group-telegram.com/chkamak/770
Last Update:
#لیبرال و #نئولیبرالیسم
✍️ احمد یغما
قسمت چهارم: تقابل دو رویکرد جهانی در اقتصاد
پس از جنگ جهانی دوم، دو دیدگاه بزرگ و متضاد در عرصه اقتصاد و سیاست جهانی شکل گرفتند که هر کدام سعی داشتند ایده خود را به‌عنوان برترین دیدگاه به جهان معرفی کنند. "جنگ ایده‌ها" میان دو اردوگاه اصلی به رقابت فکری و عملی گسترده‌ای در سطح جهانی تبدیل شد:
1. رویکرد برنامه‌ریزی مرکزی
2. دیدگاه بازار آزاد (نئولیبرالیسم)
این رقابت تأثیرات عمیقی بر سیاست‌ها و اقتصاد جهانی گذاشت و جهان را به دو بلوک بزرگ تقسیم کرد.
حامیان رویکرد برنامه‌ریزی مرکزی
این رویکرد بر نقش مستقیم و قوی دولت در هدایت اقتصاد و جامعه تأکید داشت.
اصول و ویژگی‌ها:
کنترل دولتی: دولت مسئول تخصیص منابع و طراحی و اجرای برنامه‌های اقتصادی بود.
برنامه‌های بلندمدت: مانند برنامه‌های پنج‌ساله یا هفت‌ساله برای توسعه اقتصادی.
توزیع عادلانه: هدف اصلی این رویکرد کاهش نابرابری‌ها و تأمین رفاه عمومی بود.
نمونه‌ها:
اتحاد جماهیر شوروی: برنامه‌های پنج‌ساله اقتصادی که توسط دولت مرکزی طراحی و اجرا می‌شد.
کشورهای سوسیالیستی: مانند چین در دوران مائو و کوبا تحت رهبری فیدل کاسترو.
مزایا:
کاهش نابرابری‌های اجتماعی.
تمرکز بر توسعه زیرساخت‌ها و صنایع سنگین.
امکان کنترل بحران‌های اقتصادی از طریق مداخله دولت.
معایب:
ناکارآمدی در تخصیص منابع.
کاهش انگیزه‌های فردی و نوآوری.
فساد و بوروکراسی گسترده.
حامیان دیدگاه بازار آزاد (نئولیبرالیسم)
این دیدگاه بر اهمیت بازار آزاد و کاهش مداخله دولت تأکید داشت و بر رقابت اقتصادی و آزادی فردی تکیه می‌کرد.
اصول و ویژگی‌ها:
اقتصاد مبتنی بر بازار: عرضه و تقاضا تخصیص منابع را تعیین می‌کند.
خصوصی‌سازی: کاهش نقش دولت و واگذاری صنایع به بخش خصوصی.
آزادی اقتصادی: تأکید بر حقوق مالکیت و کاهش مقررات دولتی.
نمونه‌ها:
ایالات متحده و بریتانیا: سیاست‌های نئولیبرالی که در دوران ریگان و تاچر اجرا شد.
پسران شیکاگو در شیلی: اصلاحات اقتصادی در دوران پینوشه.
مزایا:
افزایش بهره‌وری و نوآوری.
رشد اقتصادی سریع‌تر.
جذب سرمایه‌گذاری خارجی.
معایب:
افزایش نابرابری‌های اجتماعی.
آسیب‌پذیری در برابر بحران‌های اقتصادی.
کاهش خدمات عمومی و رفاه اجتماعی.
تقابل در دوران جنگ سرد
رقابت میان این دو رویکرد اقتصادی در دوران جنگ سرد، میان بلوک شرق (سوسیالیسم) و بلوک غرب (سرمایه‌داری) برجسته شد. هر دو بلوک تلاش داشتند تا مدل اقتصادی خود را به عنوان بهترین الگو برای توسعه و پیشرفت جهانی معرفی کنند.
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، دیدگاه بازار آزاد به‌عنوان مدل غالب پذیرفته شد.
ادامه دارد...
BY تربیت سیاسی
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Share with your friend now:
group-telegram.com/chkamak/770