محمد درویش

Forwarded from نشر همرخ

♻️ پسماند و برنامه درسی
دکتر طهماسب کاوسی | دکترای مطالعات برنامه درسی

بطری پلاستیکی، با صدای خشکی از پنجره‌ی ماشین رها شد و روی خاک کنار جاده آرام گرفت؛ جایی که علف‌ها از دل سنگ و خاک سرک کشیده بودند و نسیم خنک کوهستان، بوی آزادی و سکوت را در هوا می‌پراکند. لحظه‌ای کوتاه، جاده و طبیعت در سکوتی تلخ فرو رفتند، گویی زمین و آسمان شاهد زخمی تازه بر پیکر سبز این سرزمین بودند.

این بطری تنها یک شیء نیست؛ پیام خاموشی است که از بی‌توجهی ما بر جا مانده است. و این زخمی که بر دل طبیعت می‌نهیم، محدود به زباله نیست؛ شاخه‌ای که شکسته می‌شود تا آتشی روشن شود، جرقه‌ای که در جنگل می‌نشیند، و زباله‌ای که در دل رود و زیر درختان رها می‌شود، همگی زخمی‌اند که سال‌ها با طبیعت می‌ماند و فریادی خاموش در باد می‌پیچد.

پسماند، تنها زباله‌ای بر زمین نیست؛ آیینه‌ای است که سبک زندگی ما را بازمی‌تاباند. اگر امروز بی‌تفاوت باشیم، فردا فرزندان‌مان به جای نفس کشیدن در هوایی پاک، با دود و آلودگی دست به گریبان خواهند شد. اما اگر امروز انتخاب کنیم، اگر آموزش را با آگاهی از طبیعت گره بزنیم، فردا جهانی خواهیم داشت که در آن پرندگان با آوازشان صبح را بیدار کنند، رودها دوباره در نور خورشید می‌درخشند و جنگل‌ها، با صلابت و آرامش، میزبان انسان‌های مسئولیت‌پذیر خواهند بود.

برنامه‌ی درسی آینده باید چنین باشد: تلفیقی از دانش، عشق به زمین و مسئولیت‌پذیری. تنها در این صورت است که می‌توانیم امید داشته باشیم کودکان امروز، معماران فردایی پاک‌تر باشند. پسماندها، شاخه‌های شکسته و آتش خاموش‌شده، درس‌هایی خاموش‌اند؛ هر زباله‌ای که بر خاک می‌افتد، هر شاخه‌ای که شکسته می‌شود، روح طبیعت را جریحه‌دار می‌کند. این وظیفه‌ی مدارس و برنامه‌های درسی است که کودکان را با ارزش هر برگ، هر شاخه و هر قطره آب آشنا کنند و به آن‌ها بیاموزند که زندگی انسان و طبیعت، به یکدیگر گره خورده است.

🔹 فعالیت‌های خلاقانه‌ی درسی:

۱. کارگاه بازیافت در کلاس
دانش‌آموزان نمونه‌ای از پسماندهای خانه را به کلاس بیاورند؛ سپس در گروه‌ها آن‌ها را دسته‌بندی کنند و چرخه‌ی بازیافت را توضیح دهند.

۲. دفترچه‌ی سبز دانش‌آموزی
هر دانش‌آموز دفتری داشته باشد که مصرف روزانه‌ی پلاستیک، آب و برق خود را ثبت کند و در پایان هفته، با دوستان درباره‌ی راه‌های کاهش مصرف گفت‌وگو کند.

۳. قصه‌نویسی و شعرخوانی درباره‌ی زمین
دانش‌آموزان داستان یا شعری کوتاه درباره‌ی زمین، پسماند، شاخه‌های شکسته یا آتش خاموش‌شده در جنگل بنویسند و در کلاس بخوانند؛ فعالیتی که هم جنبه‌ی ادبی دارد و هم حس مسئولیت نسبت به محیط زیست را پرورش می‌دهد.

۴. اردوی «پاکسازی طبیعت»
یک روز را به بازدید از پارک یا طبیعت اختصاص دهید و همراه دانش‌آموزان بخشی از زباله‌ها را جمع‌آوری کنند؛ سپس تجربه‌ی خود را با مقاله، نقاشی یا یادداشت ثبت کنند و درباره‌ی احترام به شاخه‌ها و گیاهان جنگل گفت‌وگو کنند.

۵. ساخت وسایل ساده با انرژی پاک
با کمک معلم علوم، پروژه‌های کوچک مانند توربین بادی کوچک، اجاق خورشیدی یا چراغ خورشیدی با وسایل ساده انجام شود تا دانش‌آموزان عملاً با انرژی‌های پاک آشنا شوند و حس مسئولیت نسبت به منابع طبیعی در آنان نهادینه گردد.

بطری پلاستیکی کنار جاده، شاخه‌ی شکسته‌ی جنگل و بقایای آتش خاموش‌شده، فریادی خاموش‌اند؛ فریادی که اگر نشنویم، روزی در هیاهوی فروریختن جنگل‌ها و خاموش شدن پرندگان، پژواک هولناک آن‌ها را خواهیم شنید. اما برنامه‌ی درسی که پسماندها و درس‌های خاموش طبیعت را به داستانی آموزنده بدل کند، می‌تواند این فریاد را به صدای امید بدل کند، تا نسلی بیاموزد که زمین خانه‌ی ماست، نه سطل زباله‌ای برای بی‌تفاوتی و شراره‌های بی‌مهر ما.

👇
https://hamrokh.com/waste-and-the-curriculum/

همرخ

پسماند و برنامه درسی - همرخ

پسماند، تنها زباله‌ای بر زمین نیست؛ آیینه‌ای است که سبک زندگی ما را بازمی‌تاباند.

👍36❤13👏4

www.group-telegram.com/br/darvishnameh.com/14322

1.61K viewsSep 15 at 07:50

♻️ پسماند و برنامه درسی
دکتر طهماسب کاوسی | دکترای مطالعات برنامه درسی

بطری پلاستیکی، با صدای خشکی از پنجره‌ی ماشین رها شد و روی خاک کنار جاده آرام گرفت؛ جایی که علف‌ها از دل سنگ و خاک سرک کشیده بودند و نسیم خنک کوهستان، بوی آزادی و سکوت را در هوا می‌پراکند. لحظه‌ای کوتاه، جاده و طبیعت در سکوتی تلخ فرو رفتند، گویی زمین و آسمان شاهد زخمی تازه بر پیکر سبز این سرزمین بودند.

این بطری تنها یک شیء نیست؛ پیام خاموشی است که از بی‌توجهی ما بر جا مانده است. و این زخمی که بر دل طبیعت می‌نهیم، محدود به زباله نیست؛ شاخه‌ای که شکسته می‌شود تا آتشی روشن شود، جرقه‌ای که در جنگل می‌نشیند، و زباله‌ای که در دل رود و زیر درختان رها می‌شود، همگی زخمی‌اند که سال‌ها با طبیعت می‌ماند و فریادی خاموش در باد می‌پیچد.

پسماند، تنها زباله‌ای بر زمین نیست؛ آیینه‌ای است که سبک زندگی ما را بازمی‌تاباند. اگر امروز بی‌تفاوت باشیم، فردا فرزندان‌مان به جای نفس کشیدن در هوایی پاک، با دود و آلودگی دست به گریبان خواهند شد. اما اگر امروز انتخاب کنیم، اگر آموزش را با آگاهی از طبیعت گره بزنیم، فردا جهانی خواهیم داشت که در آن پرندگان با آوازشان صبح را بیدار کنند، رودها دوباره در نور خورشید می‌درخشند و جنگل‌ها، با صلابت و آرامش، میزبان انسان‌های مسئولیت‌پذیر خواهند بود.

برنامه‌ی درسی آینده باید چنین باشد: تلفیقی از دانش، عشق به زمین و مسئولیت‌پذیری. تنها در این صورت است که می‌توانیم امید داشته باشیم کودکان امروز، معماران فردایی پاک‌تر باشند. پسماندها، شاخه‌های شکسته و آتش خاموش‌شده، درس‌هایی خاموش‌اند؛ هر زباله‌ای که بر خاک می‌افتد، هر شاخه‌ای که شکسته می‌شود، روح طبیعت را جریحه‌دار می‌کند. این وظیفه‌ی مدارس و برنامه‌های درسی است که کودکان را با ارزش هر برگ، هر شاخه و هر قطره آب آشنا کنند و به آن‌ها بیاموزند که زندگی انسان و طبیعت، به یکدیگر گره خورده است.

🔹 فعالیت‌های خلاقانه‌ی درسی:

۱. کارگاه بازیافت در کلاس
دانش‌آموزان نمونه‌ای از پسماندهای خانه را به کلاس بیاورند؛ سپس در گروه‌ها آن‌ها را دسته‌بندی کنند و چرخه‌ی بازیافت را توضیح دهند.

۲. دفترچه‌ی سبز دانش‌آموزی
هر دانش‌آموز دفتری داشته باشد که مصرف روزانه‌ی پلاستیک، آب و برق خود را ثبت کند و در پایان هفته، با دوستان درباره‌ی راه‌های کاهش مصرف گفت‌وگو کند.

۳. قصه‌نویسی و شعرخوانی درباره‌ی زمین
دانش‌آموزان داستان یا شعری کوتاه درباره‌ی زمین، پسماند، شاخه‌های شکسته یا آتش خاموش‌شده در جنگل بنویسند و در کلاس بخوانند؛ فعالیتی که هم جنبه‌ی ادبی دارد و هم حس مسئولیت نسبت به محیط زیست را پرورش می‌دهد.

۴. اردوی «پاکسازی طبیعت»
یک روز را به بازدید از پارک یا طبیعت اختصاص دهید و همراه دانش‌آموزان بخشی از زباله‌ها را جمع‌آوری کنند؛ سپس تجربه‌ی خود را با مقاله، نقاشی یا یادداشت ثبت کنند و درباره‌ی احترام به شاخه‌ها و گیاهان جنگل گفت‌وگو کنند.

۵. ساخت وسایل ساده با انرژی پاک
با کمک معلم علوم، پروژه‌های کوچک مانند توربین بادی کوچک، اجاق خورشیدی یا چراغ خورشیدی با وسایل ساده انجام شود تا دانش‌آموزان عملاً با انرژی‌های پاک آشنا شوند و حس مسئولیت نسبت به منابع طبیعی در آنان نهادینه گردد.

بطری پلاستیکی کنار جاده، شاخه‌ی شکسته‌ی جنگل و بقایای آتش خاموش‌شده، فریادی خاموش‌اند؛ فریادی که اگر نشنویم، روزی در هیاهوی فروریختن جنگل‌ها و خاموش شدن پرندگان، پژواک هولناک آن‌ها را خواهیم شنید. اما برنامه‌ی درسی که پسماندها و درس‌های خاموش طبیعت را به داستانی آموزنده بدل کند، می‌تواند این فریاد را به صدای امید بدل کند، تا نسلی بیاموزد که زمین خانه‌ی ماست، نه سطل زباله‌ای برای بی‌تفاوتی و شراره‌های بی‌مهر ما.

👇
https://hamrokh.com/waste-and-the-curriculum/

BY محمد درویش