مدرسه دادگری هما

📌آیا قاتل به صحنه جرم برمی‌گردد؟

تحلیل روانشناسی جنایی و بررسی مسئولیت کیفری بر اساس قانون مجازات اسلامی

این سوال و بازگشت قاتل به صحنه جرم، موضوعی پیچیده و جذاب در روانشناسی جنایی است که بازتاب ویژگی‌های عمیق روانی، هیجانی و شخصیتی مرتکب است و تصویری دقیق‌تر از پروفایل رفتاری و سرنخ‌هایی درباره انگیزه‌ها، تعارض‌های درونی و اختلالات روانی فراهم می‌کند.

بازگشت ناشی از عوامل مختلف است و تحلیل آن به درک بهتر روان‌شناختی و طراحی راهکارهای علمی و عملی برای شناسایی مجرم و تقویت تحقیقات کمک می‌کند.


🧠 انگیزه‌های روانی بازگشت

قاتلان به دلایل متنوعی بازمی‌گردند:

• بازتجربه هیجان و تسلط: قاتلان با ویژگی‌های سادیسم یا سازمان‌یافتگی برای تجربه مجدد قدرت و کنترل بر محیط، طبق الگوی کنترل موقعیت بازمی‌گردند.

• کنترل آثار جرم و پاک‌سازی شواهد: بازگشت برای حذف یا تغییر شواهد مانند لکه‌های خون، ردپا، ابزار جرم جهت کاهش شناسایی.

• کنجکاوی و بررسی واکنش‌ها: مشاهده واکنش پلیس، رسانه‌ها و خانواده مقتول برای کنترل جریان تحقیقات.

• کشمکش وجدان و اضطراب: در قتل‌های هیجانی، فشار روانی و تعارض درونی باعث بازگشت می‌شود (تناقض شناختی و اضطراب اخلاقی).

• تکرار رفتارهای بیمارگونه: اختلالات شخصیتی یا وسواس عملی باعث تمایل مکرر به کنترل صحنه جرم می‌شود.


⚖️ چارچوب حقوقی و مسئولیت کیفری مساعدت‌کنندگان

در قانون ایران، بازگشت قاتل به صحنه جرم علاوه بر جنبه روانشناختی، دارای ابعاد حقوقی و کیفری مهم است.

• مسئولیت کیفری مساعدت‌کنندگان: مطابق ماده ۵۵۴ قانون مجازات اسلامی، هر کس از وقوع جرم مطلع شود و برای خلاصی مجرم از محاکمه یا محکومیت مساعدت کند (مانند پنهان‌کردن شواهد یا ارائه مدارک جعلی)، به یک تا سه سال حبس محکوم می‌شود.

• طبق نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه، «مجرم» شامل متهم یعنی مساعدت به فردی که هنوز حکم قطعی ندارد ولی به جرم متهم شده است نیز مشمول مجازات این ماده بوده و مساعدت به او جرم محسوب می‌شود.

• هر اقدام برای مخفی‌سازی، تغییر، تخریب یا از بین بردن آثار جرم توسط مجرم یا مساعدت‌کنندگان جرم و قابل تعقیب است.

مصادیق مساعدت در بازگشت به صحنه جرم:
• تغییر یا جابه‌جایی جسد و ادله جرم

• پاک‌سازی لکه‌های خون، ردپا یا آثار جرم

• پنهان‌کردن یا حذف ابزار جرم

• فراهم کردن محل امن یا کمک به فرار مجرم
که هرکدام جرم مستقلی است.


💡نتیجه گیری

بازگشت قاتل به صحنه جرم، کلید فهم روان‌شناسی مجرمان است و تحلیل حقوقی آن، به عدالت کیفری و پیشگیری از جرم کمک‌ می‌کند.

@homa_law

👌5

www.group-telegram.com/us/homa_law.com/170

367 viewsAug 12 at 18:50

📌آیا قاتل به صحنه جرم برمی‌گردد؟

تحلیل روانشناسی جنایی و بررسی مسئولیت کیفری بر اساس قانون مجازات اسلامی

این سوال و بازگشت قاتل به صحنه جرم، موضوعی پیچیده و جذاب در روانشناسی جنایی است که بازتاب ویژگی‌های عمیق روانی، هیجانی و شخصیتی مرتکب است و تصویری دقیق‌تر از پروفایل رفتاری و سرنخ‌هایی درباره انگیزه‌ها، تعارض‌های درونی و اختلالات روانی فراهم می‌کند.

بازگشت ناشی از عوامل مختلف است و تحلیل آن به درک بهتر روان‌شناختی و طراحی راهکارهای علمی و عملی برای شناسایی مجرم و تقویت تحقیقات کمک می‌کند.


🧠 انگیزه‌های روانی بازگشت

قاتلان به دلایل متنوعی بازمی‌گردند:

• بازتجربه هیجان و تسلط: قاتلان با ویژگی‌های سادیسم یا سازمان‌یافتگی برای تجربه مجدد قدرت و کنترل بر محیط، طبق الگوی کنترل موقعیت بازمی‌گردند.

• کنترل آثار جرم و پاک‌سازی شواهد: بازگشت برای حذف یا تغییر شواهد مانند لکه‌های خون، ردپا، ابزار جرم جهت کاهش شناسایی.

• کنجکاوی و بررسی واکنش‌ها: مشاهده واکنش پلیس، رسانه‌ها و خانواده مقتول برای کنترل جریان تحقیقات.

• کشمکش وجدان و اضطراب: در قتل‌های هیجانی، فشار روانی و تعارض درونی باعث بازگشت می‌شود (تناقض شناختی و اضطراب اخلاقی).

• تکرار رفتارهای بیمارگونه: اختلالات شخصیتی یا وسواس عملی باعث تمایل مکرر به کنترل صحنه جرم می‌شود.


⚖️ چارچوب حقوقی و مسئولیت کیفری مساعدت‌کنندگان

در قانون ایران، بازگشت قاتل به صحنه جرم علاوه بر جنبه روانشناختی، دارای ابعاد حقوقی و کیفری مهم است.

• مسئولیت کیفری مساعدت‌کنندگان: مطابق ماده ۵۵۴ قانون مجازات اسلامی، هر کس از وقوع جرم مطلع شود و برای خلاصی مجرم از محاکمه یا محکومیت مساعدت کند (مانند پنهان‌کردن شواهد یا ارائه مدارک جعلی)، به یک تا سه سال حبس محکوم می‌شود.

• طبق نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه، «مجرم» شامل متهم یعنی مساعدت به فردی که هنوز حکم قطعی ندارد ولی به جرم متهم شده است نیز مشمول مجازات این ماده بوده و مساعدت به او جرم محسوب می‌شود.

• هر اقدام برای مخفی‌سازی، تغییر، تخریب یا از بین بردن آثار جرم توسط مجرم یا مساعدت‌کنندگان جرم و قابل تعقیب است.

مصادیق مساعدت در بازگشت به صحنه جرم:
• تغییر یا جابه‌جایی جسد و ادله جرم

• پاک‌سازی لکه‌های خون، ردپا یا آثار جرم

• پنهان‌کردن یا حذف ابزار جرم

• فراهم کردن محل امن یا کمک به فرار مجرم
که هرکدام جرم مستقلی است.


💡نتیجه گیری

بازگشت قاتل به صحنه جرم، کلید فهم روان‌شناسی مجرمان است و تحلیل حقوقی آن، به عدالت کیفری و پیشگیری از جرم کمک‌ می‌کند.

@homa_law

BY مدرسه دادگری هما