هم‌میهن

یک اشتباه استراتژیک دکتر مصدق

نقدی بر یادداشت احمد زیدآبادی درباره ۲۸ مرداد

🖌کوروش احمدی | دیپلمات پیشین ایران در سازمان ملل

🔹تحول نویدبخش این است که طی چند سال اخیر گفت‌وگو در درون جامعه ما سرعت و گستردگی کم‌سابقه‌ای یافته و یکی از موضوعات گفت‌وگو تحولات و وقایع اثرگذار در تاریخ معاصر ایران است. موجب دلگرمی و مسرت است که کودتای 28 مرداد نیز به عنوان تحولی که زمینه‌ساز انقلاب 57 شد، طی سال‌های اخیر بسیار مورد توجه و موضوع بحث قرار گرفته است. یادداشت ارزنده و فکربرانگیز جناب زیدآبادی در هم‌میهن (28 مرداد 404) یکی از نمونه‌های برجسته این گفت‌وگو در مورد این موضوع است.

🔹من ضمن اینکه با بخش‌هایی از این یادداشت موافقم، اما اجازه می‌خواهم با آنچه «دو اشتباه استراتژیک دکتر مصدق» نامیده شده، موافق نباشم.

🔹ملی شدن نفت یک امر تاریخی است و ما چاره‌ای نداریم جز اینکه امور تاریخی را صرفاً بر مبنای اسناد و شواهد تاریخی بکاویم و مورد قضاوت قرار دهیم. کلی‌گویی و تمرکز بر مطالب افواهی طبعاً مانع باورپذیری تحلیل‌های تاریخ می‌شود.

🔹جناب زیدآبادی «یک امر محال» یعنی ملی کردن صنعت نفت را و «قدسی‌سازی امر محال و ناموسی و حیثیتی کردن آن» را دو «خطای استراتژیک» مصدق دانسته‌اند. به باور من این تصور ایشان به 6 دلیل زیر اشتباه است:

🔹روش‌شناسی ایشان اشتباه است. ایشان بر پایه دانش و ارزش‌های مورد قبول امروز درباره تصمیمی که 74 سال قبل با اجماع گرفته شد، قضاوت کرده و بدون توجه به شرایط آن روز آن را خطای استراتژیک نامیده‌‌اند.

🔹اشتباه دوم ایشان این است که مصدق را فعال مایشاء در روند ملی شدن نفت فرض کرده‌اند. حال آنکه اینطور نیست و مصدق در مراحل نهایی و با اکراه در رأس این بُعد جنبش که یکی از دو بُعد جنبش بود، قرار گرفت.

🔹اشتباه سوم ایشان آنجاست که می‌گوید: «در آن برهه خاص تاریخی و با توجه به توازن قوای بین‌المللی، ملی کردن واقعی صنعت نفت ایران، امری آشکارا غیرممکن بود.» چنین نیست. قرارداد نفت را اگر یک «امتیاز انحصاری استعماری» بدانیم که بود، باید توجه کنیم که روند استعمارزدایی از 1789 که با جنگ استقلال آمریکا آغاز و در قرن 19 در آمریکای لاتین به اوج رسیده بود، در زمان ملی شدن نفت ایران در آسیا و آفریقا در اوج خود قرار داشت.

▫️ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 بله

❤17👍13👎4👏1🙏1

www.group-telegram.com/us/hammihanonline.com/110985

3.48K viewsAug 21 at 06:05

یک اشتباه استراتژیک دکتر مصدق

نقدی بر یادداشت احمد زیدآبادی درباره ۲۸ مرداد

🖌کوروش احمدی | دیپلمات پیشین ایران در سازمان ملل

🔹تحول نویدبخش این است که طی چند سال اخیر گفت‌وگو در درون جامعه ما سرعت و گستردگی کم‌سابقه‌ای یافته و یکی از موضوعات گفت‌وگو تحولات و وقایع اثرگذار در تاریخ معاصر ایران است. موجب دلگرمی و مسرت است که کودتای 28 مرداد نیز به عنوان تحولی که زمینه‌ساز انقلاب 57 شد، طی سال‌های اخیر بسیار مورد توجه و موضوع بحث قرار گرفته است. یادداشت ارزنده و فکربرانگیز جناب زیدآبادی در هم‌میهن (28 مرداد 404) یکی از نمونه‌های برجسته این گفت‌وگو در مورد این موضوع است.

🔹من ضمن اینکه با بخش‌هایی از این یادداشت موافقم، اما اجازه می‌خواهم با آنچه «دو اشتباه استراتژیک دکتر مصدق» نامیده شده، موافق نباشم.

🔹ملی شدن نفت یک امر تاریخی است و ما چاره‌ای نداریم جز اینکه امور تاریخی را صرفاً بر مبنای اسناد و شواهد تاریخی بکاویم و مورد قضاوت قرار دهیم. کلی‌گویی و تمرکز بر مطالب افواهی طبعاً مانع باورپذیری تحلیل‌های تاریخ می‌شود.

🔹جناب زیدآبادی «یک امر محال» یعنی ملی کردن صنعت نفت را و «قدسی‌سازی امر محال و ناموسی و حیثیتی کردن آن» را دو «خطای استراتژیک» مصدق دانسته‌اند. به باور من این تصور ایشان به 6 دلیل زیر اشتباه است:

🔹روش‌شناسی ایشان اشتباه است. ایشان بر پایه دانش و ارزش‌های مورد قبول امروز درباره تصمیمی که 74 سال قبل با اجماع گرفته شد، قضاوت کرده و بدون توجه به شرایط آن روز آن را خطای استراتژیک نامیده‌‌اند.

🔹اشتباه دوم ایشان این است که مصدق را فعال مایشاء در روند ملی شدن نفت فرض کرده‌اند. حال آنکه اینطور نیست و مصدق در مراحل نهایی و با اکراه در رأس این بُعد جنبش که یکی از دو بُعد جنبش بود، قرار گرفت.

🔹اشتباه سوم ایشان آنجاست که می‌گوید: «در آن برهه خاص تاریخی و با توجه به توازن قوای بین‌المللی، ملی کردن واقعی صنعت نفت ایران، امری آشکارا غیرممکن بود.» چنین نیست. قرارداد نفت را اگر یک «امتیاز انحصاری استعماری» بدانیم که بود، باید توجه کنیم که روند استعمارزدایی از 1789 که با جنگ استقلال آمریکا آغاز و در قرن 19 در آمریکای لاتین به اوج رسیده بود، در زمان ملی شدن نفت ایران در آسیا و آفریقا در اوج خود قرار داشت.

▫️ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 بله

BY هم‌میهن