group-telegram.com/den_ir/97698
Last Update:
بانک‌ها و تله مسئولیت اجتماعی!
✅ مریم شکرانی در گزارشی که با مشورت و راهنمایی محسن جلال‌پور تنظیم شده به این پرسش پاسخ داده است که گرفتاری بانک‌ها در تله مسئولیت اجتماعی چه عواقبی به دنبال دارد آیا بانک‌ها در برابر جامعه مسئولیت دارند؟
🔹هفته گذشته رئیس‌کل بانک مرکزی در «همایش تامین مالی تولید» آمارهایی تکان دهنده اعلام کرد.
🔹یکی از این آمارها، نگرانی‌های جدیدی به وجود آورده است. محمدرضا فرزین گفت: «در حال حاضر حدود ۲۳ درصد از تامین مالی نظام بانکی مربوط به مسئولیت‌های اجتماعی است.»
🔹بر اساس تعریف‌هایی که مدافعان مطرح کرده‌اند، مسئولیت اجتماعی مجموعه وظایف و تعهداتی است که بنگاه‌ها باید در جهت حفظ، مراقبت و کمک به جامعه‌ای که در آن فعالیت می‌کنند، انجام دهند.
🔹در سال‌های گذشته این‌گونه عنوان شده است که بانک‌ها نیز باید در راستای مسئولیت‌های اجتماعی که دارند، بخشی از منابع خود را صرف امور خیریه و عام‌المنفعه کنند.
🔹به‌طور مشخص منظور ترویج‌کنندگان مسئولیت اجتماعی این است که بانک‌ها بخشی از منابع خود را در زمینه ترویج امور فرهنگی و مذهبی و ازدواج، کاهش فقر، حفظ محیط زیست و نجات بنگاه‌های ورشکسته صرف کنند.
🔹 بانک‌ها بنا به استدلالی که مدافعان اقتصاد آزاد دارند، وظیفه حمایت‌های اجتماعی را بر عهده ندارند و نباید منابع خود را صرف این نوع کارها کنند.
🔹درک این موضوع در کشور ما سخت است، به این دلیل که شمار زیادی از افراد جامعه، در فقر به سر می‌برند و ممکن است برخی بگویند حمایت بانک‌ها از فرودستان جامعه ضروری است، اما نکته اینجاست که سیاستمداران نظام بانکی را به قلک خود تبدیل کرده و مدام برای بانک‌ها هزینه می‌تراشند که این موضوع یکی از دلایلی به حساب می‌آید که باعث شکل‌گیری ناترازی در بانک‌ها شده است.
🔹مسئولیت اجتماعی بنگاه‌ها (CSR) موضوعی بحث‌برانگیز است و مخالفان و موافقان زیادی دارد و به‌طور ویژه درباره بانک‌ها به موضوعی بحث‌برانگیزتر هم تبدیل شده است. در حالی که بسیاری از بانک‌ها مسئولیت اجتماعی را به عنوان ابزاری برای تقویت برند و ایجاد اعتماد در جامعه می‌بینند، عده‌ای معتقدند وظیفه اصلی بانک‌ها تنها افزایش سود است.
🔹آنها که مسئولیت اجتماعی بانک‌ها را ترویج می‌کنند، معتقدند اختصاص منابع به امور خیریه و عام‌المنفعه می‌تواند در درازمدت به ایجاد ارزش‌های اقتصادی و اجتماعی پایدار برای بانک‌ها منجر شود.
🔹۵۰ سال پیش میلتون فریدمن در روزنامه نیویورک‌تایمز مقاله‌ای نوشت که مهم‌ترین نکته‌اش این بود؛ «تنها مسئولیت اجتماعی بنگاه، افزایش سود است».
🔹او در سال ۱۹۷۰ به مخالفت با دیدگاه مسئولیت اجتماعی بنگاه پرداخت و نوشت: «بنگاه تنها یک مسئولیت اجتماعی دارد: منابعش را به کار گیرد و تا جایی که درون چهارچوب قواعد بازی قرار می‌گیرد به فعالیت‌هایی بپردازد که برای افزایش سود آن طراحی شده‌اند یا به عبارت دیگر، به رقابت آزاد و عمومی بدون فریبکاری یا کلاهبرداری بپردازد.»
🔹همچنین در کشور ما بانک را به عنوان بنگاه اقتصادی در نظر نمی‌گیرند که باید مابه‌ازای فعالیت و هزینه‌ای که می‌کند درآمد کسب کند و درآمدهایش بالاتر از هزینه‌ها باشد تا این فعالیت سودآور شود.
🔹این در حالی است که بانک هم بنگاه اقتصادی است که تمام کارکردهای صنایع دیگر را دارد، با این تفاوت که در صنعت مالی فعالیت می‌کند.
🔹عملکرد اصلی صنعت مالی، توزیع درست منابع مالی از محلی که مازاد منابع دارند به سمتی است که کمبود تقاضا وجود دارد.
🔹این یک نوع خدمت است که می‌تواند روی رشد اقتصاد کشور اثرگذار باشد. بنابراین بانک صندوقی نیست که وظیفه و کارکردش، مانند قلک یا یک نهاد خیریه باشد.
🔹این رویکرد اشتباه همواره در کشور وجود داشته است. این دستورهای سیاسی باعث شده که منابع بانک‌ها به جای تزریق به طرح‌های اقتصادی سودآور، به سمت طرح‌های سیاسی و ترجیحی زیان‌آور سوق پیدا کند.
🔹در نتیجه این خطای بزرگ، نظام بانکی ایران گرفتار ناترازی شده است.
🔹مخالفان ایده مسئولیت اجتماعی بنگاه معتقدند، مدیرعامل بانک یک فرد است. ممکن است او در مقام فرد، در برابر خانواده، وجدان، حس نیکوکاری، کلیسا، باشگاه، شهر و کشور خود احساس مسئولیت داشته باشد؛ یا شاید بخواهد بخشی از درآمدش را به اهدافی که ارزشمند می‌پندارد اختصاص دهد، اما در این میان او در جایگاه مدیرعامل یک بانک عمل می‌کند، نه در جایگاه یک فرد خیر.
منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۰
@den_ir
