علی‌اصغر سیدآبادی

مصدق، توده‌ای‌ها و شاهی‌ها

.
کنشگران سیاسی تلاش می‌کنند با ساختن دو قطبی هواداران خود را بسیج کنند. بسیج هواداران با تحلیل دقیق و نشان دادن پیجیدگی‌ها ممکن نیست. برای بسیج هواداران باید مفاهیمی ساخت که بدون کمترین پیچیدگی هم‌چون راحت‌الحلقومی برای پیروان و هواداران، تمام مخالفان رنگارنگ را یکپارچه نشان بدهد و ادبیات یکسان تولید کند.
درباره‌ی مصدق و ملی شدن نفت هم این دوقطبی سازی جاری است. در ادبیات هواداران شاه، چپ و مصدقی و توده‌ای و مذهبی همه یک چیزند، چون به تفاوت این‌ها کاری ندارند و نقطه‌ی تمرکزشان فقط روی مخالفت با شاه است.
رابطه‌ی حزب توده با مصدق چنان که در ادبیات هواداران شاه گفته می‌شود، نیست.
حزب توده در آغاز با مصدق مخالف بودند و مخالفتشان را در مطبوعاتشان منتشر می‌کردند. آن‌ها مطالبه‌ی ملی شدن صنعت نفت را فقط امکانی برای واگذاری نفت شمال به شوروی می‌دیدند. بعد کم‌کم با همه‌گیر شدن مطالبه‌، از دربار تا حزب توده از آن حمایت کردند. با شکل گرفتن اختلاف ائتلاف کاشانی- دربار با مصدق، حزب توده از حامیان مصدق بود، اما امروزه اسناد منتشر شده نشان می‌دهد که در این دوره علاوه بر حزب توده‌ی واقعی، انگلیسی‌ها هم محتواهایی به نام حزب توده منتشر می‌کردند که ضمن حمایت از مصدق علیه روحانیون و دربار بود. مصدق از این گروه به عنوان توده‌ای نفتی یاد کرده است.
کیانوری مدعی است که در آستانه‌ی کودتای ۲۵ مرداد، آن‌ها خبر کودتا را به مصدق رساندند و او موفق به سرکوب کودتا شد، اما در ۲۸ مرداد مصدق به هشدارهای حزب توده وقعی ننهاد.
بر اساس گزارش‌های بسیار از دیدارهای مصدق در فاصله‌ی ۲۵ تا ۲۸ مرداد، گفته‌های مصدق در دادگاه و یاداشت‌های زندان می‌توان به این نتیجه رسید که مصدق به رغم این‌که به آزادی احزاب از جمله فعالیت آزاد حزب توده باور داشت، روز ۲۸ مرداد نخواست به کمک ائتلاف با حزب توده به پیروزی برسد، زیرا نگران استقلال کشور بود. هرچند با اسنادی که بعدها منتشر شد، می‌دانیم که اگر هم مصدق از حزب توده کمک می‌خواست، آن‌ها به دلیل سرگردانی پس از مرگ استالین امکان آن را نداشتند.
در فصل «بازی ساده‌ی یک ذهن پیچیده در وضعیت استیصال» از کتاب « از مصدق تاریخی تا مصدق اسطوره‌ای» با اسناد مختلف تلاش کرده‌ام نشان بدهم که منطق تصمیم‌گیری مصدق در روز ۲۸ مرداد چه بود.
اما امروز ۲۹ اسفند، سالروز ملی شدن صنعت نفت ایران است. ملی شدن نفت مطالبه‌ی اکثریت ایرانیان آن روزگار بود، همه‌ی گروه‌هایی که چندی بعد به جان هم افتادند.
ملی شدن نفت در آغاز فقط یک مخالف داشت؛ بریتانیا که مخفیانه و بدون اطلاع طرف قرارداد بخش بزرگی از شرکت نفت ایران- انگلیس را خریده و نفت برایش به موضوعی امنیتی- نظامی تبدیل شده بود.
آن‌ها از آغاز همه‌ی توان خود را برای شکست مطالبه‌ی ملی شدن نفت به کار بستند و پول‌های بسیاری خرج شکست ملی شدن نفت کردند.

www.group-telegram.com/sg/Seidabadii.com/2160

1.85K viewsAli Seidabadi, edited  Mar 19 at 09:16

مصدق، توده‌ای‌ها و شاهی‌ها

.
کنشگران سیاسی تلاش می‌کنند با ساختن دو قطبی هواداران خود را بسیج کنند. بسیج هواداران با تحلیل دقیق و نشان دادن پیجیدگی‌ها ممکن نیست. برای بسیج هواداران باید مفاهیمی ساخت که بدون کمترین پیچیدگی هم‌چون راحت‌الحلقومی برای پیروان و هواداران، تمام مخالفان رنگارنگ را یکپارچه نشان بدهد و ادبیات یکسان تولید کند.
درباره‌ی مصدق و ملی شدن نفت هم این دوقطبی سازی جاری است. در ادبیات هواداران شاه، چپ و مصدقی و توده‌ای و مذهبی همه یک چیزند، چون به تفاوت این‌ها کاری ندارند و نقطه‌ی تمرکزشان فقط روی مخالفت با شاه است.
رابطه‌ی حزب توده با مصدق چنان که در ادبیات هواداران شاه گفته می‌شود، نیست.
حزب توده در آغاز با مصدق مخالف بودند و مخالفتشان را در مطبوعاتشان منتشر می‌کردند. آن‌ها مطالبه‌ی ملی شدن صنعت نفت را فقط امکانی برای واگذاری نفت شمال به شوروی می‌دیدند. بعد کم‌کم با همه‌گیر شدن مطالبه‌، از دربار تا حزب توده از آن حمایت کردند. با شکل گرفتن اختلاف ائتلاف کاشانی- دربار با مصدق، حزب توده از حامیان مصدق بود، اما امروزه اسناد منتشر شده نشان می‌دهد که در این دوره علاوه بر حزب توده‌ی واقعی، انگلیسی‌ها هم محتواهایی به نام حزب توده منتشر می‌کردند که ضمن حمایت از مصدق علیه روحانیون و دربار بود. مصدق از این گروه به عنوان توده‌ای نفتی یاد کرده است.
کیانوری مدعی است که در آستانه‌ی کودتای ۲۵ مرداد، آن‌ها خبر کودتا را به مصدق رساندند و او موفق به سرکوب کودتا شد، اما در ۲۸ مرداد مصدق به هشدارهای حزب توده وقعی ننهاد.
بر اساس گزارش‌های بسیار از دیدارهای مصدق در فاصله‌ی ۲۵ تا ۲۸ مرداد، گفته‌های مصدق در دادگاه و یاداشت‌های زندان می‌توان به این نتیجه رسید که مصدق به رغم این‌که به آزادی احزاب از جمله فعالیت آزاد حزب توده باور داشت، روز ۲۸ مرداد نخواست به کمک ائتلاف با حزب توده به پیروزی برسد، زیرا نگران استقلال کشور بود. هرچند با اسنادی که بعدها منتشر شد، می‌دانیم که اگر هم مصدق از حزب توده کمک می‌خواست، آن‌ها به دلیل سرگردانی پس از مرگ استالین امکان آن را نداشتند.
در فصل «بازی ساده‌ی یک ذهن پیچیده در وضعیت استیصال» از کتاب « از مصدق تاریخی تا مصدق اسطوره‌ای» با اسناد مختلف تلاش کرده‌ام نشان بدهم که منطق تصمیم‌گیری مصدق در روز ۲۸ مرداد چه بود.
اما امروز ۲۹ اسفند، سالروز ملی شدن صنعت نفت ایران است. ملی شدن نفت مطالبه‌ی اکثریت ایرانیان آن روزگار بود، همه‌ی گروه‌هایی که چندی بعد به جان هم افتادند.
ملی شدن نفت در آغاز فقط یک مخالف داشت؛ بریتانیا که مخفیانه و بدون اطلاع طرف قرارداد بخش بزرگی از شرکت نفت ایران- انگلیس را خریده و نفت برایش به موضوعی امنیتی- نظامی تبدیل شده بود.
آن‌ها از آغاز همه‌ی توان خود را برای شکست مطالبه‌ی ملی شدن نفت به کار بستند و پول‌های بسیاری خرج شکست ملی شدن نفت کردند.

BY علی‌اصغر سیدآبادی