نوین رسانه (Multidisciplinary Media)

فضا چیست؟

خدای روزهای کار و خدای روزهای تعطیل (قسمت هفتم)

خداوند با آفرینش بدست خویش یا به واسطه یکی از مخلوقات خود، بدون آنکه معجزه‌ای لازم باشد، ارادهٔ خود را جاری می‌سازد و مثلاً شیئی را از حرکت مستقیم بازداشته و یا شیئی را چنان تنظیم می‌کند که به جای حرکت در مسیر مستقیم، حول محوری بچرخد.

اگرچه نمی‌توان به درستی دانست که چنین کاری را او خود تدبیر می‌کند یا نیروی آفریده‌ای را به خدمت می‌گیرد، اما به هرحال و برخلاف نظر لایب‌نیتس خدا در هیچ یک از این دو حالت معجزه نمی‌کند.
بنظر کلارک، ریشه مشکلات لایب‌نیتس به اصل موضوعی بر‌می‌گردد که طبیعت را مستقل فرض کرده است.

پیروان نیوتن استقلال طبیعت را نمی‌پذیرند و آن را مساوی بیرون راندن خداوند از عالم طبیعی می‌دانند.
لایب‌نیتس از بین رفتن و یا کاهش یافتن قوای محرک طبیعت را نیز به دلیل اعتقاد به استقلال طبيعت نوعی نقص به شمار می‌آورد و آن را نمی‌پذیرد.

نقدهای کلارک بر درک لایب‌نیتس از فضا نیز قابل توجه است.
نخستین استدلال ساموئل کلارک چندان دلنشین نیست چرا که جابه‌جایی مورد نظر وی نه تنها مطلق نیست بلکه با نظر به توده ثوابت، نسبی نیز خواهد بود.
برهان دوم وی اما پذیرفتنی است.
هر جسم در کیهانِ بی‌کران نیوتن یا حرکت يكنواخت، مستقیم و در مسیری معین دارد و یا بی‌بهره از چنین جنبشی است.
گرچه دانستن این که یک جسم در کدام یک از دو حالت است، قابل تشخیص نیست ولی گذار جسم از یک حالت به حالت دیگر نشانه‌ها و آثاری دارد.

ما حرکت شتابدار جسم را نیز تشخیص می‌دهیم در حالی که اگر فضا و حرکت تنها نسبی می‌بود، چنان حرکتی در کار نبود.
تمام این نتایج از اصل اینرسی در آراء نیوتن ناشی می‌شوند.
البته کلارک به این حد بسنده نمی‌کند. نزد وی همانند رافسن و مور، ناسازگاری ذاتیِ ماده و فضا، به متناهى بودن کیهان می‌انجامد.
در این حالت چرا باید ماده‌ای که محدود به یک فضای متناهی است، نامتناهی باشد؟
چرا نپذیریم که خداوند به میزان معین و محدودی و درست به همان میزان که شایسته ظرفیت این عالم و به نتیجه رساندن هدف هستی است، ماده آفریده است؟
لایب‌نیتس در نامه چهارم با قدرت تمام بر قاطعیت اصل جهت کافی تاکید می‌کند.
پیش از هر کاری اراده‌ای هست و هر اراده‌ای هم از قبل دلیلی دارد.
هر جا که دلیلی در کار باشد، نشان می‌دهد که تفاوتی میان دو امکان مختلف هست.
در نتیجه به عنوان مهم‌ترین نکته باید دانست که در جهان، هیچ دو چیز کاملا یکسان و مشابهی وجود نیافته‌اند و صد البته که چنین چیزی محال و ناشدنی است.
ادامه مطلب

گذار از جهان بسته به کیهان بی‌کران، نوشته الکساندر کویره، ترجمه علیرضا شمالی، صص ۲۵۴ و ۲۵۵

مطالب مرتبط
🔘 خدای روزهای کار و خدای روزهای تعطیل قسمت‌های اول و دوم و سوم و چهارم و پنجم و ششم
🔘 تاریخ مکانیک
🔘 تاریخچه حسابان
🔘 بی‌نهایت چیست؟

#علم
#فلسفه
#تاریخ‌علم
#فلسفه‌علم
@multidisciplinarymedia

❤1

www.group-telegram.com/us/multidisciplinarymedia.com/1419

128 viewsedited  Jun 10 at 05:11

فضا چیست؟

خدای روزهای کار و خدای روزهای تعطیل (قسمت هفتم)

خداوند با آفرینش بدست خویش یا به واسطه یکی از مخلوقات خود، بدون آنکه معجزه‌ای لازم باشد، ارادهٔ خود را جاری می‌سازد و مثلاً شیئی را از حرکت مستقیم بازداشته و یا شیئی را چنان تنظیم می‌کند که به جای حرکت در مسیر مستقیم، حول محوری بچرخد.

اگرچه نمی‌توان به درستی دانست که چنین کاری را او خود تدبیر می‌کند یا نیروی آفریده‌ای را به خدمت می‌گیرد، اما به هرحال و برخلاف نظر لایب‌نیتس خدا در هیچ یک از این دو حالت معجزه نمی‌کند.
بنظر کلارک، ریشه مشکلات لایب‌نیتس به اصل موضوعی بر‌می‌گردد که طبیعت را مستقل فرض کرده است.

پیروان نیوتن استقلال طبیعت را نمی‌پذیرند و آن را مساوی بیرون راندن خداوند از عالم طبیعی می‌دانند.
لایب‌نیتس از بین رفتن و یا کاهش یافتن قوای محرک طبیعت را نیز به دلیل اعتقاد به استقلال طبيعت نوعی نقص به شمار می‌آورد و آن را نمی‌پذیرد.

نقدهای کلارک بر درک لایب‌نیتس از فضا نیز قابل توجه است.
نخستین استدلال ساموئل کلارک چندان دلنشین نیست چرا که جابه‌جایی مورد نظر وی نه تنها مطلق نیست بلکه با نظر به توده ثوابت، نسبی نیز خواهد بود.
برهان دوم وی اما پذیرفتنی است.
هر جسم در کیهانِ بی‌کران نیوتن یا حرکت يكنواخت، مستقیم و در مسیری معین دارد و یا بی‌بهره از چنین جنبشی است.
گرچه دانستن این که یک جسم در کدام یک از دو حالت است، قابل تشخیص نیست ولی گذار جسم از یک حالت به حالت دیگر نشانه‌ها و آثاری دارد.

ما حرکت شتابدار جسم را نیز تشخیص می‌دهیم در حالی که اگر فضا و حرکت تنها نسبی می‌بود، چنان حرکتی در کار نبود.
تمام این نتایج از اصل اینرسی در آراء نیوتن ناشی می‌شوند.
البته کلارک به این حد بسنده نمی‌کند. نزد وی همانند رافسن و مور، ناسازگاری ذاتیِ ماده و فضا، به متناهى بودن کیهان می‌انجامد.
در این حالت چرا باید ماده‌ای که محدود به یک فضای متناهی است، نامتناهی باشد؟
چرا نپذیریم که خداوند به میزان معین و محدودی و درست به همان میزان که شایسته ظرفیت این عالم و به نتیجه رساندن هدف هستی است، ماده آفریده است؟
لایب‌نیتس در نامه چهارم با قدرت تمام بر قاطعیت اصل جهت کافی تاکید می‌کند.
پیش از هر کاری اراده‌ای هست و هر اراده‌ای هم از قبل دلیلی دارد.
هر جا که دلیلی در کار باشد، نشان می‌دهد که تفاوتی میان دو امکان مختلف هست.
در نتیجه به عنوان مهم‌ترین نکته باید دانست که در جهان، هیچ دو چیز کاملا یکسان و مشابهی وجود نیافته‌اند و صد البته که چنین چیزی محال و ناشدنی است.
ادامه مطلب

گذار از جهان بسته به کیهان بی‌کران، نوشته الکساندر کویره، ترجمه علیرضا شمالی، صص ۲۵۴ و ۲۵۵

مطالب مرتبط
🔘 خدای روزهای کار و خدای روزهای تعطیل قسمت‌های اول و دوم و سوم و چهارم و پنجم و ششم
🔘 تاریخ مکانیک
🔘 تاریخچه حسابان
🔘 بی‌نهایت چیست؟

#علم
#فلسفه
#تاریخ‌علم
#فلسفه‌علم
@multidisciplinarymedia

BY نوین رسانه (Multidisciplinary Media)