group-telegram.com/mghlte/2181
Last Update:
💠آیا علم عاری از ارزش است؟💠
کمابیش همه قبول دارند که گاهی از شناخت علمی در راه اهداف غیر اخلاقی و حتی غیرانسانی مثل ساختن سلاح‌های هسته‌ای میکروبی و شیمیایی استفاده می‌شود ، اما از این نمونه ها بر نمی‌آید که در نفس #شناخت علمی ،عیب اخلاقی وجود دارد. در این نمونه‌ها آنچه غیر اخلاقی است کاربرد شناخت علمی است و گرنه به نظر بسیاری از فیلسوفان بی معنی است که خود علم و شناخت علمی را اخلاقی یا غیر اخلاقی بدانیم ، زیرا علم به واقعیت‌ها ربط پیدا می‌کند و واقعیات به خودی خود هیچ معنای اخلاقی ندارد ، ولی کاری که ما انسانها با واقعیات می کنیم ، درست یا نادرست و اخلاقی یا غیر اخلاقی است.
مطابق این نظر علم ذاتن فعالیتی غیر ارزشی (و نه ضدارزشی) است ، بدین معنی که صرفاً اطلاعاتی راجع به جهان در اختیار ما می‌گذارد ، اما اینکه جامعه با این اطلاعات چه می‌کند موضوع دیگری است.
البته این تصور که علم در امور ارزشی موضع بی طرف دارد و نیز زیربنای این تصور یعنی دوگانگی واقعیت و ارزش مورد قبول همه فیلسوفان نیست ، برخی از آنها معتقدند که عاری بودن از ارزش آرزویی است که هرگز برآورده نمی شود ، بدین معنی که پژوهش های علمی همواره (بصورت ناخودآگاه) توام با داوری ارزشی هستند.
یک دلیل اینکه علم عاری از ارزش امر ناممکنی است به این واقعیت مسلم مربوط می‌شود که دانشمند باید برای تحقیق موضوعی را برگزیند ، زیرا نمی‌توان در آن واحد درباره همه چیز تحقیق کرد ، بنابراین باید داوری کند که کدام موضوع کمتر یا بیشتر شایسته تحقیق است و خود این کار مختصری داوری ارزشی دارد و
دلیل دوم این است که برخلاف آنچه مقتضای بی‌طرفی در بعد ارزش‌هاست ش بین شناخت علمی و کاربردهای آن نمی توان جدایی کامل برقرار کرد ، طبق این نظر ، ساده‌اندیشانه است که تصور کنیم که دانشمند بدون هیچ غرضی ، فقط محض تحقیق و بدون ملاحظه کاربردهای عملی به تحقیق میپردازد ، این واقعیت که بودجه بیشتر تحقیقات علمی امروز توسط موسسات خصوصی تامین می‌شود تا اندازه‌ای باین نظر اعتبار می بخشد ، زیرا پیداست که این قبیل موسسات به دنبال منافع تجاری اند.
این دلایل قابل توجه هستند ولی همه آنها تا حدی انتزاعی است زیرا این دلایل نیز نشان می‌دهد که علم علی‌الاصول نمی‌تواند از ارزش‌ها عاری باشد ، اما با آنها به مصادیق جزئی و عینی مداخله ارزش ، در علم نمی توان دست یافت.
همچنین عدم این دلایل ، دخالت آگاهانه ارزش ها در پژوهش علمی را توجیه نمی کند.
#فلسفه_علم 📚
#سمیر_اکاشا
#روش_شناسی
#معرفت_شناسی
#مغالطه #خلط_مبحث
https://www.group-telegram.com/us/mghlte.com
رهایی از ارزش
علم دینی (نقد نظرات دکتر گلشنی)
خلط مبحث
BY مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری
Share with your friend now:
group-telegram.com/mghlte/2181