🟢 فریاد زندگی از تلاقی‌گاه مرگ

(بیانیه‌ی انجمن در خصوص جنگ دوازده روزه)

🔺اینجا خاورمیانه است؛ جایی که ناقوس مرگ هرگز از نفس نمی‌افتد و هر لحظه، از سمتی به صدا درمی‌آید، گاه از چوبه دار، گاه از بمب انتحاری و گاه از بارش موشک. سرزمین مردمانی که سرنوشت‌شان دهه‌هاست، با اشک و خاک و خون نگاشته شده است. جنگ‌ها آغاز می‌شوند و شهروندان بدون آنکه عاملیتی در آغاز و پایان آن‌ها داشته باشند، پشت نقاب «خطای انسانی» یا «تبعات جانبی جنگ» کشته می‌شوند. تفاوتی نمی‌کند که هواپیمای مسافربری هدف قرار بگیرد یا ساختمان مسکونی و بیمارستان، جان ما ارزان است و مرگ ما به هر شکل توجیه‌پذیر؛ به نام امنیت، به نام مقاومت، و گاه حتی به نام آزادی.

🔺شامگاه ۲۳ خرداد، ارتش اسرائیل با آغاز حمله به خاک ایران، موجب تلفات و خسارات جبران‌ناپذیر برای ملت ایران شد. این تجاوز نظامی، که به وضوح نقض قوانین و هنجارهای بین‌المللی بود را باید در چارچوب سیاست‌های توسعه‌طلبانه‌ی دولت اسرائیل برای ایجاد سلطه بلامنازع در خاورمیانه ارزیابی کرد. این رژیم آپارتایدی با سابقه‌ی گسترده در اشغال‌گری و نسل‌کشی علیه مردم فلسطین، به الگویی از بی‌اعتنایی سیستماتیک به قوانین حقوق بشری بدل گشته است. ایالات متحده نیز با هدف حفظ هژمونی ژئوپلیتیک خود در منطقه، از جمله کنترل منابع انرژی و شاه‌راه‌ها، به جنایات این رژیم مشروعیت می‌بخشد. این سیاست، برای مردمان خاورمیانه پیامدی جز ویرانی، بی‌ثباتی و تداوم چرخه ستم و استثمار به همراه نداشته است.

🔺اما این جنگ، سرنوشتی اجتناب‌ناپذیر نبوده؛ بلکه متاثر از انتخاب‌های تاریخی-سیاسی است که جمهوری اسلامی طی دهه‌ها، در چارچوب ایدئولوژی اسلام‌گرایانه‌ی خود اتخاذ کرده است؛ تصمیمات حیاتی که نظر مردم جایی در آن‌ها نداشته و به‌جای اولویت دادن به توسعه پایدار و امنیت ملی ایران، آرمان‌سازی‌هایی همچون استکبارستیزی و صدور انقلاب را پیش گرفته است. تقابل با غرب در حالی با ادعای حفظ استقلال کشور و مبارزه با سلطه توجیه می‌شود که در عمل به پذیرش توافق‌های نابرابر با چین و روسیه منتهی شده، که نشانی از استقلال در آن‌ها دیده نمی‌شود. از همه تأسف‌بارتر آن‌که سرمایه‌گذاری حول محور مقاومت، نه‌تنها ایران را به مرکز تنش‌های منطقه‌ای بدل ساخته، بلکه اتخاذ این رویکرد به‌جای بهره‌گیری از دیپلماسی واقع‌گرایانه، ایران را در جایگاه کشوری منزوی با اقتصاد تحت تحریم و چشم‌اندازی تیره قرار داده است.

🔺با این حال، هر جنگی پس از آغاز، ابعاد ملی می‌یابد، چرا که هزینه‌ی آن مستقیماً بر جان مردم تحمیل می‌شود، اما آیا جمهوری اسلامی هرگز رفتار ملی داشته است؟ سال‌ها شعار آمادگی برای مبارزه و ادعای تامین امنیت، در مواجهه با واقعیت جنگ ۱۲ روزه به وضوح رد شد. نه تنها تامین حداقل امکانات دفاعی (مانند پناهگاه و سیستم آژیر) برای مردم در اولویت نبوده است، بلکه در سایه بی‌دولتی ناشی از بی‌کفایتی ساختاری، هیچ تصمیم ثانویه‌ای هم برای حمایت از مردم گرفته نشد. از طرفی، در حالی شعار ایجاد وفاق داده می‌شود که در اوج بحران جنگی، نه تنها گامی در جهت آزادی زندانیان سیاسی-عقیدتی برداشته نشد، بلکه فشار و سرکوب منتقدان و صداهای مخالف تشدید یافته است.

🔺در میان این بحران، استیصال به جا مانده از سرکوب در دو جبهه‌ی متضاد خودنمایی می‌کند؛ عده‌ای به اتکای اضطرار وضعیت، خفقان را توجیه می‌کنند و گروهی دیگر از آتش انفجار درخواست رهایی دارند. گروه اول همبستگی علیه جنگ را مقارن با الغای حافظه تاریخی ملت نسبت به سرکوب دانسته و هرگونه کنش آزادی‌خواهانه را ملزم به تعویق می‌داند، و گروه دیگر نه تنها از پیامدهای فاجعه‌بار مداخلات نظامی خارجی (همانطور که تجربه عراق، افغانستان و سوریه نشان داد) درس نمی‌گیرد، بلکه کشتار هم‌وطنانش را تقدیر شوم تفسیر کرده و به آسانی از آن می‌گذرد.

🔺اما از دل اندوه و اضطراب و خشم این روزها، سوسوی امید هم به چشم می‌خورد؛ امیدی که از آگاهی جمعی نسبت به لزوم شکل‌گیری همبستگی ملی می‌جوشد. همبستگی‌ای که مصادره‌پذیر به نفع شروران نیست؛ نه تسلیم وطن‌دوستی دروغینی می‌شود که ایران را سنگر امت می‌داند، و نه فریب ملی‌گرایی فرصت‌طلبانه‌ای را می‌خورد که به حمله بیگانه دل بسته است. این راه سوم، نه میانه‌روانه است و نه قصد وسط‌بازی دارد؛ بلکه رویکردی صریح و رادیکال است که از نفی مطلق هرگونه سلطه بر زندگی برمی‌خیزد. به یک معنا، ما در تلاقی‌گاه سیاست‌های مرگ، بار دیگر زندگی را فریاد می‌زنیم. این «میهن‌دوستی مدنی»، بر فاعلیت ملت و شکل‌گیری جامعه مدنی خودمختار استوار است؛ بر خودسازماندهی مردمی که می‌داند پاینده بودن ایران در گرو نیرویی‌ست برای زیستن و ایران خانه‌ای‌ست که باید در پرتو همبستگی برای صلح پایدار و دستیابی به آزادی، از تاریکی مرگ رها شود.

نه به جنگ
زنده باد آزادی
پاینده ایران

@IranianRepublic