group-telegram.com/soren_fact_com/1533
Last Update:
درس کلی عطار:در این شعر از دید عطار شکایت قو یا مرغابی به هدهد بیانگر شخصیت و رفتار انسان ها و زاهدانی است که تمام عمر خود را به پاکیزگی و عبادت می پردازند در نتیجه از شگفتی ها و توانایی های انسان در دیگر موضوعات غافل می‌شوند و خود را تنها به یک چیز محدود می کنند. آنها به دنبال کرامت و شهرت هستند می‌خواهند در دید مردم بی نقص باشند تا نفس خود را آرام کنند. آنها غرور و کبر فراوانی دارند و خود را پاک و مطهر تصور می کنند اما هرگز همانند عارف واقعی به دنبال سفری در جست و جوی حق نیستند. در این شعر عطار از طریق آب وابستگی های ظاهری واعظان و زاهدان به کبر و غرور خود را بیان می کند! زهد و عبادت مکرر برای افراد گناهکار است و با تکرار عبادت و افتادن در این بند فرد زاهد دارد کار همان گناهکار را انجام می‌دهد. گر چه آب بنیاد و اساس خلقت است اما خود توسل به آب نیز مسخره است زیرا آب نیز به مانند عالم بدون اراده خداوند از خود چیزی ندارد.
معنی شعر بخش شکایت قو: قو با پاکی بسیار از آب بیرون آمد و در بین اون جمع با زیباترین لباس( اشاره به سفید بودنش) حاضر شد. سپس گفت در هر دو جهان نمیتوانید کسی را از من پارسا تر و نیکوتر پیدا کنید! زیرا هر لحظه در حال انجام شرعیات هستم و غسل انجام داده ام( اشاره به فرو بردن سر قو در آب) و سجاده ام را بر آب میگذارم و در آن فرو نمی رود. آیا کسی را سراغ دارید که مثل من در آب باشد و در آن فرو نرود؟ پس در بزرگی و کرامات من شکی وجود ندارد. من هم زاهد مرغان هستم و هم بسیار اندیشه های درستی دارم. هم خود پاک هستم و هم مکانی( آب مظهر پاکی)که در آن هستم پاک است. در جهان چیزی بهتر از آب پیدا نمیکنم زیرا تمام سرمایه من در آب است. من هم بسیار غم داشتم اما تنها همدم من آب بود و به واسطه آب هست که هر چیز تمیز و پاک می شود و آن غم ها نیز شسته شد. آب در اطاعت من است و کار من رونق دارد پس در خشکی و بیابان نمیتوانم به خواسته خود برسم. وقتی که به آب عادت کرده ام چگونه از آن جدا شوم. هر چیز زنده ای بخاطر آب جان گرفته است و از آن است پس به راحتی نمیتوانم از آن جدا شوم. من چگونه راه بیابان و سفر را به پیش گیرم وقتی از آن پرندگانی نیستم که بتوانم همراه سیمرغ شوم. آن که برایش مقداری آب کافی است دیگر نمی‌تواند سیمرغ را همراهی کند.
معنی شعر بخش پاسخ هدهد: ای کسی که بخاطر آبی خوشحال شده ای نمیدانی که این ای همچون آتش به تو زیان رسانده است! ای کسی که از آب فریب خورده ای ببین که قطره ای آب چگونه ابروی تو را برده است! آب برای پاک کردن گناهان و ایجاد پاکیزگی است یعنی برای افراد ناشسته روی و ناپاک است و افرادی که ناشسته روی و به دنبال پاکی اند در جست و جوی آب هستند. هر فرد ناپاکی با آب خود را پاک می‌کند پس تا چه زمانی میخواهی همانند آب تنها به دیدار افراد ناپاک دل خوش کنی؟ مردی از عارفی پرسید این دو عالم و تصورات ما در رابطه با این عالم ها دقیقا چیست ؟ گفت هم جهان برتر و هم این جهان مثل قطره ای آب است که به خودی خود توانایی ای ندارد و بر اساس خداوند معنی و وجود پیدا می‌کند. در ابتدای خلقت قطره ای آب آشکار شد و هر چیز که می‌بینی نیز از قطره ای آب است. هر چیز که بنیادش بر اساس آب باشد عین تصویر هایی هستند که بر روی آب هستند و نابود شدنی اند حتی اگر به سختی آهن باشند.( اشاره به فرو رفتن آهن در آب) هر چیزی که اساس و بنیادش بر آب باشه حتی اگر سخت ترین چیز باشه خواب و خیالی بیش نیست.
هیچکس ندیده است که آب به خودی خود جاودان بماند! و ذات و بنیاد هر چیز نیز بر اساس آب است و همانند او استوار نیست( ناتوانی آب به خودی خود و وابستگی بنیاد هر چیز به حق و امر الهی)
