بنیاد قم‌پژوهی

💢 شیوه تولید محصولات زراعی در قم (۱)

مردم‌شناسان اصرار دارند که در تعریف انسان بگویند: «انسان حیوانی است با فرهنگ". فرهنگ در این جا مترادف واژه انگلیسی culture آورده شده است. در میان بیش از چهارصد تعریف که از واژه فرهنگ (culture) در مردم‌شناسی مطرح است، بیشتر به تعریف تیلور استناد داده می‌شود. بنا بر تعریف تیلور "فرهنگ مجموعه پیچیده‌ای است از معارف، معتقدات، هنرها، صنایع، تکنیک‌ها، اخلاق، قوانین، سنن و بالاخره تمام عادات و رفتار و ضوابطی است که انسان به عنوان یک عضو جامعه آن را از جامعه خود فرا می گیرد و در قبال آن جامعه تعهداتی به عهده دارد."(۱) اصل این تعهد مبنی بر جرح و تعدیل و اصلاح این فرهنگ و انتقال آن به نسل بعدی است؛ یعنی در بین جانداران این تنها انسان است که تجربیاتش سینه به سینه و نسل به نسل منتقل می‌گردد و حالت تجمعی داشته و مرتباً جرح و تعدیل و اصلاح می‌گردد. هزاران سال از افتادن دانه‌ای بر زمین، رویش گیاه به جای آن و درک این نکته از سوی بشر می‌گذرد. هزاران سال از یکجانشین شدن بشر و اشتغال او به امر کشاورزی وگذار از مرحله گردآوری غذا یا به دنبال غذا و پایان دربدری برای تهیه غذا و پر کردن شکم می‌گذرد. حاصل تجربی این سالیان دراز فرهنگ پیچیده و پر رمز و راز کشاورزی و بهره‌برداری از آب و زمین را به وجود آورده است، که بسته به وضعیت آب و هوایی و وضعیت جغرافیایی و نیز بسته به وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مردم از جایی به جای دیگر فرق می‌کند. کاشت، داشت و برداشت محصولات زراعی وجه مشترک کل تولیدات زراعی را تشکیل می‌دهد. اما شیوه آن و نیز نوع محصول زراعی در شمال پرباران با اراضی کم‌باران مرکزی ایران تفاوت‌های فاحشی دارد. در این یادداشت‌ها به بررسی شیوۀ تولید و نوع محصولات زراعی در اراضی زراعی حومه شهر قم می‌پردازیم و از این نکته غافل نمی‌شویم که این شیوه تولید در سازگاری با وضعیت آب و هوایی این منطقه به‌وجود آمده و هر گونه تغییری در این شیوه نیاز به بررسی و مطالعه دقیق و همه جانبه دارد.
(۱). روح الامینی محمود، ۱۳۸۹، گرد شهر با چراغ در مبانی انسان‌شناسی، انتشارات عطار، ص ۴۱.

منبع: "رود انار بار، درآمدی بر نظام‌های سنتی بهره‌برداری زراعی از آب و زمین در حومه شهر قم"، پژوهش و تالیف: ابوالفضل رنجبر، نشر مجمع ذخائر اسلامی.

ابوالفضل رنجبر
۱۴۰۳/۱۰/۲۵
#محصولات_زراعی_در_قم
#بنیاد_قم_پژوهی
تلگرام | ایتا | سایت

www.group-telegram.com/us/qompajoohi.com/14243

361 viewsedited  Jan 14 at 19:18

💢 شیوه تولید محصولات زراعی در قم (۱)

مردم‌شناسان اصرار دارند که در تعریف انسان بگویند: «انسان حیوانی است با فرهنگ". فرهنگ در این جا مترادف واژه انگلیسی culture آورده شده است. در میان بیش از چهارصد تعریف که از واژه فرهنگ (culture) در مردم‌شناسی مطرح است، بیشتر به تعریف تیلور استناد داده می‌شود. بنا بر تعریف تیلور "فرهنگ مجموعه پیچیده‌ای است از معارف، معتقدات، هنرها، صنایع، تکنیک‌ها، اخلاق، قوانین، سنن و بالاخره تمام عادات و رفتار و ضوابطی است که انسان به عنوان یک عضو جامعه آن را از جامعه خود فرا می گیرد و در قبال آن جامعه تعهداتی به عهده دارد."(۱) اصل این تعهد مبنی بر جرح و تعدیل و اصلاح این فرهنگ و انتقال آن به نسل بعدی است؛ یعنی در بین جانداران این تنها انسان است که تجربیاتش سینه به سینه و نسل به نسل منتقل می‌گردد و حالت تجمعی داشته و مرتباً جرح و تعدیل و اصلاح می‌گردد. هزاران سال از افتادن دانه‌ای بر زمین، رویش گیاه به جای آن و درک این نکته از سوی بشر می‌گذرد. هزاران سال از یکجانشین شدن بشر و اشتغال او به امر کشاورزی وگذار از مرحله گردآوری غذا یا به دنبال غذا و پایان دربدری برای تهیه غذا و پر کردن شکم می‌گذرد. حاصل تجربی این سالیان دراز فرهنگ پیچیده و پر رمز و راز کشاورزی و بهره‌برداری از آب و زمین را به وجود آورده است، که بسته به وضعیت آب و هوایی و وضعیت جغرافیایی و نیز بسته به وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مردم از جایی به جای دیگر فرق می‌کند. کاشت، داشت و برداشت محصولات زراعی وجه مشترک کل تولیدات زراعی را تشکیل می‌دهد. اما شیوه آن و نیز نوع محصول زراعی در شمال پرباران با اراضی کم‌باران مرکزی ایران تفاوت‌های فاحشی دارد. در این یادداشت‌ها به بررسی شیوۀ تولید و نوع محصولات زراعی در اراضی زراعی حومه شهر قم می‌پردازیم و از این نکته غافل نمی‌شویم که این شیوه تولید در سازگاری با وضعیت آب و هوایی این منطقه به‌وجود آمده و هر گونه تغییری در این شیوه نیاز به بررسی و مطالعه دقیق و همه جانبه دارد.
(۱). روح الامینی محمود، ۱۳۸۹، گرد شهر با چراغ در مبانی انسان‌شناسی، انتشارات عطار، ص ۴۱.

منبع: "رود انار بار، درآمدی بر نظام‌های سنتی بهره‌برداری زراعی از آب و زمین در حومه شهر قم"، پژوهش و تالیف: ابوالفضل رنجبر، نشر مجمع ذخائر اسلامی.

ابوالفضل رنجبر
۱۴۰۳/۱۰/۲۵
#محصولات_زراعی_در_قم
#بنیاد_قم_پژوهی
تلگرام | ایتا | سایت

BY بنیاد قم‌پژوهی