.
روایت تولد #سرود «#ای_ایران» از زبان #گلنوش_خالقی

‌در ابتدای دهه بیست خورشیدی، دوران جنگ جهانی دوم، هشتادسال پیش، وقتی نیروهای متفقین در ایران بودند، سرودی ساخته و از رادیو پخش شد که شعار آن زمانه شد؛ «ای ایرانِ» میهن‌پرستانه که مردم را تکان داد، اما حزب توده در حال پَروبال گرفتن، به شایعه‌هایی درباره‌اش دامن زد تا سرود را به ریسمانی برای یارگیری و همدل‌کردن مردم تبدیل کند؛ «سربازی آمریکایی در خیابان، بقال ایرانی را کتک می‌زد. حسین گل‌گلاب، شاعر و نویسنده عصبانی شده و از روح‌الله خالقی می‌‌خواهد با هم سرودی بسازند.»
شایعه دوم این بود که سربازی انگلیسی به سربازی ایرانی سیلی زده و سرباز ایرانی به دلیل ضعف محمدرضاشاه در اداره مملکتی که زیر سلطه نیروهای خارجی‌ افتاده بود، از خود دفاع نکرده. شاعر (گل‌گلاب) سراغ آهنگساز (خالقی) می‌رود و می‌گوید برای این غرور جریحه‌دار شده باید سرودی بسازیم و خواننده (بنان) هم که آنجا بوده، گفته، من اجرایش می‌کنم.
اما موضوع از اساس چیز دیگری بود: «سرود «ای ایران» از میان بحث پدرم و لطف‌الله مُفخم‌پایان، موسیقی‌دان، شروع شد. مفخم‌پایان معتقد بود دستگاه‌‌های موسیقی ایرانی هر کدام شرایطی دارند که هر قطعه در دستگاه، حالت آن را به خود می‌گیرد و آن قطعه مثلا غمگین یا شاد می‌شود، ولی پدرم به دلیل تسلط بر موسیقی ایرانی و غربی، کاملاً مخالف این ایده بود و می‌گفت حالت هر قطعه به مهارت آهنگساز بستگی دارد و اینکه چه می‌خواهد بگوید یا نشان دهد. به همین دلیل، پدرم، روح‌الله خالقی، ملودی سرود «ای ایران» را که بسیار حماسی، مهیج و پرشور است، در مایه دشتی نوشت که اتفاقا بسیار محزون و غمگین است تا نظرش را ثابت کند و می‌بینید که چه شور و حماسه‌ای دارد این ملودی. آن صحبت‌ها درباره سرباز ایرانی، شایعه بود و هیچ ربطی به کار پدر من و شاعر و ترانه‌سرای این اثر نداشت، اما ظاهرا مردم بیشتر تمایل داشتند آن چیزها را باور کنند تا واقعیتی که حتی پدرم در کتابش نوشت.»

از صحبت‌های #گلنوش_خالقی، موسیقی‌دان، آهنگساز، رهبر ارکستر و فرزند روح‌الله خالقی (موسیقی‌دان، رهبر و نوازنده) که آرزو داشت این سرود را همراه با بقیه آثار پدرش در ایران به رهبری خودش اجرا کند ولی به دلیل زن‌بودن، اجازه پیدا نکرد و حاضر هم نشد، فقط برای زنان، کنسرت برگزار کند.
سرودی که بعد از انقلاب در ایران ممنوع شد ولی آنقدر جان و مایه داشت که هیچ اثر دیگری نتوانست جایش را بگیرد و آرام‌آرام بازگشت و اجرا شد و در لحظه‌های نومیدی و تاریکی، ایرانی‌های دردمند را مثل ایرانی‌های هشتادسال پیش، دلگرم کرد.

از مستند گلنوش خالقی
صفحه‌ی وزین گوشه (@gooshe)

https://www.instagram.com/baghekhabushan.faslnameh

#فصلنامه
#فرهنگی
#هنری
#باغ_خبوشان
#قوچان
#خبوشان
#خراسان
#تهران
#ایران
#پژوهش
#پژوهشگر
#محمد_معین_فر
#سردبیر
#فرهنگ_و_هنر
#گفت_و_گو
#هزار_باده_فرهنگ

#فصلنامه_فرهنگی_و_هنری_باغ_خبوشان

https://www.group-telegram.com/us/Baghekhabushan.com