✅۳۲ـ‌جی سایئ
📌سهند درگی‌سی
#اورمو_گؤلو
#اؤزل_سایئ

پنج سال پیش، شهرداری ماکو مجسمه فردوسی را از آن شهر برداشت و چون این کار همزمان با موج جهانی حذف مجسمه نژادپرستان بود، یاور سلطانی خبرنگار ماکو تایم، با این تصور که این کار شهرداری ماکو نیز با همان نیت صورت گرفته، در گزارشی از این اقدام شهرداری ماکو تقدیر و تشکر کرد. آن تشکر یاور سلطانی از شهرداری، توهین به فردوسی قلمداد شد و او را بازداشت و روانه زندان کردند. فقط بخاطر آنکه نمی‌دانست شهرداری، مجسمه فردوسی را برای تعویض برداشته و از آنها تشکر کرده بود.

طنز ماجرا در آن بود که هواداران آزادی بیان نیز بجای محکوم کردن اعمال محدودیت به آزادی بیان یک خبرنگار، موافق حبس سلطانی شدند و نشان دادند که اعتقاد چندانی به آزادی بیان ندارند و اگر روزی اختیاردار امور گردند، ما همچنان اتهاماتی مانند توهین به مقدسات خواهیم داشت و فقط مقدسات عوض خواهد شد.

حالا نیز زینب موسوی، فردوسی را موضوع طنز و تمسخر خودش قرار داده و رگ گردن خیلی‌ها ورم کرده و دادگاه نیز وارد ماجرا شده و فردوسی وارد لیست مقدسات گردیده است. در این ماجرا علاوه بر روسیاهی هواداران آزادی بیان، واکنش گروه دیگری نیز بسیار جالب بود. این گروه موقع ناراحتی اقلیت‌های ملی از توهین‌های نژادپرستانه، با خونسردی می‌گفتند که «شوخی کردیم، جنبه داشته باشید» ولی حالا خودشان بی‌جنبه شده‌اند.

از طرف دیگر این همه واکنش نسبت به اظهارات یک طنزپرداز و ورود دادگاه گواه بر این است که لشگر پاسداران تک زبانی و زبان فارسی می‌دانند که این ادبیات زین پس فقط با چماق و گزمه و محکمه می‌تواند بر دیگران سوار باشد و اگر کمی رواداری به خرج داده و وادهند، تندبادهای هویتی غیرفارسها، کاخ ذهنی آنها را خواهد برد و همه این واکنش‌ها نشانگر ترس است.

ابراهیم ساوالان

@sahand_ocaq

سهند مدنییت اوجاغی اولاراق بؤیوک یازاریمیز صمد بهرنگی نین مزاریندا🖤
#بالاجا_قارا_بالیق
#صمد_بهرنگی

@sahand_ocaq

ایرانگرایان با استناد به افسانه‌ها برای خودشان ۲۴۳۲ سال تاریخ ایران در دوره پیشدادیان درست کرده‌اند و می‌گویند که ابتدا کیومرث سی سال، هوشنگ چهل سال و طهمورث سی سال حکومت کرد و چون اینها نتوانست عطش تاریخ‌سازی اینها را سیراب کند، رکوردها را بالا برده و گفتند که جمشید هفتصد سال، ضحاک هزار سال و فریدون پانصد سال حکومت کرد و مخاطبان نیز این داستانها را باور می‌کنند و عمر بیش از هزار سال پیشدادیان برای آنهایی که عمر نوح را باور نمی‌کردند، خیلی هم منطقی می‌آید. بعد از سیراب شدن عطش، رکوردها را  پایین آورده و می‌گویند که در ادامه منوچهر صدوبیست سال، نوذر هفت سال و زو پنج سال حکومت کرد.

حالا دکتر ناهید محمدی، مادر دو کودک با نامهای دومرول و یاراتان می‌پرسد که «چرا یک فارس می‌تواند اسامی اسطوره‌ای خود مانند تهمتن، جاماسب، لهراسب و گشتاسب را برای فرزندش انتخاب کند، اما من تُرک حق ندارم که نام دومرول را روی فرزندم بگذارم و حالا شش سال است که فرزندم بدون شناسنامه مانده و در این سالها کودکانم را در مراکز آموزشی و ورزشی ثبت نام نکرده و مراکز بهداشتی، علاوه بر بحث بر سر تزریق واکسن، از معاینه و اندازه‌گیری قد و وزن کودکانمان هم امتناع می‌کنند. حتی بیمارستان کودکان تبریز، پسرم را که به شدت مریض بود، پذیرش نمی‌کرد ولی با وجود تمام این مشکلات، ما تسلیم نشده‌ایم و با گرفتن وکیل، پیگیر مسئله هستیم.»

در طرف دیگر والدین کودکی به نام هایال از ثبت احوال به دادگاه شکایت کردند ولی دادگاه نیز حکم داد که شما نمی‌توانید نام دخترتان را هایال بگذارید که تلفظ دیگری از لغت خیال است.

فرض اول ما این بود که شما از نام دومرول می‌ترسید ولی تبدیل حرف خ به حرف ح که نباید باعث ترس شما می‌شد. این تبدیل در اکثر لهجه‌های زبان ترکی رایج است و برای مثال اهالی محله خطیب تبریز، اکثر روستاهای منطقه سهنداوا در اوجان و برخی از عشایر منطقه ما نیز حرف خ را به ح تبدیل می‌کنند. این لهجه در قره‌داغ و در روستاهایی مانند خالوانسار در ورزقان نیز دیده می‌شود که البته تحریفگران، نام آن روستا را نیز به «خلف انصار» تبدیل کرده‌اند.

تبدیل خ به ح در برخی لهجه‌های کردی نیز هست و آنها خورشید را هورشید می‌گویند و برعکس هایال، کردها می‌توانند برای دختران خود نام هورشید را انتخاب کنند و مشتقات این کلمه مانند هوران و هوری نیز نامی دخترانه در میان کردهاست و این نشان می‌دهد که شما از تبدیل خ به ح نمی‌ترسید بلکه از چیز دیگری می‌ترسید.


ابراهیم ساوالان
@sahand_ocaq

۲۷ شهریور؛ روز شعر و ادب فارسی یا بازتاب یک نگاه تک‌بعدی؟

پس از درگذشت استاد شهریار در ۲۷ شهریور ۱۳۶۷، پیشنهاد شد این روز به پاس خدمات او به شعر و ادبیات ایران در تقویم رسمی کشور ثبت شود. نهایتاً در سال ۱۳۸۱، شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۲۷ شهریور را «روز ملی شعر و ادب فارسی» نام‌گذاری کرد. در ظاهر، این اقدام یک حرکت فرهنگی ارزشمند به‌نظر می‌رسد؛ تجلیل از شاعری که هم در میان مردم و هم در میان نخبگان محبوبیت داشت.
اما پرسش اصلی اینجاست: چرا روز شهریار تنها با عنوان «شعر و ادب فارسی» شناخته می‌شود؟ مگر نه این‌که بیش از نیمی از اشعار شهریار به ترکی آذربایجانی است؟ مگر نه این‌که حیدربابایه سلام، مهم‌ترین و جهانی‌ترین اثر او، به زبان ترکی سروده شده است؟
این نام‌گذاری در عمل به معنای نادیده گرفتن یکی از دو بال اصلی شهریار است. اگر شهریار شاعر ملی است_که بی‌شک هست_پس باید او را در هر دو زبانش دید. حذف وجه ترکی آثار او، بازتاب نوعی نگاه تک‌بعدی به هویت اوست؛ نگاهی که می‌خواهد همه را در قالب «فارسی» بگنجاند، حتی اگر هویت و زبان شاعر چیز دیگری بگوید.

ادامه در شماره بعدی نشریه سهند (به زودی...)

گرد و خاک به همراه ریزگرد های نمک دریاچه ارومیه
تبریز جمعه ۲۸ شهریور۱۴۰۴

جاده تسوج-تبریز
طوفان نمک
#سرطان
#اورمو_گؤلو

📣سهند درگی‌سینین 33_جو سایئ‌سی


ایچینده‌کی‌لر:

✅در ستایش دیوانگان وصال
✅27شهریور بزرگداشت شهریار یا تقلیل او به فارسی
✅اؤلومسوز عئشق، سارا و خان چوبانین حیکایه‌سی
✅تبریز جایی که نخستین پرده سینما روشن گردید
✅شروع مدارس با یک میلیون دانش آموز ایرانی محروم از تحصیل
✅تبریز شهر بدون گدا؟! دیگر نیست!
✅کمبود آب و برق، بازگشت به کف هرم مازلو
✅۱۵ سپتامبر روزی برای دموکراسی

@sahand_ocaq

📣سهند درگی‌سینین 33_جو سایئ‌سی

@sahand_ocaq

سونای(۳۱شهریور) آذربایجانین عشق گونو قوتلو اولسون ♥️

@NavadUrmie90

سون آی ولنتاين آذربایجان.
درگی میزده اوخویا بیلرسینیز

@sahand_ocaq

#کلیپ
#سهند_درگی‌سی
۳۳-جو
زومار آیی(شهریور)

❇️ فردا اول مهر و شروع سال تحصیلی است، حال به این مصاحبه ذی قیمت با «هانا آرنت» توجه کنیم.


🔻هانا آرنت فیلسوف شهیر آلمانی:
هیچ جایگزینی برای زبان مادری وجود ندارد.

🔶در زمانه جهانی شدن و روند پرشتاب آسیمیلاسیون و استحاله فرهنگی، اگر زبانها رسمی نشوند، در مدارس و سطوح عالی آموزش داده نشود، در کوتاه مدت تضعیف و صرفا به زبان محاوره تبدیل شده و درمیان مدت نابود میشوند.

🔻 طبق «اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» زبان اقوام ایرانی غیرفارس زبان باید در مدارس تدریس شود. متاسفانه قریب نیم قرن است که این قانون مهم و اساسی معطل مانده و اجرایی نمیشود، قبل از آنکه دیر شود باید کاری کرد.

#زبان‌مادری
#زبان‌ترکی
#قانون_اساسی


⏭ Metam
✅ @pishroaz

📚 تازه های نشر
🏫 خانه نشریات دانشگاه علوم پزشکی تبریز

📣سهند درگی‌سینین 33_جو سایئ‌سی


ایچینده‌کی‌لر:

✅در ستایش دیوانگان وصال
✅27شهریور بزرگداشت شهریار یا تقلیل او به فارسی
✅اؤلومسوز عئشق، سارا و خان چوبانین حیکایه‌سی
✅تبریز جایی که نخستین پرده سینما روشن گردید
✅شروع مدارس با یک میلیون دانش آموز ایرانی محروم از تحصیل
✅تبریز شهر بدون گدا؟! دیگر نیست!
✅کمبود آب و برق، بازگشت به کف هرم مازلو
✅۱۵ سپتامبر روزی برای دموکراسی


🔹دریافت فایل نشریه از لینک زیر
👇👇👇
mefda.ir/news/434022

@sahand_ocaq

پایگاه خبری معاونت فرهنگی دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تبریز 👇
🌀@tabrizmefda

🔺 بیان کامل #ساعت (ساعات) در ترکی آذربایجانی:

پارت 1

قدم اول: پرسیدن ساعت

برای پرسیدن زمان فعلی ⬅️ ساعات نئچه‌دیر؟ (Saat neçədir?)
برای پرسیدن زمان وقوع یک فعل ⬅️ ساعات نئچه‌ده؟ (Saat neçədə?)

🕒 قوانین اصلی بیان ساعت

نیمه اول (دقایق ۱-۳۰): از ساختار گذشته (کئچیر (keçir)) استفاده می‌شود
نیمه دوم (دقایق ۳۱-۵۹): از ساختار مانده (قالیٛر (qalır)) استفاده می‌شود

✅ ۱. ساعت‌های کامل (تام ساعاتلار Tam Saatlar)
فقط عدد ساعت + پسوند خبری (دیٛر/دیر/دوُر/دۆر dır/dir/dur/dür):

نکته گرامری: پسوند خبری (دیٛر/دیر/دوُر/دۆر -dır, -dir, -dur, -dür) بر اساس آخرین مصوت کلمه و طبق هماهنگی چهارجانبه اصوات انتخاب می‌شود:
اگر {آ (a), یٛ (ı)} در کلمه ای باشد ← پسوند خبری -دیٛر می‌گیرد (-dır) (مثال: آلتیٛ altı ← آلتیٛدیٛر altıdır)
اگر {ائ (e), ای (i)} در کلمه ای باشد ← پسوند خبری -دیر می‌گیرد (-dir) (مثال: بیر bir ← بیردیر birdir)
اگر {اوْ (o), اوُ (u)} در کلمه ای باشد ← پسوند خبری -دوُر می‌گیرد (-dur) (مثال: دوْققوُز doqquz ← دوْققوُزدوُر doqquzdur)
اگر {اؤ (ö), اۆ (ü)} در کلمه ای باشد ← پسوند خبری -دۆر می‌گیرد (-dür) (مثال: دؤرد dörd → دؤرددۆر dörddür)

ساعات بیردیر (Saat birdir). → ساعت یک است.
ساعات دؤرددۆر (Saat dörddür). → ساعت چهار است.

✅ ۲. گذشتن از ساعت (کئچیر Keçir)

قاعده: [ساعت (مفعولی)] + [دقیقه] + دقیقه (dəqiqə) + کئچیر (keçir)

نکته گرامری: ساعت پسوند مفعولی (یٛ، ی، وُ، ۆ ı, i, u, ü) می‌گیرد که بر اساس قانون هماهنگی اصوات و آخرین حرف صدادار کلمه انتخاب می‌شود. (مثال: آلتیٛ altı → آلتیٛنیٛ altını / دؤرد dörd → دؤردۆ dördü)

ساعت ۴:۱۰ → دؤردۆ اوْن دقیقه کئچیر (Dördü on dəqiqə keçir).
ساعت ۶:۱۵ → آلتیٛنیٛ بیر رۆب کئچیر (Altını bir rüb keçir).

✅ ۳. مانده به ساعت (قالیٛر Qalır)

قاعده: [ساعت آینده (جهتی)] + [دقیقه] + دقیقه (dəqiqə) + قالیٛر (qalır)

نکته گرامری: ساعت آینده پسوند جهتی (آ/اَ a/ə) می‌گیرد. اگر آخرین حرف صدادار کلمه ضخیم (آ، یٛ، اوْ، وُ a,ı,o,u) باشد a و اگر ظریف (اَ، ای، ائ، اؤ، ۆ; ə, i, e, ö, ü) باشد ə اضافه می‌شود.

ساعت ۴:۵۰ → بئشه‌ اوْن دقیقه قالیٛر (Beşə on dəqiqə qalır)
ساعت ۵:۴۵ → آلتیٛیا بیر رۆب قالیٛر (Altıya bir rüb qalır)


#P 20

نویسنده:
علی محمد مشوق
ویراستار:
سولماز اللهیاری
مدیر محتوا:
علی محمد مشوق
امیرحسین محمدی
امیرمحمد نقی زاده

Channel: @Turk_lrn

معلوم بود که شوونیزم ایرانی موج جدیدی بر علیه عربها آغاز کرده که ادامه صد سال عربستیزی ایرانیان از زمان تشکیل دولت- ملت ایرانی است و بخش عمده‌ای از ترکها نیز آتش بیار معرکه شده‌اند. موج جدید، دانشجویان عراقی را هدف گرفته که دیروز شقیقه آن در همدان گسست و جماعتی که تحمل چند دانشجوی خارجی را ندارند با چه رویی آرزو می‌کنند که روزی پاریس و لندن شوند، در حالیکه پاریس و لندن پذیرای ابنای بشرند ولی ما از پذیرش همسایگانی که برای تحصیل به شهرهایمان آمده‌اند ناتوانیم و انتظار هم داریم روزی پاریس و لندن باشیم.

این دانشجویان اگر غیر عرب بودند کسی با آنها مشکلی نداشت ولی در تداوم عرب ستیزی و ترک ستیزی صد ساله، حالا به شلوارک آنها، پولداری، ولخرجی و دوست دختر آنها، به سمپاتی آنها نسبت به حکومت ایران و دقیقا به زبان عربی آنها حساس شده‌اند و همه اینها سرپوشی بر نژادپرستی درونی این افراد است. حساس شدگان اگر هم راسیست نباشند، محافظه‌کارند و به قول دومان رادمهر شبیه ساکنان شهرهای کوچکند که زمانی با افتتاح دانشگاه آزاد در شهرهایشان مشکل داشته و می‌گفتند: دختران می‌آیند و فرهنگ اینجا را خراب می‌کنند.

از جهانی که ریاست آن دست ترامپ افتاده، توقع زیادی نباید داشت و چند هفته پیش این چهره به شهردار لندن گفت که لندن دیگر شبیه لندن قدیمی نیست و مهاجران زیادی در آن رفت و آمد می‌کنند و شهردار لندن گفت که این افتخاری برای لندن است که همه آنجا را برای مسافرت انتخاب می‌کنند. تعریف نژادپرستی ساده است و اگر از پنجاه دانشجوی ترک و یا مسلمان شهر میلان ایتالیا ۴۹ نفر مرتکب تجاوز شود و میلانی‌ها شعار «دانشجوی ترک یا مسلمان اخراج باید گردد» بدهند با هدف گرفتن تمامیت یک مجموعه مرتکب نژادپرستی شده‌اند و شعار دانشجویان همدانی قطعا نژادپرستانه و در تداوم کارهایی مانند آتش زدن محله افغانی‌نشین یزد و راه‌اندازی کمپین ملی اخراج افغانی از ایران بود.

افراد حقیر عرضه مقابله با ظلم بزرگ را ندارند و دق دلشان را روی ضعیفترین اقشار جامعه یعنی مهاجران خالی می‌کنند. معاون وزیر بهداشت میگوید که شصت درصد پذیرش دانشجویان علوم پزشکی در اختیار سهمیه‌هاست و چون عرضه اعتراض به این ظلم را نداریم با دهان کف کرده فریاد میزنیم که آن صندلی سهم بچه من است نه عراقی. راستی اگر جای مردم ترکیه بودیم که سالانه صدها هزار دانشجویی خارجی در آنجا تحصیل و بورس می‌گیرند و حدود سه میلیون سوری سالها در آنجا زندگی کردند چه می‌کردیم؟

ابراهیم ساوالان

@sahand_ocaq

رامیز قلیئو ۷۸ یاشیندا تاسفله حیاتین دئیشدی🖤

رامیز قلیئو تایسیز و تانینمیش آذربایجان خالق موسیقی و تایسیز تار اسطوره‌سیله تانینیب و چوخلو اولکه لرده صحنه‌یه چیخیب و آذربایجان موسیقی سین ایفا ائدیب‌دیر.

مرحوم رامیز قلیئو تار ایفاسی‌لا مشهور و قالارغی موسیقی لر یارادیب‌دیر. رامیز قلیئو، ایلک محبت اثرین اردبیل فدک سالونون دا ایفا ائدرک، بو گوزل اثرین اردبیل خالقینا نمایشه چاتدیراراق، اردبیللیلرین اوریینده خاص بیر یئر قویوبدور کی بو تایسیز اثرلری هر انسانی ساعات‌لارلا اوزونه جذب ائدیر.
تانینمیش اثرلریندن؛ ایلک محبت، لَپَلر و قاراباغا اشاره ائده بیلریک

تانری دان عزیز آزربایجان استادینا رحمت دیلییریک، مکانی جنت اولسون🖤

آ.ی: بو کلیپ اردبیل فدک سالونودور

@uma_ocaq