بود با ضعفها و دغدغههایی عادی؛ آنچه او را محبوب کرد، صداقت و نزدیکیاش به جامعه بود. بنیجمالی نشان میدهد که سیاستمداری تنها زمانی در حافظهی جمعی ماندگار میشود که مردم بتوانند خود را در او ببینند. این درس برای امروز نیز حیاتی است: اپوزیسیون تنها زمانی میتواند به نیرویی واقعی بدل شود که بهجای کالا شدن در بازار سیاست، به بازتاب صادقانه و انسانی خواستهای جامعه تبدیل شود.
به همین دلیل است که آنتونیو گرامشی بر مفهوم «هژمونی» تأکید میکرد: سیاست زمانی معنا دارد که یک جریان بتواند نه با زور و اجبار، بلکه با رهبری اخلاقی و فرهنگی، رضایت فعال مردم را به دست آورد. در غیاب این پیوند ارگانیک، سیاست به محصولی مصرفی تقلیل مییابد و نیروهای سیاسی هرگز به آلترناتیوی پایدار بدل نمیشوند.
بنابراین، اگر بخواهیم از ۲۸ مرداد درسی برای امروز بگیریم، آن درس این است که هیچ سیاستی بدون مردم معنا ندارد و هیچ رهبری بدون انسجام نیروها پایدار نمیماند. اپوزیسیون امروز اگر همچنان در مدار رقابتهای بازاری و تفرقههای درونی بچرخد، حتی با بزرگترین موجهای اجتماعی نیز سرنوشتی جز
📎 ادامه متن را اینجا بخوانید
کانال چالش صنفی معلمان ایران
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
🖊️ هرمینه هورداد/ دانش آموخته فلسفه سیاسی و فلسفه حقوق بشر
به بهانهی کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و سرنوشت دولت ملی دکتر محمد مصدق، بار دیگر میتوان پرسید که سیاست در ایران چه نسبتی با مردم داشته و چرا نیروهای سیاسی ما اغلب بهجای تکیه بر جامعه، در مدار تفرقه و رقابت بازاری گرفتار ماندهاند. اسناد منتشرشده در سال ۲۰۱۳ از سوی سازمان سیا و دولت بریتانیا بار دیگر آشکار ساخت که کودتا بدون حمایت و طراحی خارجی ناممکن نبود، اما همان اسناد نشان دادند که ضعف انسجام نیروهای داخلی و ناتوانی آنان در ایجاد جبههای مردمی، بستر اصلی این شکست را فراهم کرد. مصدق با همه محدودیتها نماد صداقت و اتکا به اراده مردم بود، اما تنهاییاش در روز کودتا یادآور این حقیقت است که هیچ سیاستمداری—حتی با محبوبیت تاریخی—بدون پشتوانهی سازمانیافتهی مردم و نیروهای سیاسی پایدار نمیماند.
این تجربه تلخ، همچون مشروطه پیش از آن، نشان میدهد که تفرقه و فقدان قوام سازمانی، گورستان جنبشهای ایرانی بوده است. مشروطه با همه عظمتش، به دلیل شکاف میان سکولارها و مذهبیون و ناتوانی در پیوند دادن نیروهای اجتماعی، به استبداد صغیر انجامید. نهضت ملی نفت نیز در روزهای پایانی بهدلیل جدایی نیروهای مذهبی، بیاعتمادی حزب توده و اختلاف درون جبهه ملی، از حمایت واقعی تهی شد. در مقابل، هرگاه انسجام حداقلی حاصل شد، نتایج شگفتانگیزی رقم خورد: ملی شدن صنعت نفت پیش از کودتا، یا انقلاب ۱۳۵۷ که صرفنظر از اختلافات ایدئولوژیک، به دلیل اجماع بر سر مخالفت با شاه به ثمر نشست. یرواند آبراهامیان در ایران بین دو انقلاب و کودتا نشان داده است که این خط ممتد تفرقه و اجماعهای مقطعی چگونه مسیر تاریخ معاصر ما را تعیین کرده است.
اما اگر از تاریخ به اکنون برگردیم، میبینیم که اپوزیسیون جمهوری اسلامی نیز در همان چرخه گرفتار است. نیروها بیش از آنکه به ایجاد جبههای فراگیر بیندیشند، خود را به مثابه برندهایی تجاری عرضه میکنند. سیاست به بازار شباهت یافته است: هر گروه محصول خود را بستهبندی میکند، در رسانهها میفروشد و در رقابت با دیگران میکوشد سهمی از “بازار مخاطب” به دست آورد. این همان چیزی است که هانا آرنت از آن به «نمایشی شدن سیاست» یاد میکند؛ جایی که عرصه عمومی از میدان کنش جمعی به صحنه تماشا بدل میشود و مردم از بازیگران اصلی به تماشاگران منفعل تبدیل میشوند.
چنین الگوهایی در اپوزیسیون امروز بهوضوح دیده میشود. پس از خیزش «زن، زندگی، آزادی» در ۱۴۰۱، میلیونها نفر به خیابان آمدند و فرصت طلایی برای ایجاد یک جبهه سیاسی–اجتماعی فراهم شد. اما در خارج از کشور، شخصیتها و گروههای اپوزیسیون بهجای همافزایی، بار دیگر درگیر رقابت بر سر رهبری شدند. تلاشهایی مانند تشکیل شورای همبستگی به سرعت به فروپاشی کشیده شد و رسانهها آن را “شورای فروپاشیده” نامیدند. درست همانگونه که در دهه ۱۳۶۰ اپوزیسیون در تبعید به “موزاییکی بدون ملات” تبدیل شد، امروز نیز همان تکهتکهگی ادامه یافته است. این وضعیت یادآور همان الگوی تاریخی است: فرصتها با اعتراضهای پرشور گشوده میشوند، اما به دلیل تفرقه و قوامنیافتگی، در بزنگاهها از دست میروند.
کتاب آشوب احمد بنیجمالی که مطالعهای روانشناسانه و تاریخی از زندگی مصدق است، در این زمینه نکتهای مهم را یادآور میشود: مصدق نه یک اسطورهی بینقص، بلکه انسانی بود با ضعفها و دغدغههایی عادی؛ آنچه او را محبوب کرد، صداقت و نزدیکیاش به جامعه بود. بنیجمالی نشان میدهد که سیاستمداری تنها زمانی در حافظهی جمعی ماندگار میشود که مردم بتوانند خود را در او ببینند. این درس برای امروز نیز حیاتی است: اپوزیسیون تنها زمانی میتواند به نیرویی واقعی بدل شود که بهجای کالا شدن در بازار سیاست، به بازتاب صادقانه و انسانی خواستهای جامعه تبدیل شود.
به همین دلیل است که آنتونیو گرامشی بر مفهوم «هژمونی» تأکید میکرد: سیاست زمانی معنا دارد که یک جریان بتواند نه با زور و اجبار، بلکه با رهبری اخلاقی و فرهنگی، رضایت فعال مردم را به دست آورد. در غیاب این پیوند ارگانیک، سیاست به محصولی مصرفی تقلیل مییابد و نیروهای سیاسی هرگز به آلترناتیوی پایدار بدل نمیشوند.
بنابراین، اگر بخواهیم از ۲۸ مرداد درسی برای امروز بگیریم، آن درس این است که هیچ سیاستی بدون مردم معنا ندارد و هیچ رهبری بدون انسجام نیروها پایدار نمیماند. اپوزیسیون امروز اگر همچنان در مدار رقابتهای بازاری و تفرقههای درونی بچرخد، حتی با بزرگترین موجهای اجتماعی نیز سرنوشتی جز
📎 ادامه متن را اینجا بخوانید
کانال چالش صنفی معلمان ایران
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
Telegraph
تاریخ ایران از مشروطه تا ۲۸ مرداد و از ۱۴۰۱ تا امروز یک پیام روشن دارد: سیاستی که مردم در آن بازیگر نباشند، دیر یا زود به شکست…
🖊️ هرمینه هورداد/ دانش آموخته فلسفه سیاسی و فلسفه حقوق بشر به بهانهی کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و سرنوشت دولت ملی دکتر محمد مصدق، بار دیگر میتوان پرسید که سیاست در ایران چه نسبتی با مردم داشته و چرا نیروهای سیاسی ما اغلب بهجای تکیه بر جامعه، در مدار تفرقه و…
❤1
Forwarded from چهرداد - مسعود طاهری
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
شاید مهمترین خبر در خصوص محمدعلی امیرمعزی در ماه های آینده انتشار کتاب "محمد مورخان" باشد که در آستانه انتشار این کتاب قرار داریم. من در سفر اخیر به پاریس با در این خصوص با او گفتگو داشتم که ویدئوی این گفتگو را در اختیار دوستان قرار می دهم.
پروژه "محمد مورخان" پروژه بعدی محمدعلی امیرمعزی پس از پروژه "قرآن مورخان" بود، که نزدیک چهار سال او و همکارانش مشغول نگارش، تدوین و آماده سازی آن بودند. این کتاب هم یک کار جمعی است که به سرپرستی امیرمعزی و همکارش جان تولند انجام شده و به زودی در پاییز توسط انتشارات سرف به سرپرستی جان فرانسیس کلوزیمو انتشار می یابد.
امیرمعزی در این ویدئو از نحوه شکلگیری ایده اولیه، نحوه همکاری با گروه پنجاه نفریش و نیز از اهداف این پروژه سخن میگوید.
پروژه "محمد مورخان" پروژه بعدی محمدعلی امیرمعزی پس از پروژه "قرآن مورخان" بود، که نزدیک چهار سال او و همکارانش مشغول نگارش، تدوین و آماده سازی آن بودند. این کتاب هم یک کار جمعی است که به سرپرستی امیرمعزی و همکارش جان تولند انجام شده و به زودی در پاییز توسط انتشارات سرف به سرپرستی جان فرانسیس کلوزیمو انتشار می یابد.
امیرمعزی در این ویدئو از نحوه شکلگیری ایده اولیه، نحوه همکاری با گروه پنجاه نفریش و نیز از اهداف این پروژه سخن میگوید.
👍1
پیادهروی اربعین و زائر «ایرانی» بودن
جواد عبّاسی
31 مرداد 1404
موضوع پیادهروی اربعین در سالهای اخیر به یکی از موضوعات سیاسی – اجتماعی و رسانهای برجسته در میان ایرانیان تبدیل شده است. اگرچه به نظر میرسد برای بیشتر ایرانیان جنبههای گوناگون این حرکت نمادین (از «باورمندی شخصی» تا «سیاسی بودن») کمابیش شناخته شده است، نگاهی تاریخی و هویّتی به موضوع نیز میتواند در انگیزهشناسی در این مورد و تفکیک سره از ناسره در «ایرانی» بودن باورمندان و دستگاه سیاسی ایران کمک کند. پیوند تاریخی ایران و تشیع از موضوعاتی است که در انبوهی از مقالات و کتابها به آن پرداخته شده است و تعبیری مانند «اسلام ایرانی» هم بر همین مبنا رایج شده است. صرفنظر از نگرشهای افراطی و تفریطی به این پیوند، که از برساخته بودن کامل تشیّع توسط ایرانیان تا انکار هرگونه رابطه میان «ایرانیّت» و «تشیّع» را در بر میگیرد، میتوان مدعی شد که این پیوند آشکار و غیرقابل انکار است. براین اساس میزان توجه هر زائر «ایرانی»به نمادهای ایرانی در عراق و عتبات (از ایوان مدائن تا آرامگاه کسانی مانند خواجه نصیرالدّین توسی، امیرکبیر و شاهان ایران) میتواند عیار «ایرانی بودن» او را نشان دهد. در مورد دستگاه سیاسی ایران هم میزان توجه آن به این نمادها در گذشته و حال (که واژه «ایران» در ادبیات حکومتی برجستگی یافته است)، میزان ایرانمداری آن در گذشته، حال و آینده را قابل راستیآزمایی خواهد کرد. در این میان توجه زائران و حکومت به ایوانمدائن میتواند اهمیّت نمادین برجستهتری داشته باشد. جایی که حتی مغولان با انتخاب بغداد به عنوان یکی از پایتختهای زمستانی خود و بازگرداندن آن به «ایرانشهر» متوجه شکوه و هویّتبخشی آن شده بودند. ابوالقاسم کاشانی مورخ اواخر دوره ایلخانی در گزارش یکی از سفرهای سلطان محمد اولجایتو به بغداد (سال 709 ه.ق)، با اشاره به دوره هلاکوخان چنین نوشته است:
«روز دوشنبه بيستوهفتم جمادىالآخر وصول رايات همايون به حدود بغداد و نزول به شهر مداين و به تفرج و تماشاى ايوان كسرى و تفكر نمودن و اعتبار حال و انزجار از آمال خود گرفتن. هولاكوخان به چاغ [در دوره] دولت خود به تفرج ايوان كسرى مبادرت نمود و "سه بار طاق را زانو زد" و به خواجه نصيرالدّين طوسى رحمهاللّه مىگويد: بسيار نظرهاى بزرگان و مردان خداى برين طاقِ بىجفت آمده باشد، به مدت هزار سال. زانو براى آن نظرها مىزنم.» (کاشانی، تاریخ اولجایتو، 1348، ص 87).
#ایرانیبودن
#زیارت
#طاقکسری
#ایوانمدائن
#مشاهیرایرانی
https://www.group-telegram.com/historyandlife.com/3484
جواد عبّاسی
31 مرداد 1404
موضوع پیادهروی اربعین در سالهای اخیر به یکی از موضوعات سیاسی – اجتماعی و رسانهای برجسته در میان ایرانیان تبدیل شده است. اگرچه به نظر میرسد برای بیشتر ایرانیان جنبههای گوناگون این حرکت نمادین (از «باورمندی شخصی» تا «سیاسی بودن») کمابیش شناخته شده است، نگاهی تاریخی و هویّتی به موضوع نیز میتواند در انگیزهشناسی در این مورد و تفکیک سره از ناسره در «ایرانی» بودن باورمندان و دستگاه سیاسی ایران کمک کند. پیوند تاریخی ایران و تشیع از موضوعاتی است که در انبوهی از مقالات و کتابها به آن پرداخته شده است و تعبیری مانند «اسلام ایرانی» هم بر همین مبنا رایج شده است. صرفنظر از نگرشهای افراطی و تفریطی به این پیوند، که از برساخته بودن کامل تشیّع توسط ایرانیان تا انکار هرگونه رابطه میان «ایرانیّت» و «تشیّع» را در بر میگیرد، میتوان مدعی شد که این پیوند آشکار و غیرقابل انکار است. براین اساس میزان توجه هر زائر «ایرانی»به نمادهای ایرانی در عراق و عتبات (از ایوان مدائن تا آرامگاه کسانی مانند خواجه نصیرالدّین توسی، امیرکبیر و شاهان ایران) میتواند عیار «ایرانی بودن» او را نشان دهد. در مورد دستگاه سیاسی ایران هم میزان توجه آن به این نمادها در گذشته و حال (که واژه «ایران» در ادبیات حکومتی برجستگی یافته است)، میزان ایرانمداری آن در گذشته، حال و آینده را قابل راستیآزمایی خواهد کرد. در این میان توجه زائران و حکومت به ایوانمدائن میتواند اهمیّت نمادین برجستهتری داشته باشد. جایی که حتی مغولان با انتخاب بغداد به عنوان یکی از پایتختهای زمستانی خود و بازگرداندن آن به «ایرانشهر» متوجه شکوه و هویّتبخشی آن شده بودند. ابوالقاسم کاشانی مورخ اواخر دوره ایلخانی در گزارش یکی از سفرهای سلطان محمد اولجایتو به بغداد (سال 709 ه.ق)، با اشاره به دوره هلاکوخان چنین نوشته است:
«روز دوشنبه بيستوهفتم جمادىالآخر وصول رايات همايون به حدود بغداد و نزول به شهر مداين و به تفرج و تماشاى ايوان كسرى و تفكر نمودن و اعتبار حال و انزجار از آمال خود گرفتن. هولاكوخان به چاغ [در دوره] دولت خود به تفرج ايوان كسرى مبادرت نمود و "سه بار طاق را زانو زد" و به خواجه نصيرالدّين طوسى رحمهاللّه مىگويد: بسيار نظرهاى بزرگان و مردان خداى برين طاقِ بىجفت آمده باشد، به مدت هزار سال. زانو براى آن نظرها مىزنم.» (کاشانی، تاریخ اولجایتو، 1348، ص 87).
#ایرانیبودن
#زیارت
#طاقکسری
#ایوانمدائن
#مشاهیرایرانی
https://www.group-telegram.com/historyandlife.com/3484
Telegram
🌲تاریخ و زندگی🌲
👏1
https://www.youtube.com/watch?v=ZoCELajaLX4 کودتا یا قیام ملّی!؟
YouTube
همنشین بهار: وقایع ۲۸ مردادِ سال ۳۲، به روایتِ دکتر غلامحسین صدیقی
🟥 از سه طرف شمال و شرق و جنوب، به اتاق آقای دکتر مصدق تیر تفنگ و توپ میخورد. روشن بود که قصد مهاجمین تصرف خانه است! دو سه بار به دکتر مصدق پیشنهاد شد که همگی برخاسته، از این اتاق که مخصوصاً هدف تیر است، بیرون برویم. ایشان گفتند: «من از جان خود گذشتهام.…
Forwarded from 🌲تاریخ و زندگی🌲 (جواد عباسی)
روابط هویدا و شاه بدون معما
Hoveyda and the Shah: Unraveling the Illusion
Abbas Towfigh
(in Persian)
Sunday, August 24, 2025, 4:00 p.m. EDT
۲ شهریور ۱۴۰۴: ساعت ۲۳:۳۰
Location for In-Person Attendance:
Parya Trillium Foundation
344 John St, Markham, ON, L3T 5W6
Zoom Registration Link for Virtual Attendance:
https://utoronto.zoom.us/meeting/register/QP2oo9KBTwyokZIU8pWLjw
After registering, you will receive a confirmation email containing information about joining the meeting.
Hoveyda and the Shah: Unraveling the Illusion
Abbas Towfigh
(in Persian)
Sunday, August 24, 2025, 4:00 p.m. EDT
۲ شهریور ۱۴۰۴: ساعت ۲۳:۳۰
Location for In-Person Attendance:
Parya Trillium Foundation
344 John St, Markham, ON, L3T 5W6
Zoom Registration Link for Virtual Attendance:
https://utoronto.zoom.us/meeting/register/QP2oo9KBTwyokZIU8pWLjw
After registering, you will receive a confirmation email containing information about joining the meeting.
❤1
Forwarded from دیروز
زمانیکه اولین هوش مصنوعی شروع به تحلیل متون تاریخی کرد، هیچکس فکر نمیکرد روزی حرفۀ مورخان بهعنوان دومین شغل پرتأثیر از AI شناخته شود.
✍ امروزه دنیای تاریخنگاری با سرعتی چشمگیر در حال تغییر است. فناوریهای دیجیتال نهتنها روشهای تحقیق و تحلیل تاریخی را متحول کردهاند، بلکه خودِ مفهوم «تاریخ» و چگونگی روایت آن را دگرگون میکنند. در عصری که دادهها با حجم بیسابقهای در دسترساند و هوش مصنوعی، شبکههای مجازی و ابزارهای تعاملی به بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شدهاند، مورخان بیش از هر زمان دیگری نیاز دارند جایگاه تاریخ دیجیتال را بشناسند و درک کنند.
مجله «تاریخ و نظریه» که توسط انتشارات Wiley-Blackwell در ایالات متحده آمریکا منتشر میشود، در سال ۲۰۲۲ شمارۀ ویژهای با عنوان «تاریخ و نظریه دیجیتال: روایتها، روشها و راویان در حال تغییر» منتشر کرد.
سه موضوع اصلی که در این ویژهنامه مورد بحث قرار گرفتهاند، عبارتند از: نحوه استفاده مورخان از ابزارهای دیجیتال، مفاهیم کلیدی در دنیای دیجیتال و نقش و هویت راویان تاریخ در این عصر نوین.
📃 فهرست مقالات:
۱. استفان تاناکا: قدیم و جدید در تاریخ دیجیتال
این مقاله به دو روایت تاریخی از ریشههای تاریخ دیجیتال میپردازد: یکی کاربرد رایانه در تحلیل متون قدیمی و دیگری نگرشی به فناوری دیجیتال به عنوان بخشی از نظام اطلاعاتی که تغییرات بنیادی در درک ما از تاریخ ایجاد میکند. نویسنده پیشنهاد میکند مفهوم «گذشته» را باید به «گذشتهها» تبدیل کرد تا تنوع و پیچیدگی وقایع تاریخی بهتر درک شود.
۲. شهزاد بشیر: نوشتن تاریخ برای وب: بازپردازی دیجیتال روایت، شواهد و زمینه
در این مقاله فرآیند طراحی و شکل دهی یک کتاب دیجیتال درباره گذشتهها و آیندههای اسلام شرح داده شده است. تاکید شده که ارائه دیجیتال ابزارهای گستردهتری برای خلق روایت و گسترش مفاهیم فراهم میآورد و پژوهشهای انسانی میتوانند از این ظرفیت بهره ببرند.
۳. جسی دبلیو تارگرسون: شیوهٔ تاریخنگاری در عصر تاریخنگاری دیجیتال
نویسنده معتقد است که تکیه تاریخی بر «منابع اولیه» تعریف دقیقی از روش تاریخی ارائه نمیدهد. او مدلی سهمرحلهای شامل منابع، دادهها، و ساخت واقعیتها را پیشنهاد میکند که به درک بهتر و یکپارچهتر عمل تاریخی کمک میکند و شکاف بین تاریخ آنالوگ و دیجیتال را پر میکند.
۴. لورا کی. موراله: تاریخ به عنوان پادزهر: ضرورت مستندسازی در تاریخ دیجیتال
این مقاله درباره چالشهای زودگذر بودن پژوهشهای دیجیتال تاریخی صحبت میکند و ضرورت مستندسازی منظم و استاندارد آثار دیجیتال را مطرح میسازد تا تاریخ دیجیتال به عنوان فرایندی پایدار در جامعه علمی تثبیت شود.
۵. سیلکه شوواندت: گشودن جعبه سیاه تفسیر: روشهای تاریخ دیجیتال به مثابه مدلهای دانش
نویسنده نشان میدهد چگونه جامعه معاصر و وضعیت دیجیتال، روشهای تفسیر تاریخی را شکل میدهند و الگوریتمها به عنوان «جعبه سیاه»هایی عمل میکنند که بر فهم ما تأثیرگذارند. همچنین نقش مدلسازی و تصویریسازی در تاریخ دیجیتال به عنوان راهکاری برای فهم بهتر تفسیر بررسی شده است.
۶. استیون رابرتسون: ویژگیهای تاریخ دیجیتال
این مقاله دو ویژگی کلیدی رایانهها در تاریخ دیجیتال را شرح میدهد: پردازش دادهها و فراهم آوردن محیطی تعاملی و همهجانبه. نویسنده روند استفاده نامتوازن رایانهها در تاریخنگاری و نمونههایی از پروژههای نوین دیجیتال را بررسی میکند.
۷. مارنی هیوز وارینگتون: به سوی به رسمیت شناختن تاریخسازان مصنوعی
هوش مصنوعی بر اساس بازگشت به دادههای گذشته برای پیشبینی و تصمیمگیری عمل میکند و میتواند به عنوان تاریخساز مصنوعی شناخته شود. نویسنده بحث میکند که منطق تاریخ ترکیبی از استدلال منطقی و باورهای پذیرفتهشده است و شناخت تاریخسازان مصنوعی بخشی از فلسفه تاریخنگاری نوین است.
۸. وولف کانشتاینر: تقویت دیجیتال برای تاریخنگاران: آیا میتوان تاریخ، حافظه و نظریه تاریخی را به کمک هوش مصنوعی بازتولید کرد؟
ابزارهای هوش مصنوعی مانندGPT قابلیت تولید متنهای تاریخی را دارند اما هنوز در دقت، پیگیری حقیقت و بازتاب اخلاق محدودیت دارند. با این حال، برای نظریهپردازان تاریخ، این ابزارها فرصتی برای آزمون فرضیات دربارۀ نوشتن تاریخ را فراهم میکنند.
۹. تامیکا گلوفتسیس: بازی درگیرکننده: انتخاب و مشارکت در حافظه هولوکاست از طریق بازیهای ویدیویی
مؤسسات یادبود هولوکاست بیشتر روی روایت قربانیان تمرکز کردهاند و موضوعات پیچیدهتر مانند نقش تماشاگران و همکاری نادیده گرفته شده است. نویسنده پیشنهاد میدهد بازیهای ویدیویی میتوانند به بازیکنان امکان تصمیمگیریهای اخلاقی دشوار و فهم عمیقتر این مسائل را بدهند.
✅دسترسی به این مجموعه آزاد و رایگان است.
#تاریخ
#نظریه
#تاریخ_دیجیتال
@Dirooz_history
✍ امروزه دنیای تاریخنگاری با سرعتی چشمگیر در حال تغییر است. فناوریهای دیجیتال نهتنها روشهای تحقیق و تحلیل تاریخی را متحول کردهاند، بلکه خودِ مفهوم «تاریخ» و چگونگی روایت آن را دگرگون میکنند. در عصری که دادهها با حجم بیسابقهای در دسترساند و هوش مصنوعی، شبکههای مجازی و ابزارهای تعاملی به بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شدهاند، مورخان بیش از هر زمان دیگری نیاز دارند جایگاه تاریخ دیجیتال را بشناسند و درک کنند.
مجله «تاریخ و نظریه» که توسط انتشارات Wiley-Blackwell در ایالات متحده آمریکا منتشر میشود، در سال ۲۰۲۲ شمارۀ ویژهای با عنوان «تاریخ و نظریه دیجیتال: روایتها، روشها و راویان در حال تغییر» منتشر کرد.
سه موضوع اصلی که در این ویژهنامه مورد بحث قرار گرفتهاند، عبارتند از: نحوه استفاده مورخان از ابزارهای دیجیتال، مفاهیم کلیدی در دنیای دیجیتال و نقش و هویت راویان تاریخ در این عصر نوین.
📃 فهرست مقالات:
۱. استفان تاناکا: قدیم و جدید در تاریخ دیجیتال
این مقاله به دو روایت تاریخی از ریشههای تاریخ دیجیتال میپردازد: یکی کاربرد رایانه در تحلیل متون قدیمی و دیگری نگرشی به فناوری دیجیتال به عنوان بخشی از نظام اطلاعاتی که تغییرات بنیادی در درک ما از تاریخ ایجاد میکند. نویسنده پیشنهاد میکند مفهوم «گذشته» را باید به «گذشتهها» تبدیل کرد تا تنوع و پیچیدگی وقایع تاریخی بهتر درک شود.
۲. شهزاد بشیر: نوشتن تاریخ برای وب: بازپردازی دیجیتال روایت، شواهد و زمینه
در این مقاله فرآیند طراحی و شکل دهی یک کتاب دیجیتال درباره گذشتهها و آیندههای اسلام شرح داده شده است. تاکید شده که ارائه دیجیتال ابزارهای گستردهتری برای خلق روایت و گسترش مفاهیم فراهم میآورد و پژوهشهای انسانی میتوانند از این ظرفیت بهره ببرند.
۳. جسی دبلیو تارگرسون: شیوهٔ تاریخنگاری در عصر تاریخنگاری دیجیتال
نویسنده معتقد است که تکیه تاریخی بر «منابع اولیه» تعریف دقیقی از روش تاریخی ارائه نمیدهد. او مدلی سهمرحلهای شامل منابع، دادهها، و ساخت واقعیتها را پیشنهاد میکند که به درک بهتر و یکپارچهتر عمل تاریخی کمک میکند و شکاف بین تاریخ آنالوگ و دیجیتال را پر میکند.
۴. لورا کی. موراله: تاریخ به عنوان پادزهر: ضرورت مستندسازی در تاریخ دیجیتال
این مقاله درباره چالشهای زودگذر بودن پژوهشهای دیجیتال تاریخی صحبت میکند و ضرورت مستندسازی منظم و استاندارد آثار دیجیتال را مطرح میسازد تا تاریخ دیجیتال به عنوان فرایندی پایدار در جامعه علمی تثبیت شود.
۵. سیلکه شوواندت: گشودن جعبه سیاه تفسیر: روشهای تاریخ دیجیتال به مثابه مدلهای دانش
نویسنده نشان میدهد چگونه جامعه معاصر و وضعیت دیجیتال، روشهای تفسیر تاریخی را شکل میدهند و الگوریتمها به عنوان «جعبه سیاه»هایی عمل میکنند که بر فهم ما تأثیرگذارند. همچنین نقش مدلسازی و تصویریسازی در تاریخ دیجیتال به عنوان راهکاری برای فهم بهتر تفسیر بررسی شده است.
۶. استیون رابرتسون: ویژگیهای تاریخ دیجیتال
این مقاله دو ویژگی کلیدی رایانهها در تاریخ دیجیتال را شرح میدهد: پردازش دادهها و فراهم آوردن محیطی تعاملی و همهجانبه. نویسنده روند استفاده نامتوازن رایانهها در تاریخنگاری و نمونههایی از پروژههای نوین دیجیتال را بررسی میکند.
۷. مارنی هیوز وارینگتون: به سوی به رسمیت شناختن تاریخسازان مصنوعی
هوش مصنوعی بر اساس بازگشت به دادههای گذشته برای پیشبینی و تصمیمگیری عمل میکند و میتواند به عنوان تاریخساز مصنوعی شناخته شود. نویسنده بحث میکند که منطق تاریخ ترکیبی از استدلال منطقی و باورهای پذیرفتهشده است و شناخت تاریخسازان مصنوعی بخشی از فلسفه تاریخنگاری نوین است.
۸. وولف کانشتاینر: تقویت دیجیتال برای تاریخنگاران: آیا میتوان تاریخ، حافظه و نظریه تاریخی را به کمک هوش مصنوعی بازتولید کرد؟
ابزارهای هوش مصنوعی مانندGPT قابلیت تولید متنهای تاریخی را دارند اما هنوز در دقت، پیگیری حقیقت و بازتاب اخلاق محدودیت دارند. با این حال، برای نظریهپردازان تاریخ، این ابزارها فرصتی برای آزمون فرضیات دربارۀ نوشتن تاریخ را فراهم میکنند.
۹. تامیکا گلوفتسیس: بازی درگیرکننده: انتخاب و مشارکت در حافظه هولوکاست از طریق بازیهای ویدیویی
مؤسسات یادبود هولوکاست بیشتر روی روایت قربانیان تمرکز کردهاند و موضوعات پیچیدهتر مانند نقش تماشاگران و همکاری نادیده گرفته شده است. نویسنده پیشنهاد میدهد بازیهای ویدیویی میتوانند به بازیکنان امکان تصمیمگیریهای اخلاقی دشوار و فهم عمیقتر این مسائل را بدهند.
✅دسترسی به این مجموعه آزاد و رایگان است.
#تاریخ
#نظریه
#تاریخ_دیجیتال
@Dirooz_history
Forwarded from داریوش رحمانیان
شاه در جنگ روایتها از مصدق شکست خورد و همین یکی از علل سقوط رژیم پهلوی شد - خبرآنلاین
https://www.khabaronline.ir/news/2104735/
https://www.group-telegram.com/dariush_rahmanian
https://www.khabaronline.ir/news/2104735/
https://www.group-telegram.com/dariush_rahmanian
Telegram
داریوش رحمانیان
گفتارها، سخنرانیها و نوشتههای داریوش رحمانیان