group-telegram.com/seyedjavadmiri/21480
Last Update:
دین، مذهب، زبان و "دیوان خطائی"
سُعاد الحکیم استاد مطالعات تصوف در دانشگاه الیسوعیه در بیروت لبنان درسگفتارهایی دارد که با عنوان "ابن‌عربی و زبان تازه عرفان" توسط مسعود جعفری در سال ۱۳۹۱ به فارسی ترجمه شده است. الحکیم در این درسگفتارها به پژوهش‌های محققان پیش از خود همچون سید حسین نصر، محمد مصطفی حلمی، زکی نجیب محمود، ابوالعلاء عفیفی و نصر حامد ابوزید اشاره می‌کند که هر کدام از منظری به "زبانِ ابن‌عربی" توجه کرده‌اند. به عنوان مثال، در دیدگاه نصر، "زبان ابن‌عربی زبانی رمزی است" (الحکیم، ۱۳۹۱. ۲۰). اما رویکرد زکی نجیب محمود معتقد است که "شیوه رمزپردازی ابن‌عربی متکی بر پیوندی ظریف میان رمز و معنای نهفته آن است. همچنانکه میان دو سوی استعاره نوعی علاقه‌ی مبتنی بر شباهت وجود دارد که آن دو را به یکدیگر می‌پیوندد، میان رمز و مدلول آن نیز نوعی علاقه‌ی مبتنی بر اشارت وجود دارد که با کشف آن می‌توان به معنای باطنی نهفته در آن پی برد" (الحکیم، ۱۳۹۱. ۲۳). ابوالعلاء عفیفی که خود از اساتید پیشگام در مطالعات ابن‌عربی پژوهی در جهان است بر این باور است که برای فهم زبان ابن‌عربی باید به "زبان صوفیه" و مشخصات کلی آن التفات کنیم. هنگامیکه از این منظر به ابن‌عربی می‌نگریم آنگاه درخواهیم یافت که زبان ابن‌عربی اسلوبی دارد که ذیل چارچوب کلان زبان تصوف قرار می‌گیرد و مولفه بنیادین آن "زبان رمز و اشارت" (الحکیم، ۱۳۹۱. ۲۵) است که نااهلان نتوانند به عمق معانی نهفته در سخنان عرفاء پی ببرند. متفکر بعدی که به زبان ابن‌عربی پرداخته است نصر حامد ابوزید است. در خوانش الحکیم نکته کانونی روایت ابوزید از امر زبانی در ابن‌عربی بر پایه‌ی توازی و پیوند زبان ابن‌عربی "با هستی بنا نهاده [شده] است. این پیوند از آنجا ناشی می‌شود که ابن‌عربی اساساً میان حروف و موجودات قائل به نوعی توازی و پیوند است؛ به گونه‌ای که حروف با کل هستی توازی دارند و هستی نیز با قرآن در توازی است. بدین‌سان، ابن عربی به همراهی و پیوندی شگفت می‌رسد که آن را بدینگونه خلاصه می‌کند: هستی ... قرآن ... زبان. این توازی و پیوند بر این اصل متکی است که هستی، با همه‌ی مراتب و سطوح گوناگونش، از طریق واسطه‌ای به نام زبان در قرآن متجلی شده است" (الحکیم، ۱۳۹۱. ۲۸). سرآخر می‌رسیم به محمد مصطفی حلمی که در مقاله "گنج‌هایی نهفته در رمزها" چارچوب نظری خود در باب زبان ابن‌عربی را برای ما می‌گشاید. او نیز قائل به شیوه‌ی "رمز و اشارت" در زبان ابن‌عربی است ولی این زبان رمزی را به چهار دسته طبقه‌بندی می‌کند.
سیدجواد میری
#سنت_خطائی
#شاه_اسماعیل
(بخش دوم)
@seyedjavadmiri
BY سیدجواد میری مینق
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Share with your friend now:
group-telegram.com/seyedjavadmiri/21480