group-telegram.com/CIIRC_ARUMS/200
Last Update:
📌تب خونریزی‌دهنده کریمه-کنگو: چالش جهانی بیماری‌های مشترک انسان و حیوان
♦️پیشگفتار: تهدیدی که از جهان حیوانات به انسان می‌آید.
در تقویم جهانی سلامت، ۱۶ تا ۲۲ تیرماه (۶ تا ۱۲ ژوئیه) به عنوان «روز جهانی بیماری‌های زئونوز» شناخته می‌شود؛ روزی برای یادآوری خطراتی که در مرز مشترک انسان و حیوان کمین کرده‌اند. در میان این بیماری‌ها، تب خونریزی‌دهنده کریمه-کنگو (CCHF) جایگاه ویژه‌ای دارد؛ ویروسی که با نام علمی Nairovirus شناخته می‌شود و مرگ‌ومیر آن گاه به ۴۰ درصد می‌رسد. سازمان جهانی بهداشت (WHO) این بیماری را در فهرست تهدیدات جهانی سلامت عمومی قرار داده است، چرا که نه‌تنها درمان قطعی ندارد، بلکه واکسنی نیز برای پیشگیری از آن در دسترس نیست.
۱. اپیدمیولوژی: ویروسی که از کنه‌ها به انسان می‌رسد.
🔹️مخزن نامرئی: کنه‌های ناقل
ویروس CCHF در طبیعت به‌صورت خاموش در کنه‌های سخت‌گونه Hyalomma زندگی می‌کند. این کنه‌ها نه‌تنها ناقل، بلکه مخزن اصلی ویروس هستند. وقتی کنه آلوده، حیوانی مانند گاو یا گوسفند را می‌گزد، ویروس وارد خون دام می‌شود و چرخه انتقال آغاز می‌گردد.
🔹️چگونه انسان آلوده می‌شود؟
- گزیدگی کنه آلوده (شایع‌ترین راه).
- تماس با خون یا بافت دام آلوده (به‌ویژه در کشتارگاه‌های غیربهداشتی).
- انتقال از انسان به انسان (در صورت تماس با خون یا ترشحات بیماران).
🔹️آمارهای هشداردهنده
براساس گزارش WHO (2025)، سالانه ۱۰ تا ۱۵ هزار مورد CCHF در جهان ثبت می‌شود که ۵۰۰ تا ۳۰۰۰ مورد منجر به مرگ می‌گردد. در ایران، استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان و خراسان کانون‌های اصلی این بیماری هستند. در سال ۱۴۰۳، ۷۹ مورد ابتلا و ۵ مورد مرگ ناشی از CCHF در کشور گزارش شد.
۲. بیماری‌زایی: وقتی ویروس رگ‌های خونی را هدف می‌گیرد.
🔹️حمله به سلول‌های اندوتلیال:
ویروس CCHF با اتصال به گیرنده‌های DC-SIGN روی سلول‌های ایمنی، وارد جریان خون می‌شود و تکثیر آن منجر به:
- تخریب دیواره رگ‌ها: خونریزی‌های داخلی.
- طوفان سایتوکاینی (ترشح بی‌رویه IL-6 و TNF-α): شوک سپتیک.
- اختلال در انعقاد خون: DIC (انعقاد منتشر داخل عروقی).
🔹️چرا عملکرد سیستم ایمنی مختل می‌شود؟
- پاسخ اینترفرون نوع I در روزهای اولیه ناکافی است.
- آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده (IgG و IgM) دیرتر از موعد تولید می‌شوند.
- در موارد شدید، ویروس ماکروفاژها را فریب می‌دهد و به‌جای نابودی، درون آن‌ها پنهان می‌شود.
۳. واکسیناسیون: آرزوی دست‌نیافتنی یا امید آینده؟
🔹️چرا هنوز واکسن CCHF تولید نشده است؟
- تنوع ژنتیکی ویروس: پروتئین‌های سطحی Gn و Gc به‌سرعت تحت تاثیر جهش دچار تغییرات عمده می‌شوند.
- نیاز به آزمایشگاه‌های با سطح ایمنی زیستی ۴ (BSL-4) برای کار با ویروس زنده.
- عدم وجود مدل حیوانی مناسب: موش‌ها و میمون‌ها پاسخ ایمنی مشابه انسان نشان نمی‌دهند.
🔹️واکسن‌های در دست توسعه:
الف) واکسن‌های نوترکیب (بر پایه پروتئین Gn/Gc)
- مزیت: ایمنی‌زایی بالا.
- چالش: نیاز به ادجوانت‌های قوی برای تحریک سیستم ایمنی.
- وضعیت کنونی: آزمایشات فاز I روی مدل‌های حیوانی امیدوارکننده بوده‌اند.
ب) واکسن‌های mRNA (مانند فناوری کووید-۱۹)
- مزیت: تولید سریع و قابل اصلاح برای سویه‌های جدید.
- چالش: نیاز به زنجیره سرمایشی بسیار سرد.
- وضعیت کنونی: دو شرکت Moderna و BioNTech در مرحله پیش‌بالینی هستند.
ج) واکسن‌های وکتوری (با استفاده از Adenovirus یا MVA)
- مزیت: القای پاسخ ایمنی سلولی قوی.
- نمونه: واکسن ChAdOx1 CCHF که در دانشگاه آکسفورد در حال توسعه است.
۴. توصیه‌های WHO برای پیشگیری:
🔹️سازمان جهانی بهداشت در گزارش ۲۰۲۵ خود بر سه استراتژی کلیدی تأکید کرده است:
- کنترل ناقلین: سمپاشی مناطق پرخطر و استفاده از لباس‌های آغشته به پرمترین.
- آموزش دامداران: اجتناب از ذبح غیربهداشتی و استفاده از دستکش و ماسک.
- تشخیص سریع: استفاده از کیت‌های RT-PCR برای شناسایی به‌موقع بیماران.
۵. نتیجه‌گیری: آیا می‌توانیم CCHF را شکست دهیم؟
تب کریمه-کنگو نه‌تنها یک بیماری ویروسی، بلکه نماد غفلت انسان از تعامل با طبیعت است. تا زمانی که دام‌ها در کشتارگاه‌های غیرمجاز ذبح شوند و کنه‌ها بدون کنترل باقی بمانند، این تهدید پابرجاست. هرچند واکسن‌های آزمایشی نویدبخش هستند، اما پیشگیری همچنان ارزان‌ترین و کارآمدترین راه‌حل است.
🔹️یادمان باشد:
_"بیماری‌های زئونوز مرز نمی‌شناسند. سلامت حیوانات، سلامت انسان‌ها را تضمین می‌کند."_
— سازمان جهانی بهداشت (WHO)، ۲۰۲۵
https://www.who.int/
--------------------
💠 مرکز تحقیقات ایمونولوژی سرطان و ایمونوتراپی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
💠 Cancer Immunology and Immunotherapy Research Center_ARUMS
🆔 @CIIRC_ARUMS
BY CIIRC_ARUMS
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Share with your friend now:
group-telegram.com/CIIRC_ARUMS/200