group-telegram.com/ShahnamehToosi/1820
Last Update:
👹👹👹👹👹
#شاهنامه_تاریخ_استوره‌ای
#دیو_در_شاهنامه
هفت- دیوان مازندران =کوههای سخت‌گذر(۱)
در این بخش نگاهی داریم به پرمانه(مفهوم) شگرف دیگری از واژۀ«دیو»!
داستان «لشگرکشی کاووس به مازندران» بازتاب گوشه‌ای از سرگذشت راستین نیاکان ماست که گشادن یکی از رازهای آن دستور این سخن است!
به گزارش رازآلود شاهنامه، رامشگری از مازندران به درگاه کاووس می‌آید و از آبادی و سرسبزی همیشگی آن دیار برایش می‌خواند و کاووس را برمی‌انگیزد تا به مازندران لشگر کشد!
نگارنده با انگاره(فرضیه)ی استاد جنیدی از زمینه راستین داستان همرای است و آن این که در پی خشکسال و افزایش گرمای پشته(فلات) ایران در هزاره سه یمُ پ.ز. و کمبود چراگاه برای دامهای ایرانیان در جنوب البرز، به شاه آگاهی می‌رسد که چراگاههای فرازین البرز(مازندران) سبز و آباد است! ولی دستیابی به آن پهنه، دشوار و راه رسیدن سخت‌گذر است!
کاوس برآن می‌شود تا با سپاهیان بدان سو روند و از دل خاره و پرتگاه‌های دشوارگذر و دست نایافتنی راهی برای رفتن مردمان و دامهایشان بدان سوی بگشایند!
پهلوانان که از دشواری دستیابی به چراگاههای فرازین البرز آگاهند، کاووس را از این سودا باز می‌دارند! کاووس سبکسر خودکامه گوش نمی‌گیرد و سودای کشیدن سپاه و نبرد با خاره دارد! پهلوانان دست به دامان زال می‌شوند و برایش پیام می‌فرستند که:
یکی، شاه را دل بر اندیشه خاست،
بپیچیدش اهریمن از راه راست!
به رنجِ نیاکانش از باستان،
نخواهد همی بود همداستان.
همی گنج بی رنج بگزایدش،
چَراگاهِ مازندران بایدش!
شاه خودکامه پند دستان را هم گوش نمی‌گیرد و لشگر به مازندران می‌کشد و رویدادهای شگرف!
در اینجا به یک واژه فارسی روان در تبرستان باز می‌گردیم که ابن اسفندیار در «تاریخ تبرستان» آورده، ولی از چشم فرهنگنویسان دور مانده و در واژه نامه‌ها گنجانده نشده! این واژه «دوین dēwin» است؛ به چِم(معنی) بلندی و کوه! که با افتادن «ین» پایانی کوتاه شده و به «دِو dēv» می‌دگرد که همان گویش کهن «دیو» است!***
در ناخودآگاه مردم روزگار، کوه و خارای سخت گذر هم -که بازدارنده و رنجاننده اند!- همچون هر آزارنده دیگر، جاندارانگاری و «دیو» انگاشته شده بود!
دنباله دارد.
*** «دین dēn»گشته دیگر واژه «دوین dēwin» است که تا به امروز به معنی بلندی در گویش مردم مازندران روان است!
نگارنده نام روستای «دینان» در بخش لاریجان شهرستان آمل را هم از همین ریشه می داند!
http://www.group-telegram.com/us/ShahnamehToosi.com
BY رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه
Share with your friend now:
group-telegram.com/ShahnamehToosi/1820