group-telegram.com/snrei/330
Last Update:
عدالت، تناسب و حقوق‌های کلان در ستاد منابع طبیعی
🖌️مسعود امیرزاده
عدالت، واژه‌ای پرکاربرد اما مشروطی است. اگر در مقام اجرا، عنصر تناسب را از آن بگیریم، به ابزاری برای توجیه نابرابری تبدیل می‌شود. عدالت در این مقال می‌تواند تناسب میان مسئولیت و پاداش، میان خطر و حمایت، و میان قدرت و پاسخ‌گویی معنا یابد.
در روزهای اخیر، افشای دریافتی‌های کلان در ستاد سازمان منابع طبیعی، موجی از واکنش‌ها را در میان دغدغه‌مندان طبیعت این سرزمین برانگیخته است. گرچه این ارقام تکان‌دهنده و کاملاً غیرمتعارف‌اند، اما شوک ناشی از آن‌ها نباید حجابی بر مسائلی به‌مراتب مهم‌تر و پرسش‌های اساسی‌تر بیفکند.
حتی زمانی ممکن است این ارقام قابل‌قبول تلقی شوند، که با کارنامه‌ای روشن، مؤثر و مستند از عملکرد در دفاع از منابع طبیعی کشور همراه باشند.
ستاد سازمان منابع طبیعی مدعی است که به‌دلیل نقش راهبردی‌اش در حفاظت از بیش از ۸۲ درصد از اراضی کشور، شایسته‌ی دریافت مزایای خاص است. اما اگر چنین فرضی پذیرفته شود، پرسش‌های مشخصی به میان می‌آید:
در برابر موج عظیم تهدیدها و تعرض‌های رسمی، قانونی و ساختاری به این اراضی، ستاد دقیقاً چه کرده است؟
در برابر وزارت نیرو، که با مسیرهای متعدد درصدد سنددار کردن حریم و بستر رودخانه‌ها، تنظیم تفاهم‌نامه‌های خارج از ضابطه، یا تغییر قوانین مالکیت عمومی است تا بسترهای آبی کشور را به‌سوی تصرف رسمی و دستگاهی سوق دهد، چه کرده‌اید؟
در برابر وزارت راه و شهرسازی، که با استناد به قانون «جهش مسکن» در پی تملک وسیع اراضی ملی در حاشیه‌ی شهرهاست، چه موضعی گرفته‌اید؟
در برابر نمایندگان مجلس که با تصویب قوانینی در تعارض آشکار با اصول منابع طبیعی، در عمل ابزار قانونی تعرض را در اختیار نهادهای ذی‌نفوذ گذاشته‌اند، چه ایستادگی کرده‌اید؟
در برابر وزارت صنعت و معدن، که با مجوزهای گسترده، کوه‌ها و دشت‌ها را به قیمت فلز و ماده‌ی معدنی متلاشی می‌کند، موضع سازمان چه بوده است؟
در برابر سازمان اوقاف، که سال‌هاست با ادعای وقف‌بودن برخی اراضی ملی، وارد منازعه با نهادهای حاکمیتی شده و خواهان ثبت مالکیت بر منابع طبیعی است، چه واکنشی نشان داده‌اید؟
در برابر وزیر جهاد کشاورزی که با عطابخشی از کیسه‌ی اموال عمومی و طبیعتِ در حال جان‌دادن سرزمین، از آزادسازی ۱.۵ میلیون هکتار اراضی به نفع مردم سخن گفته و اعلام کرده:
«با اجرای قانون رفع تداخل اراضی و همراهی قوه مجریه، اسناد این اراضی در آینده‌ی نزدیک به کشاورزان تحویل داده می‌شود»،
چه موضعی گرفته‌اید؟
نتیجه‌ی این جایزه‌پراکنی به متخلفان و متصرفان اراضی ملی روشن است: صراحتاً اعلام شده که بیش از یک و نیم میلیون هکتار از اراضی ملی باید «افراز» شود، یعنی عملاً از شمول مالکیت عمومی خارج گردد.
شما در کجای این جابه‌جایی کلان سنگر گرفته‌اید؟
و سرانجام، در برابر آن اندیشه‌ی خطرناکی که به نام «مشارکت مردمی»، پروژه‌ی واگذاری تدریجی اراضی ملی را در پوشش طرح‌های مشارکتی دنبال می‌کند و عملاً راه را برای تکه‌تکه کردن میراث سرزمینی کشور هموار می‌سازد، چه کرده‌اید؟
در همین مدت، جنگلبانان و مأموران میدانی، با همان حقوق ناچیز و بعضاً معوق، جان خود را در برابر متعرضان محلی، قاچاقچیان چوب و زمین‌خواران گذاشته‌اند. بسیاری از آن‌ها مصدوم، تهدید، اخراج یا تبعید شغلی شده‌اند. دریافتی‌شان اما نه‌تنها متناسب با خطر نبوده، که گاه در حد تأمین معیشت نیز نرسیده است.
وقتی جنگلبان و پرسنل غیرستادی با جان و معیشت حداقلی، خطر کرده و در برابر حقوق ناچیز احساس مسئولیت کرده‌اند،
شما، اکابر ستاد، در سطوح تدافعی خود نسبت به عرصه‌ها و اعیانی اراضی ملی چه دستاوردهای مشخصی داشته‌اید؟
در کدام نقاط، متعرضان به اراضی ملی و منابع طبیعی را به عقب رانده و دست آن‌ها را از انفال و اموال عمومی در اختیارتان کوتاه کرده‌اید؟
شوربختانه باید اقرار کرد: حقوق، بدون پاسخ‌گویی، مشروعیت ندارد.
و حقوق‌های کلان، بدون کارنامه‌ی مقاومتی، چیزی جز مزایده‌ی سکوت نیست.
پرسش آخر ساده است:
شما که این‌چنین سنگین گرفتید، در برابر متجاوزان رسمی، قدرتمند، و قانون‌ساز منابع طبیعی، دقیقاً چه کرده‌اید؟
اگر قرار باشد پاداشی در کار باشد، باید پیش از آن، ردپای روشنی از مسئولیت‌پذیری، مقاومت، و ایستادگی در کارنامه‌ی مدیران به‌چشم بخورد.
نمی‌توان در کشاکش تعارض‌های بزرگ بر سر مالکیت عمومی، سکوت اختیار کرد، با متجاوزان هم‌پیمان یا هم‌سکوت بود، و در عین حال داعیه‌دار نقش راهبردی شد.
در جهانی که عرصه‌های طبیعی هر روز کوچک‌تر، و تهدیدها هر لحظه پررنگ‌تر می‌شوند، مدیر منابع طبیعی یا باید سنگر باشد، یا از سمت خود استعفا دهد.
حقوق کلان، بدون موضع شفاف، بدون اقدام مؤثر، و بدون هزینه‌دادن در برابر زیاده‌خواهان، نه پاداش مسئولیت، که خریدِ سکوت است.
و سکوت، در این میدان، نابخشودنی است.
BY دیدبان منابع‌طبیعی و محیط‌زیست ایران
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Share with your friend now:
group-telegram.com/snrei/330