group-telegram.com/den_ir/108234
Last Update:
در فضیلت اصل بنیادین آزادی
👤 موسی غنی نژاد؛ اقتصاددان
✍️ جنگ تحمیلی ۱۲روزه علیه ایران یک بار دیگر اهمیت اصل بنیادین آزادی را به نمایش گذاشت.
✍️ زمانی که جنگ آغاز شد، برخی از شهروندان به طور کاملا طبیعی و عاقلانه، تهران را به مقصد شهرهای دیگر ترک کردند؛ و البته اکثریت بسیار بزرگی به هر دلیل ترجیح دادند در تهران بمانند.
✍️ در این میان نهتنها هیچ مقام حکومتی دستوری مبنی بر ماندن یا رفتن شهروندان صادر نکرد بلکه مسوولان پلیس راهور تا حد امکان در تسهیل این جابهجایی کمسابقه کوشیدند.
✍️ هموطنان شهرهای مقصد نیز با مهربانی و همدلی با مسافران روبهرو شدند. با برقراری آتشبس بهسرعت جابهجایی معکوس صورت گرفت و شرایط زندگی به حالت عادی برگشت.
✍️ حال تصور کنید اگر در کشور ما، مانند کشورهای کمونیستی سابق یا کرهشمالی امروزی، آزادی مسافرت بینشهری وجود نداشت و هر جابهجایی مستلزم مجوز خاصی بود چه فاجعه انسانی عظیم و غیرقابلکنترلی اتفاق میافتاد.
✍️ عدهای که دچار ترس ناگهانی (پانیک) میشدند، بهرغم ممنوعیت اقدام به سفر میکردند و عملا با ماموران حکومتی درمیافتادند و آشوبی خطرناک پدید میآمد.
✍️ «آزادی» سفر موجب فروکش کردن ترس ناگهانی و آرامش نسبی در جامعه شد.
✍️ این آزادی و پیامدهای بعدی آن نشان داد که فراتر و مهمتر از دستورات حکومتی، قواعد و نظمهای خودجوشی در جامعه وجود دارند که گرچه به چشم ظاهربین دیده نمیشوند اما در باطن و واقعِ امر بسیار کارآمدتر و مفیدتر عمل میکنند.
✍️ عملکرد چنین نظمها و قواعد خودجوش مستلزم رعایت اصل بنیادین آزادی است.
✍️ دولتمردان و صاحبان قدرت سیاسی که به زندگی با دستور عادت کردهاند اغلب درک درستی از نظمها و قواعد مبتنی بر اصل بنیادین آزادی ندارند و تنها در شرایط ناگزیری به آن تن میدهند.
✍️ اقتصاد دستوری و فرهنگ دستوری که مردم ایران نزدیک به نیم قرن مواجه با هزینههای آن هستند، ناشی از درک نادرست و صرفا ایدئولوژیک تصمیمگیران ما از روابط اجتماعی و انسانی است.
✍️ پارادایم اصلی علم اقتصاد به عنوان گل سرسبد علوم اجتماعی مدرن اساسا مبتنی بر نظمهای خودجوش ناشی از اصل بنیادین آزادی است.
✍️ سخن گفتن از اقتصاد آزاد یا اصل بنیادین آزادی بیان یک واقعیت علمی انکارناپذیر است.
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #آزادی #اصل_بنیادین_آزادی
@den_ir