🔻 حال به سخنان جناب رنانی بازگردیم. ایشان فرمودند: «نکتهای که باید تأکید کنم این است که هنریش در مورد تغییرات کورتکس مغزی اروپاییان، در کنار عواملی مثل ازدواج فامیلی و چندهمسری، بیش از همه بر تأثیر فراگیر شدن سوادآموزی و آموزش همگانی در اروپا از پانصد سال پیش (همزمان با شروع نهضت اصلاحات دینی) تأکید میکند.» اما ادعای هنریش این نیست.
⬅️ اول آنکه، نه هنریش – و نه اصولاً هیچکسی که از تکامل سر دربیاورد – از «اروپاییان» یا «آلمانیها» و «انگلیسیها» سخن نمیگوید؛ بلکه همواره صحبت از جمعیتهایی است که در یک ناحیۀ جغرافیایی زندگی میکنند. برای مثال، در همان کتابی که دکتر رنانی به آن اشاره میکنند The WEIRDest People in the World (چاپ ۲۰۲۰) هنریش به صراحت میگوید که بهطور میانگین، جمعیتهایی که در پرتغال، اوکراین یا رومانی ساکن هستند، دارای ویژگیهای WEIRD نیستند. یا زمانیکه هنریش دربارهی تفاوت نگاه کلنگر و تحلیلی صحبت میکند، میان جمعیتهای کشاورزِ تولیدکنندۀ برنج در چین و تولیدکنندۀ گندم در همان کشور تمایز قائل میشود. یا باز زمانی که دربارۀ وفاداری درونگروهی و روابط خویشاوندی سخن میگوید، جمعیتهای شمال ایتالیا را از جمعیتهای جنوب آن متمایز میکند.
⬅️ دوم اینکه، اصولاً هنریش بر «ازدواج فامیلی و چندهمسری» بهعنوان یکی از عوامل تغییرات کورتکس مغزی اروپاییان تأکید ندارد. بلکه برعکس، هنریش استدلال میکند که مجموعهی دستورهای کلیسا دربارهی تقبیح ازدواج فامیلی و چندهمسری – که از قرن پنجم آغاز شده و در قرون دهم تا دوازدهم به اوج رسید – به پیامدهایی چون فردگرایی، قضاوتهای غیرشخصی، و استدلالهای تحلیلی در جمعیتهایی که آن دستورها را پذیرفتند، منجر شده است.
⬅️ و سوم آنکه، هنریش – با استناد به پژوهشهای دیگران – میگوید که سوادآموزی بر قطور شدن جسم پینهای مغز (Corpus Callosum) تأثیر میگذارد و نه کورتکس. مهمتر آنکه این تأثیرات، همگی در سطح زیستی هستند، نه آنطور که جناب رنانی در سخنان خود فرمودند، «ژنتیکی». یعنی فرزند فرد باسوادِ دارای جسم پینهای قطور، الزاماً با همین ویژگی متولد نمیشود. بنابراین، ضخامت جسم پینهای (یا به قول جناب رنانی، کورتکس یا – آنگونه که در سخنرانیشان فرمودند – «بادامه»!) در «اروپاییان» به خودی خود تفاوتی با «غیراورپاییان» ندارد. هر کسی که خواندن و نوشتن بیاموزد، جسم پینهای مغزش قطورتر خواهد شد؛ فارغ از اینکه اهل کجای دنیا باشد.
💠 در نهایت، هرچند جناب رنانی «بابت بیان مجمل و احساسی یک ادعای بزرگ در جملاتی کوتاه و غیردقیق؛ بابت ورود و سخن گفتن قاطع در عرصهای که تخصص» ایشان نیست و «بابت عدم ذکر منابع و مآخذ سخن»شان پوزش خواستهاند، اما متن پوزشخواهی ایشان مُهر همان چیزهایی را دارد که بابت آن عذرخواهی میکنند. ایشان همچنان یک «ادعای بزرگ» را در متنی کوتاه (۲۰۰ کلمه از یک متن ۲۳۰۰ کلمهای) میآورند، همچنان به بحثی که تخصصشان نیست ورود میکنند و با آوردن «منابع و مآخذ سخن» اشتباهشان، ادعاهایی را به نویسندهای نسبت میدهند که در نوشتهٔ او نیست. گاهی یک «پوزشخواهی» ساده بیشتر به کار «توسعهخواهی» میآید تا آوردن عذر بدتر از گناه.
🔻 حال به سخنان جناب رنانی بازگردیم. ایشان فرمودند: «نکتهای که باید تأکید کنم این است که هنریش در مورد تغییرات کورتکس مغزی اروپاییان، در کنار عواملی مثل ازدواج فامیلی و چندهمسری، بیش از همه بر تأثیر فراگیر شدن سوادآموزی و آموزش همگانی در اروپا از پانصد سال پیش (همزمان با شروع نهضت اصلاحات دینی) تأکید میکند.» اما ادعای هنریش این نیست.
⬅️ اول آنکه، نه هنریش – و نه اصولاً هیچکسی که از تکامل سر دربیاورد – از «اروپاییان» یا «آلمانیها» و «انگلیسیها» سخن نمیگوید؛ بلکه همواره صحبت از جمعیتهایی است که در یک ناحیۀ جغرافیایی زندگی میکنند. برای مثال، در همان کتابی که دکتر رنانی به آن اشاره میکنند The WEIRDest People in the World (چاپ ۲۰۲۰) هنریش به صراحت میگوید که بهطور میانگین، جمعیتهایی که در پرتغال، اوکراین یا رومانی ساکن هستند، دارای ویژگیهای WEIRD نیستند. یا زمانیکه هنریش دربارهی تفاوت نگاه کلنگر و تحلیلی صحبت میکند، میان جمعیتهای کشاورزِ تولیدکنندۀ برنج در چین و تولیدکنندۀ گندم در همان کشور تمایز قائل میشود. یا باز زمانی که دربارۀ وفاداری درونگروهی و روابط خویشاوندی سخن میگوید، جمعیتهای شمال ایتالیا را از جمعیتهای جنوب آن متمایز میکند.
⬅️ دوم اینکه، اصولاً هنریش بر «ازدواج فامیلی و چندهمسری» بهعنوان یکی از عوامل تغییرات کورتکس مغزی اروپاییان تأکید ندارد. بلکه برعکس، هنریش استدلال میکند که مجموعهی دستورهای کلیسا دربارهی تقبیح ازدواج فامیلی و چندهمسری – که از قرن پنجم آغاز شده و در قرون دهم تا دوازدهم به اوج رسید – به پیامدهایی چون فردگرایی، قضاوتهای غیرشخصی، و استدلالهای تحلیلی در جمعیتهایی که آن دستورها را پذیرفتند، منجر شده است.
⬅️ و سوم آنکه، هنریش – با استناد به پژوهشهای دیگران – میگوید که سوادآموزی بر قطور شدن جسم پینهای مغز (Corpus Callosum) تأثیر میگذارد و نه کورتکس. مهمتر آنکه این تأثیرات، همگی در سطح زیستی هستند، نه آنطور که جناب رنانی در سخنان خود فرمودند، «ژنتیکی». یعنی فرزند فرد باسوادِ دارای جسم پینهای قطور، الزاماً با همین ویژگی متولد نمیشود. بنابراین، ضخامت جسم پینهای (یا به قول جناب رنانی، کورتکس یا – آنگونه که در سخنرانیشان فرمودند – «بادامه»!) در «اروپاییان» به خودی خود تفاوتی با «غیراورپاییان» ندارد. هر کسی که خواندن و نوشتن بیاموزد، جسم پینهای مغزش قطورتر خواهد شد؛ فارغ از اینکه اهل کجای دنیا باشد.
💠 در نهایت، هرچند جناب رنانی «بابت بیان مجمل و احساسی یک ادعای بزرگ در جملاتی کوتاه و غیردقیق؛ بابت ورود و سخن گفتن قاطع در عرصهای که تخصص» ایشان نیست و «بابت عدم ذکر منابع و مآخذ سخن»شان پوزش خواستهاند، اما متن پوزشخواهی ایشان مُهر همان چیزهایی را دارد که بابت آن عذرخواهی میکنند. ایشان همچنان یک «ادعای بزرگ» را در متنی کوتاه (۲۰۰ کلمه از یک متن ۲۳۰۰ کلمهای) میآورند، همچنان به بحثی که تخصصشان نیست ورود میکنند و با آوردن «منابع و مآخذ سخن» اشتباهشان، ادعاهایی را به نویسندهای نسبت میدهند که در نوشتهٔ او نیست. گاهی یک «پوزشخواهی» ساده بیشتر به کار «توسعهخواهی» میآید تا آوردن عذر بدتر از گناه.
The S&P 500 fell 1.3% to 4,204.36, and the Dow Jones Industrial Average was down 0.7% to 32,943.33. The Dow posted a fifth straight weekly loss — its longest losing streak since 2019. The Nasdaq Composite tumbled 2.2% to 12,843.81. Though all three indexes opened in the green, stocks took a turn after a new report showed U.S. consumer sentiment deteriorated more than expected in early March as consumers' inflation expectations soared to the highest since 1981. During the operations, Sebi officials seized various records and documents, including 34 mobile phones, six laptops, four desktops, four tablets, two hard drive disks and one pen drive from the custody of these persons. Ukrainian President Volodymyr Zelensky said in a video message on Tuesday that Ukrainian forces "destroy the invaders wherever we can." Elsewhere, version 8.6 of Telegram integrates the in-app camera option into the gallery, while a new navigation bar gives quick access to photos, files, location sharing, and more. The news also helped traders look past another report showing decades-high inflation and shake off some of the volatility from recent sessions. The Bureau of Labor Statistics' February Consumer Price Index (CPI) this week showed another surge in prices even before Russia escalated its attacks in Ukraine. The headline CPI — soaring 7.9% over last year — underscored the sticky inflationary pressures reverberating across the U.S. economy, with everything from groceries to rents and airline fares getting more expensive for everyday consumers.
from hk