اندیشه دینی معاصر

⚡️لزوم تبعیت از رای اکثریت

✳️آیه «فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّه إِنَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ» [آل عمران: ۱۵۹] را برخی چنان تفسیر می‌کنند که دستور مشاورت تنها برای دلجویی از مردم یا آگاه شدن ولی امر است، ولی تصمیم‌گیری با خود او است و هرگونه صلاح بداند رفتار می‌کند، همان گونه که امروزه مرسوم است و بیشتر رؤسای جمهور، مشاورینی دارند و تنها برای روشن شدن ابعاد مختلف مساله‌ها با آنان مشورت می‌کنند، ولی رأی نهایی با خود آنها است و مسأله تنفیذ رأی اکثریت، مطرح نیست.

✳️از نظر محمدهادی معرفت، این تفسیر، مخالف آیه: «وَ أَمْرُهُمْ شُورَى بَینَهُمْ» [شوری: ۳۸] است و در مواردی مایه بی‌اعتبار کردن آرای عمومی و وقع ننهادن به نظرات صاحب نظران مربوط، خواهد بود. در صورتی که آیه فوق، به مردم بها می‌دهد و آرای آنان را ارج می‌نهد و أساسا تفسیر یاد شده، مخالف مفهوم «شور» در متعارف و عرف عقلا است که معمولاً پس از مشورت، رأی اکثریت را مورد تنفیذ قرار می‌دهند و شرع نیز تشخیص این گونه مفاهیم را به عرف واگذار کرده است.

✳️از نظر معرفت، تفسیر آیه چنین خواهد بود: «در موقع تنفيذ رأى اكثریت- طبق معمول- هیچ گونه نگرانی به خود راه نده و اگر در مواردی احتمال صواب را در خلاف رأی اکثریت می‌بینی نگران نباش، زیرا این دغدغه بر اثر سنگینی بار مسؤولیت بر تو رخ داده، پس آسوده خاطر باش و بر خدا توکل نما که خداوند کارساز تو خواهد بود، زیرا طبق روال معمول، رفتار کرده‌ای و به وظیفه محوله، درست عمل کرده‌ای و خداوند مددکار درستکاران است.»

✳️از پیامبر اکرم (ص) رسیده شد: حزم (استواری در تصمیم) چیست؟ پیامبر فرمود: مشورت با صاحب نظران و پیروی کردن از نظرات ایشان است. پیامبر در این روایت، علاوه‌بر آن که راه کنکاش با اندیشمندان مربوطه را پیشنهاد کرده، متابعت و پذیرفتن آراء صواب آنها را نیز توصیه فرموده است، یعنی حکمت عملی اقتضاء می‌کند که تصمیم‌گیرنده، از رأی صاحب نظران پیروی کند، نه آنکه پس از مشورت، آنچه به نظر خودش رسید، عمل کند و این پیروی از رأی اکثریت قاطع صاحب نظران است.

✳️همچنین به همین جهت است که حضرت امیر (ع) می فرماید: «الخلاف يهدى الرأى»؛ مخالفت با رأی اکثریت مایه تباهی رأی تصمیم‌گیرنده است. در جای دیگر می‌فرماید: «من استبد برأيه هلك»، هر که رأی خود را بپسندد و به آرای دیگران اهمیت ندهد، راه نابودی را در پیش گرفته است.

🌐برشی از کتاب شریعت شهر؛ رضا تاران، نگاه معاصر، ۱۴۰۲؛ ص ۱۴۰ و ۱۴۱.

https://www.group-telegram.com/ms/andishedinimoaser.com

Telegram

اندیشه دینی معاصر

پژوهشکده اندیشه دینی معاصر(آدم) به منظور ارتقای اندیشه‌ورزی در دین و بازسازی اندیشه دینی با نیازهای نو شونده، در میانه تحجر و دین‌گریزی، رویکرد نواندیشی دینی را برگزیده است.
ارتباط با ما:
@andishedini
[email protected]
https://www.group-telegram.com/andishedini

❤4👌4👍1👏1

www.group-telegram.com/ms/andishedinimoaser.com/2992

843 viewsApr 12 at 14:19

⚡️لزوم تبعیت از رای اکثریت

✳️آیه «فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّه إِنَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ» [آل عمران: ۱۵۹] را برخی چنان تفسیر می‌کنند که دستور مشاورت تنها برای دلجویی از مردم یا آگاه شدن ولی امر است، ولی تصمیم‌گیری با خود او است و هرگونه صلاح بداند رفتار می‌کند، همان گونه که امروزه مرسوم است و بیشتر رؤسای جمهور، مشاورینی دارند و تنها برای روشن شدن ابعاد مختلف مساله‌ها با آنان مشورت می‌کنند، ولی رأی نهایی با خود آنها است و مسأله تنفیذ رأی اکثریت، مطرح نیست.

✳️از نظر محمدهادی معرفت، این تفسیر، مخالف آیه: «وَ أَمْرُهُمْ شُورَى بَینَهُمْ» [شوری: ۳۸] است و در مواردی مایه بی‌اعتبار کردن آرای عمومی و وقع ننهادن به نظرات صاحب نظران مربوط، خواهد بود. در صورتی که آیه فوق، به مردم بها می‌دهد و آرای آنان را ارج می‌نهد و أساسا تفسیر یاد شده، مخالف مفهوم «شور» در متعارف و عرف عقلا است که معمولاً پس از مشورت، رأی اکثریت را مورد تنفیذ قرار می‌دهند و شرع نیز تشخیص این گونه مفاهیم را به عرف واگذار کرده است.

✳️از نظر معرفت، تفسیر آیه چنین خواهد بود: «در موقع تنفيذ رأى اكثریت- طبق معمول- هیچ گونه نگرانی به خود راه نده و اگر در مواردی احتمال صواب را در خلاف رأی اکثریت می‌بینی نگران نباش، زیرا این دغدغه بر اثر سنگینی بار مسؤولیت بر تو رخ داده، پس آسوده خاطر باش و بر خدا توکل نما که خداوند کارساز تو خواهد بود، زیرا طبق روال معمول، رفتار کرده‌ای و به وظیفه محوله، درست عمل کرده‌ای و خداوند مددکار درستکاران است.»

✳️از پیامبر اکرم (ص) رسیده شد: حزم (استواری در تصمیم) چیست؟ پیامبر فرمود: مشورت با صاحب نظران و پیروی کردن از نظرات ایشان است. پیامبر در این روایت، علاوه‌بر آن که راه کنکاش با اندیشمندان مربوطه را پیشنهاد کرده، متابعت و پذیرفتن آراء صواب آنها را نیز توصیه فرموده است، یعنی حکمت عملی اقتضاء می‌کند که تصمیم‌گیرنده، از رأی صاحب نظران پیروی کند، نه آنکه پس از مشورت، آنچه به نظر خودش رسید، عمل کند و این پیروی از رأی اکثریت قاطع صاحب نظران است.

✳️همچنین به همین جهت است که حضرت امیر (ع) می فرماید: «الخلاف يهدى الرأى»؛ مخالفت با رأی اکثریت مایه تباهی رأی تصمیم‌گیرنده است. در جای دیگر می‌فرماید: «من استبد برأيه هلك»، هر که رأی خود را بپسندد و به آرای دیگران اهمیت ندهد، راه نابودی را در پیش گرفته است.

🌐برشی از کتاب شریعت شهر؛ رضا تاران، نگاه معاصر، ۱۴۰۲؛ ص ۱۴۰ و ۱۴۱.

https://www.group-telegram.com/ms/andishedinimoaser.com

BY اندیشه دینی معاصر