مدعیان عرفان و تصوف

مدعیان عرفان و تصوف

۲-محدودیت ذات حق تعالی! نگرش صوفیه این است که حق تعالی در همه موجودات سریان دارد و تمام صور عنصریه و طبیعیه مظاهر او می باشند. ابن عربی می گوید: «سریان الحق فی الصور الطبیعیة و العنصریة، و ما بقیت له صورة الا و یری الحق فیها»1️⃣ لازمه این قضیه این است که…

۳-احتياج و افتقار حق تعالی به
مخلوقات!

هرگاه حق تعالی در جميع عالم سريان داشته باشد و همه اجزاء آن مظاهر و مجالي او باشند لازم می آید که خالق تعالى «العياذ بالله » محتاج به مظاهرش - مخلوقات - باشد.

ابن عربی این لازمه را با لسان شعر بیان می کند:
فالكل مفتقر ما الكل مستغني
هذا هو الحق قد قلناه لا نکنی1️⃣

عفیفی در توضیح این بیت می گوید:
« المراد بالكل الحق والخلق أو الله والعالم . والكل في نظره مفتقر ، لأن الحق والخلق وجهان لحقيقة واحدة مفتقر كل واحد من وجهيها إلى الآخر .
اما افتقار الخلق إلى الحق فظاهر ... أما افتقار الحق إلى الخلق... فراجع إلى للحق من الأسماء والصفات ما لا يتحقق إلا عن طريق العالم الذي هو مظهرها ولولا هذا المظهر الاسمائی والصفاتي لظل الحق ذلك«الكنز المخفي » الذي أشار إليه الحديث القدسي »2️⃣

👈🏻نکته:عبارت«کنت کنزا مخفیا فاحببت ان اعرف فخلقت الخلق لکی اعرف» از جملاتی هست که صوفیه آن را حدیث قدسی می پندارد در حالی در هیچ یک از کتب روایی عامه و خاصه موجود نیست

ابن ترکه در شرح شعر ابن عربی می نویسد:
« اعلم أن «الكل » في عرفهم إنما يطلق على الحق باعتبار الأسماء ، كما أن « الواحد» يطلق عليه باعتبار الذات ، ويقال «أحد بالذات ، كل بالأسماء » فالكل من العالم والحق - بهذا الاعتبار - له الافتقار، وليس من شأن الكل الاستغناء، ضرورة أن الكلية هي النسبة الاضافية المستدعية للافتقار ، فالحق باعتبار كلية اسمائه و تفاصيل كمالاتها ، له الافتقار ضرورة »3️⃣


قیصری نیز در بیان شعر ابن عربی می گوید:
« فالكل واحد من العالم وربه مفتقر إلى الآخر . اما العالم ففي وجوده
وکمالاته . واما ربه ففي ظهوره وظهور اسمائه واحكامهما فيه »4️⃣

اگر خالق تعالی و مخلوق كل شمرده شوند قهر كل دارای اجزاء است ، پس یک جزء خالق تعالی است و جزء دیگر مخلوق است بنابراین تحقق كل نیازمند تحقق اجزاء است کما اینکه هر یک از اجزاء نیز محتاج جزء دیگر می باشد و روشن که با انتفاء جزء كل منتفی می شود. این گونه توصیف ، اسناد نقص و فقر به حق تعالی است.

سید حیدر آملی می نویسد :
« فكما أن الواحد یکون محتاجة ( من حيث كمالاته الخاصة ) إلى الأعداد و مظاهرها الغير المتناهية، ليظهر بها كمالاته الغير المتناهية ، فكذلك الحق تعالی یکون محتاجة ( بسبب کمالاته الخاصة ) إلى الموجودات ومظاهرها الغير المتناهية ، ليظهر بها كمالاته الغير المتناهية وهذا الاحتياج ليس موجبا للنقص في ذاته المقدسة، لأن الاحتياج إذا لم يكن ذاتية ، لم يكن نقصا ، لأن الاحتياج الذي هو سبب النقص ، هو الاحتياج الذاتي وهذا ليس بذلك ، فلا يكون نقصا»5️⃣

عقل و نقل دلالت دارد که هر گونه احتياج از ذات قدوس احدیت منتفی است زیرا حاجت چه ذاتی و چه غیر ذاتی حاکی از نیاز است و دلیل بر فقر و احتیاج به رافع نیاز است و این امر با وجوب وجود و استغناء على الاطلاق او تنافي دارد.

این ثمره فاسده کما اینکه معارض با نص قرآن کریم است«فان الله غنی عن العالمین»6️⃣منافی با حکم عقل نیز می باشد.عقل به وضوح ادراک می کند که خالق تعالی هیچ گونه نیازی به ذاتی یا غير ذاتی - به مخلوقات خود ندارد.
افتقار و احتیاج از صفات مخلوقات و ممکنات می باشد، اگر کمترین شائبه نیاز و حاجت در او باشد دیگر غني بالذات نخواهد بود زیرا در این صورت اگر صفت غناء هم در او یافت شود، غنائش بالغير می گردد و مانند ممکنات محتاج به غیر
می شود و عقل حکم می کند «حكم الأمثال فيما يجوز و فيما لا يجوز واحد» پس می بایست مانند ممکنات ، احکام و خواص آنان را بپذیرد و این قضیه خلف صانعیت و خالقیت و وجوب وجود او می باشد.
📚منابع:
1️⃣شرح فصوص الحکم[المتن]ص۵۶/ناشر:انتشارات الزهرا علیها السلام/۱۳۷۰
2️⃣فصوص الحکم[التعلیقة]ص۱۸/ابن عربی اندلسی/ناشر:دار احیا التراث العربی/قاهره
3️⃣شرح فصوص الحکم ج۱ ص۱۵۰/صائن الدین علی بن محمد ترکه/ناشر:انتشارات بیدار/قم
4️⃣شرح فصوص الحکم ص۴۰۴/محمد داوود قیصری/ناشر:شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
5️⃣جامع الاسرار ص۱۹۰/سید حیدر آملی/ناشر:انتشارات علمی و فرهنگی وزارت فرهنگ
6️⃣آل عمران/آیة۹۷
#عرفان_تصوف
#وحدت_شخصی_وجود
#ثمرات_وحدت_شخصی_وجود
@shiayan_page

www.group-telegram.com/id/sonnat_voice.com/2983

1.43K viewsFeb 10, 2020 at 22:38

۳-احتياج و افتقار حق تعالی به
مخلوقات!

هرگاه حق تعالی در جميع عالم سريان داشته باشد و همه اجزاء آن مظاهر و مجالي او باشند لازم می آید که خالق تعالى «العياذ بالله » محتاج به مظاهرش - مخلوقات - باشد.

ابن عربی این لازمه را با لسان شعر بیان می کند:
فالكل مفتقر ما الكل مستغني
هذا هو الحق قد قلناه لا نکنی1️⃣

عفیفی در توضیح این بیت می گوید:
« المراد بالكل الحق والخلق أو الله والعالم . والكل في نظره مفتقر ، لأن الحق والخلق وجهان لحقيقة واحدة مفتقر كل واحد من وجهيها إلى الآخر .
اما افتقار الخلق إلى الحق فظاهر ... أما افتقار الحق إلى الخلق... فراجع إلى للحق من الأسماء والصفات ما لا يتحقق إلا عن طريق العالم الذي هو مظهرها ولولا هذا المظهر الاسمائی والصفاتي لظل الحق ذلك«الكنز المخفي » الذي أشار إليه الحديث القدسي »2️⃣

👈🏻نکته:عبارت«کنت کنزا مخفیا فاحببت ان اعرف فخلقت الخلق لکی اعرف» از جملاتی هست که صوفیه آن را حدیث قدسی می پندارد در حالی در هیچ یک از کتب روایی عامه و خاصه موجود نیست

ابن ترکه در شرح شعر ابن عربی می نویسد:
« اعلم أن «الكل » في عرفهم إنما يطلق على الحق باعتبار الأسماء ، كما أن « الواحد» يطلق عليه باعتبار الذات ، ويقال «أحد بالذات ، كل بالأسماء » فالكل من العالم والحق - بهذا الاعتبار - له الافتقار، وليس من شأن الكل الاستغناء، ضرورة أن الكلية هي النسبة الاضافية المستدعية للافتقار ، فالحق باعتبار كلية اسمائه و تفاصيل كمالاتها ، له الافتقار ضرورة »3️⃣


قیصری نیز در بیان شعر ابن عربی می گوید:
« فالكل واحد من العالم وربه مفتقر إلى الآخر . اما العالم ففي وجوده
وکمالاته . واما ربه ففي ظهوره وظهور اسمائه واحكامهما فيه »4️⃣

اگر خالق تعالی و مخلوق كل شمرده شوند قهر كل دارای اجزاء است ، پس یک جزء خالق تعالی است و جزء دیگر مخلوق است بنابراین تحقق كل نیازمند تحقق اجزاء است کما اینکه هر یک از اجزاء نیز محتاج جزء دیگر می باشد و روشن که با انتفاء جزء كل منتفی می شود. این گونه توصیف ، اسناد نقص و فقر به حق تعالی است.

سید حیدر آملی می نویسد :
« فكما أن الواحد یکون محتاجة ( من حيث كمالاته الخاصة ) إلى الأعداد و مظاهرها الغير المتناهية، ليظهر بها كمالاته الغير المتناهية ، فكذلك الحق تعالی یکون محتاجة ( بسبب کمالاته الخاصة ) إلى الموجودات ومظاهرها الغير المتناهية ، ليظهر بها كمالاته الغير المتناهية وهذا الاحتياج ليس موجبا للنقص في ذاته المقدسة، لأن الاحتياج إذا لم يكن ذاتية ، لم يكن نقصا ، لأن الاحتياج الذي هو سبب النقص ، هو الاحتياج الذاتي وهذا ليس بذلك ، فلا يكون نقصا»5️⃣

عقل و نقل دلالت دارد که هر گونه احتياج از ذات قدوس احدیت منتفی است زیرا حاجت چه ذاتی و چه غیر ذاتی حاکی از نیاز است و دلیل بر فقر و احتیاج به رافع نیاز است و این امر با وجوب وجود و استغناء على الاطلاق او تنافي دارد.

این ثمره فاسده کما اینکه معارض با نص قرآن کریم است«فان الله غنی عن العالمین»6️⃣منافی با حکم عقل نیز می باشد.عقل به وضوح ادراک می کند که خالق تعالی هیچ گونه نیازی به ذاتی یا غير ذاتی - به مخلوقات خود ندارد.
افتقار و احتیاج از صفات مخلوقات و ممکنات می باشد، اگر کمترین شائبه نیاز و حاجت در او باشد دیگر غني بالذات نخواهد بود زیرا در این صورت اگر صفت غناء هم در او یافت شود، غنائش بالغير می گردد و مانند ممکنات محتاج به غیر
می شود و عقل حکم می کند «حكم الأمثال فيما يجوز و فيما لا يجوز واحد» پس می بایست مانند ممکنات ، احکام و خواص آنان را بپذیرد و این قضیه خلف صانعیت و خالقیت و وجوب وجود او می باشد.
📚منابع:
1️⃣شرح فصوص الحکم[المتن]ص۵۶/ناشر:انتشارات الزهرا علیها السلام/۱۳۷۰
2️⃣فصوص الحکم[التعلیقة]ص۱۸/ابن عربی اندلسی/ناشر:دار احیا التراث العربی/قاهره
3️⃣شرح فصوص الحکم ج۱ ص۱۵۰/صائن الدین علی بن محمد ترکه/ناشر:انتشارات بیدار/قم
4️⃣شرح فصوص الحکم ص۴۰۴/محمد داوود قیصری/ناشر:شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
5️⃣جامع الاسرار ص۱۹۰/سید حیدر آملی/ناشر:انتشارات علمی و فرهنگی وزارت فرهنگ
6️⃣آل عمران/آیة۹۷
#عرفان_تصوف
#وحدت_شخصی_وجود
#ثمرات_وحدت_شخصی_وجود
@shiayan_page

BY مدعیان عرفان و تصوف