خامس اهل کساء

تشخیص عنوان شعاریت

عبدالحسین حسيني ۱۳۹۱-۰۸-۲۷اهل بیت, شبهات و سوال, شعائر حسینی, عزاداری در آیات و روایات۴ دیدگاه

 

در این پست به صورت بسیار مجمل مبحثی خواهیم داشت در تشخیص عنوان شعاریت.

برای تشخیص عنوان شعاریت، باید معنای شعائر یا مفرد آن، یعنی «شعیره» مشخص شود.

تمامی اهل لغت شعائر را به معنای علامت و نشانه، دانسته اند مثلا شعائر حج یعنی علامت حج. آیه داریم والبدن من شعائر، یعنی قربانی از شعائر یعنی از علائم حاجی است. شعائر دین یعنی علامت دین.

و حتی برخی از اهل لغت بر حسی بودن این علائم تکیه کرده اند. یعنی هر چه که جزء شعائر شد باید حسی باشد.

از همین جا به یک نکته بسیار مهم در بحث شعائر پی می بریم و آن اینکه: هر امری که جزء شعائر شد باید علنی صورت پذیرد زیرا معنا ندارد علامت و نشانه مخفی باشد. به تعبیر منطقی «علنی بودن»، وصف و قید ماهیّتی برای شعائر می باشد، به گونه ای که بدون آن شعائر هم وجود نخواهد داشت. مانند صدای مرگ بر اسرائیل و مرگ بر آمریکا اگر شخص داخل خانه اش اینگونه شعار بدهد بی شک شعار نخواهد بود، زیرا علنی نیست. به طور کلی هر چیزی که شعار شد اگر از امور دیدنی است باید تحقق آن در انظار عمومی باشد و اگر از امور شنیدنی و مسموعات است، در معرض استماع دیگران قرار بگیرد، نظیر اذان، تا اینکه جنبه شعاریّت آن تحقق پیدا کند. به عبارتی دیگر امری که شعاری است امتثال آن موقوف به تظاهر و آشکار بودن آن است. اگرکسی بخواهد بگوید من می خواهم پنهانی آن را انجام دهم و تظاهر نکنم، این دیگر عبادت نخواهد بود، چون عبادت بودن این عمل موقوف به تظاهر و اعلان است. مانند: نماز جماعت که مستحب می باشد، اما علنی بودن آن واجب است و اگر کسی بخواهد آن را پنهانی انجام دهد معنایی نخواهد داشت. لذا در صورتی شعائر تعظیم می گردد که جنبه شعاریّت آن یعنی علنی و آشکار بودن آن حفظ گردد وگرنه نه تعظیم شده و نه اجرایی صورت گرفته است. لذا انواع عزاداری بر اباعبدالله علیه السّلام چون از شعائر است باید به صورت علنی صورت پذیرد.

اگر چه وجوب عقیدتی عزاداری ثابت است اما باید اذعان به این قاعده مهم داشت که یک امر مستحب اگر ملحق به شعائر شد دیگر جنبه استحباب ندارد بلکه از اصول و ارکان دین می باشد، مانند اذان که همه طوائف اسلام گفته اند اگر از مردم شهر اسلامی بانک اذان شنیده نشود امام با آن مردم قتال می کند تا صدا به اذان بلند کنند. باآنکه اذان مستحب است اما از شعائر نبوّت است. همچنین شهادت به ولایت امیرالمؤمنین علیه السّلام در اذان که اگر چه در ظاهر مستحب است، اما چون از شعائر شیعیان است، ذکر آن در اذان واجب می باشد.

پس تا به حال مشخص شد که:

۱٫  شعائر به معنای علامت است و شعائر دین یعنی علامت و نشانه دین، شعائر حسینی یعنی نشانه  و علامتی که مربوط به امام حسین علیه السلام باشد، چه مربوط به قیام یا اشک و عزا و…

۲٫  علنی بودن، وصف ماهیتی برای شعائر است یعنی اگر امری جزء شعائر حسینی قرار گرفت باید این امر علنی صورت پذیرد.

حالا باید به نکته سومی دقت کرد و آن اینکه: 

الفاظ در اصول فقه به دو گونه می باشند. یا به صورت عنوان خاص اند، مانند جمله «زالت الشمس»، «خورشید غروب کرد» که موضوع یعنی خورشید، یک شئ تکوینی بوده و مصداق خارجی دارد. یا از الفاظ و عناوین اعتباری بوده و مصداق تکوینی و شئ خارجی ندارند، مانند: «احل الله البیع»، «خدا بیع را حلال کرد» بیع به عنوان شئ و مصداق خارجی نیست بلکه به معنای عقدی است که به سبب آن چیزی خریده و به فروش می رسد و همین گونه است الفاظ نکاح، طلاق، خلع و مبارات و بسیاری از الفاظ دیگر.

شعائر نیز از الفاظی است که وجود خارجی تکوینی ندارد بلکه مانند لفظ بیع (فروختن)، اعتباری بوده و باید تعریف گردد و مصادیق آن مشخص شود. اما چگونه می توان مصادیق شعائر را تشخیص داد؟

مطمئن ترین راه برای تشخیص انواع شعائر الله این است که:

اولاً: بدانیم اهل البیت علیهم السّلام که خود ترجمان وحی اند، چه امری را به عنوان شعائر معرفی فرموده اند.

ثانیاً: طبق معنای لغوی اهل لغت برای لفظ شعائر،که به معنای اعلام و نشانه های دین است، چه مقولاتی از دین جنبه اعلام و نشانه و علَم برای اسلام را دارد و باید آنها را تعظیم نمود.

با امعان نظر به دو معیار فوق بسیار مشخص خواهد بود که شعائر الدین همان اهل بیت اطهار و ولایت ایشان است. چون اولا اهل بیت خود را، شعائر دانسته اند به عنوان نمونه امیرالمؤمنین علیه السّلام فرمودند:

نحن الشعائر و الأصحاب[۱]

تنها ما شعائر الهی هستیم. (یعنی علاماتهای خداوند) و اصحاب مائیم.

لذا منظور از شعائر، زنده نگه داشتن قول و فعل و تقریر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلّم و ائمۀ اطهار علیهم السّلام و احیاء امر و تعظیم امر ایشان می باشد.

طبق معیار دوم یعنی معنای اهل لغت که فرموده اند: اعلام و نشانه های دینی همان شعائر دین است. باز نشانه و علائم

www.group-telegram.com/fr/ahlekesa_ir.com/512

729 viewsJun 2, 2017 at 11:39

تشخیص عنوان شعاریت

عبدالحسین حسيني ۱۳۹۱-۰۸-۲۷اهل بیت, شبهات و سوال, شعائر حسینی, عزاداری در آیات و روایات۴ دیدگاه

 

در این پست به صورت بسیار مجمل مبحثی خواهیم داشت در تشخیص عنوان شعاریت.

برای تشخیص عنوان شعاریت، باید معنای شعائر یا مفرد آن، یعنی «شعیره» مشخص شود.

تمامی اهل لغت شعائر را به معنای علامت و نشانه، دانسته اند مثلا شعائر حج یعنی علامت حج. آیه داریم والبدن من شعائر، یعنی قربانی از شعائر یعنی از علائم حاجی است. شعائر دین یعنی علامت دین.

و حتی برخی از اهل لغت بر حسی بودن این علائم تکیه کرده اند. یعنی هر چه که جزء شعائر شد باید حسی باشد.

از همین جا به یک نکته بسیار مهم در بحث شعائر پی می بریم و آن اینکه: هر امری که جزء شعائر شد باید علنی صورت پذیرد زیرا معنا ندارد علامت و نشانه مخفی باشد. به تعبیر منطقی «علنی بودن»، وصف و قید ماهیّتی برای شعائر می باشد، به گونه ای که بدون آن شعائر هم وجود نخواهد داشت. مانند صدای مرگ بر اسرائیل و مرگ بر آمریکا اگر شخص داخل خانه اش اینگونه شعار بدهد بی شک شعار نخواهد بود، زیرا علنی نیست. به طور کلی هر چیزی که شعار شد اگر از امور دیدنی است باید تحقق آن در انظار عمومی باشد و اگر از امور شنیدنی و مسموعات است، در معرض استماع دیگران قرار بگیرد، نظیر اذان، تا اینکه جنبه شعاریّت آن تحقق پیدا کند. به عبارتی دیگر امری که شعاری است امتثال آن موقوف به تظاهر و آشکار بودن آن است. اگرکسی بخواهد بگوید من می خواهم پنهانی آن را انجام دهم و تظاهر نکنم، این دیگر عبادت نخواهد بود، چون عبادت بودن این عمل موقوف به تظاهر و اعلان است. مانند: نماز جماعت که مستحب می باشد، اما علنی بودن آن واجب است و اگر کسی بخواهد آن را پنهانی انجام دهد معنایی نخواهد داشت. لذا در صورتی شعائر تعظیم می گردد که جنبه شعاریّت آن یعنی علنی و آشکار بودن آن حفظ گردد وگرنه نه تعظیم شده و نه اجرایی صورت گرفته است. لذا انواع عزاداری بر اباعبدالله علیه السّلام چون از شعائر است باید به صورت علنی صورت پذیرد.

اگر چه وجوب عقیدتی عزاداری ثابت است اما باید اذعان به این قاعده مهم داشت که یک امر مستحب اگر ملحق به شعائر شد دیگر جنبه استحباب ندارد بلکه از اصول و ارکان دین می باشد، مانند اذان که همه طوائف اسلام گفته اند اگر از مردم شهر اسلامی بانک اذان شنیده نشود امام با آن مردم قتال می کند تا صدا به اذان بلند کنند. باآنکه اذان مستحب است اما از شعائر نبوّت است. همچنین شهادت به ولایت امیرالمؤمنین علیه السّلام در اذان که اگر چه در ظاهر مستحب است، اما چون از شعائر شیعیان است، ذکر آن در اذان واجب می باشد.

پس تا به حال مشخص شد که:

۱٫  شعائر به معنای علامت است و شعائر دین یعنی علامت و نشانه دین، شعائر حسینی یعنی نشانه  و علامتی که مربوط به امام حسین علیه السلام باشد، چه مربوط به قیام یا اشک و عزا و…

۲٫  علنی بودن، وصف ماهیتی برای شعائر است یعنی اگر امری جزء شعائر حسینی قرار گرفت باید این امر علنی صورت پذیرد.

حالا باید به نکته سومی دقت کرد و آن اینکه: 

الفاظ در اصول فقه به دو گونه می باشند. یا به صورت عنوان خاص اند، مانند جمله «زالت الشمس»، «خورشید غروب کرد» که موضوع یعنی خورشید، یک شئ تکوینی بوده و مصداق خارجی دارد. یا از الفاظ و عناوین اعتباری بوده و مصداق تکوینی و شئ خارجی ندارند، مانند: «احل الله البیع»، «خدا بیع را حلال کرد» بیع به عنوان شئ و مصداق خارجی نیست بلکه به معنای عقدی است که به سبب آن چیزی خریده و به فروش می رسد و همین گونه است الفاظ نکاح، طلاق، خلع و مبارات و بسیاری از الفاظ دیگر.

شعائر نیز از الفاظی است که وجود خارجی تکوینی ندارد بلکه مانند لفظ بیع (فروختن)، اعتباری بوده و باید تعریف گردد و مصادیق آن مشخص شود. اما چگونه می توان مصادیق شعائر را تشخیص داد؟

مطمئن ترین راه برای تشخیص انواع شعائر الله این است که:

اولاً: بدانیم اهل البیت علیهم السّلام که خود ترجمان وحی اند، چه امری را به عنوان شعائر معرفی فرموده اند.

ثانیاً: طبق معنای لغوی اهل لغت برای لفظ شعائر،که به معنای اعلام و نشانه های دین است، چه مقولاتی از دین جنبه اعلام و نشانه و علَم برای اسلام را دارد و باید آنها را تعظیم نمود.

با امعان نظر به دو معیار فوق بسیار مشخص خواهد بود که شعائر الدین همان اهل بیت اطهار و ولایت ایشان است. چون اولا اهل بیت خود را، شعائر دانسته اند به عنوان نمونه امیرالمؤمنین علیه السّلام فرمودند:

نحن الشعائر و الأصحاب[۱]

تنها ما شعائر الهی هستیم. (یعنی علاماتهای خداوند) و اصحاب مائیم.

لذا منظور از شعائر، زنده نگه داشتن قول و فعل و تقریر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلّم و ائمۀ اطهار علیهم السّلام و احیاء امر و تعظیم امر ایشان می باشد.

طبق معیار دوم یعنی معنای اهل لغت که فرموده اند: اعلام و نشانه های دینی همان شعائر دین است. باز نشانه و علائم

BY خامس اهل کساء