آیا خدا دلش برای بندگانش می سوزد و دعاهایشان را مستجاب می کند؟

دورۀ مغول و عصر استثناییِ برابری زن با مرد
مغول با وجود معایب بسیار، دو ویژگی قابل اعتنا داشت:

کُهنه سرباز (بخش یک)
آخر وقتی در از پاشنه خراب است، رنگ آمیزی آن چه فایده ای دارد؟
رفیق؛ در محیط خدمتی ارتش شاهنشاهی، مفهوم جنگ دو چیز است: «درجه» و «فصول».

مصور رحمانی در بخش ششم کتاب می نویسد: مسافرت این دوره، ماهیت بسیاری از دروغ ها را برای همۀ ما فاش کرد: یاغیِ دروغی، اردوکشی دروغی، زد و خورد دروغی، فتح دروغی، جمّاز دروغی و افراد دروغی به عنوان گردان جمازسوار. احتیاج داشتم با کسی درد دل کنم؛ دوست یک رنگی که بتوانم بدون لکنت با او سخن می گویم. این شخص سرهنگ الیکایی است، معاون لشکر که در دانشگاه جنگ با هم هم دوره بوده اند؛ مردی صدیق، یک دنده، کم حرف، رفیق باز و در عین حال بسیار بدبین و گوشه گیر. هر دو نیز اهل مازندران اند. مصور رحمانی در ادامه می آورد: مشاهدات خود را از مأموریت به کرمان با او در میان گذاشتم. حرفم را قطع کرد و گفت: سیرجان، دُرآگاه، نیریز... با خنده های مقطع و سخریه آمیز گفت: رفتی بازدید و حالا با یک سلسله کشفیات و یک مشت نظریات اصلاحی آمدی مرا متعجب کنی و از رفیقت کمک بگیری. گفتم همین است که گفتی. گفت: اشتباه کردی من در این مسیر نیستم. از نیت اصلاحاتی که هدف گفتگو باشد، بیزارم.
گفتم از اصلاحات بیزاری؟ گفت: این اصلاحاتِ شما ملت و من را به هیچ «مکه ای» نمی رساند. آخر وقتی در از پاشنه خراب است، رنگ آمیزی آن چه فایده ای دارد؟ تمام نظریات اصلاحی که تا به حال در ارتش دیده ام، یک صفت مشترک داشته اند: «حقارت». تو چطور متوجه نیستی که ما با به کاربردن اصلاحات «حقیر» به هیچ هدف معقولی نمی رسیم؟ نظریات اصلاحی موقعی ارزش دارند که اصولی باشند، یعنی روی چهارچوب اساسی به کار بیفتند و وقتی چهارجوب و مبنا خراب باشد، اصلاحات روی آن چه نتیجه ای به وجود می آورد؟ این اصلاحات حقیر اگر با نظر دقیق نگاه کنی، سال هاست همۀ ما را مثل چرخ عصار دور خودمان گردانده، بدون این که یک قدم به جلو رانده باشد. تمام شما اصلاح طلبان در «سطح حقارت» عمل می کنید. گفتم: اقرار می کنم آن چه قبلاَ گفتی، کسی حرفت را نمی فهمید. گفت: حالا بگو. گفتم : میل دارم بدانم این مسخره بازی اردوکشی به سیرجان و دُرآگاه برای چه بود؟ گفت: درجه و فصول. بی اختیار گفتم: درجه و فصول؟ از قیافۀ متعجب و استفهام آمیز من خنده اش گرفت و گفت: مثل بچه مکتبی نگاه می کنی! رفیق؛ در محیط خدمتی ارتش شاهنشاهی، مفهوم جنگ دو چیز است: «درجه» و «فصول»...

شما رستم های زمان حال هستید
بنی صدر خطاب به خلبانان: شما رستم های زمان حال هستید. ایران را نجات بدهید.

محمد حسنین هیکل، روزنامه نگار نامدار مصری در کتاب «ایران: روایتی که ناگفته ماند» می نویسد: «بر اساس حادثه ای که بنی صدر برایم نقل کرد، اغلب تصفیه شدگان کنونی نیروهای مسلح، خود را با اوضاع جدید وفق داده اند. در پاییز 1980، چند هفته پس از شروع جنگ لحظه ای فرا رسید که سقوط شهر دزفول، یعنی کلید دفاع ایران، اجتناب ناپذیر به نظر می رسید. بنی صدر به عنوان فرماندۀ کل قوای نیروهای مسلح ارتش به دزفول پرواز کرد و در آن جا به او اطلاع دادند که تنها 6 تانک و یک توپخانه در اختیار دارند. او احساس می کرد که شکست یا بردگی حتمی است، مگر در صورتی که نیروی هوایی به نحو مؤثر دست به مداخله بزند. اغلب خلبانان نیروی هوایی به دلیل سوءِ ظنی که نسبت به وفاداریشان به شاه وجود داشت، زندانی شده بودند. اما بنی صدر آن ها را که آزاد شده بودند به یک جلسه فراخواند و از آن ها پرسید: آقایان می دانید اکنون شما چه کسانی هستید؟ آن ها منظورش را از او جویا شدند. بنی صدر پاسخ داد: شما نبردی را که در گذشته ایرانیان با تورانی ها داشتند، به خاطر می آورید؟ آن موقع اوضاع ناامید کننده بود و حالا هم ناامید کننده است. در آن موقع «رستم ایران را نجات داد». اکنون شما هستید که باید نجاتش بدهید. «شما رستم های زمان حال هستید». حسنین هیکل می گوید: بسیار مهم است که در این بحران برای برانگیختن وفاداری خلبانان از قهرمانان افسانه ای ایرانِ قبل از اسلام استفاده می کند. راه حل او موفقیت آمیز بود و ایرانیان نبردِ دزفول را بردند.

جنون فردپرستی
تاریخ پس از مشروطه، ترویج روح فردپرستی و بی اعتقاد کردن افراد به ملت خود است.

مصور رحمانی می نویسد: پس از خاتمۀ مهمانی سفارت به اتفاق آقای میکده و دکتر جهانلو - که از ایرانیان مقیم بغداد بود - برای صرف چای به منزل رفتیم. آقای میکده که تحت تأثیر مشاهدات خود از «طاق کسری» قرار گرفته بود، گفت: طاق کسری با ابهت گیرندۀ خود، سند زنده ای از عظمت حکومت ساسانی و افتخارات تاریخ ایران در زمان سلاطین آن سلسله است. دکتر جهانلو، مطالعات دقیق و فلسفی در تاریخ ایران داشت و معتقد بود، تاریخ ایران به صورتی که در مدارس جدید بعد از مشروطه تدوین و تدریس می شود، به دست خارجی ها نوشته شده و هدف آن ترویج روح فردپرستی و بی اعتقاد کردن افراد به ملت خود است. او معمولاً در مقابل اظهارات تعصب آمیز اشخاصی که به قول او سعی می کردند «ابر و باد و مه و خورشید و فلک» را به گناه بکشند تا لکه ای بر دامن کبریایی فلان شاه نیفتد، سکوت می کرد و این درجه «فردپرستی» را نوعی جنون می دانست که فقط از راه فرهنگ انقلابی ممکن بود، معالجه گردد. دکتر جهانلو تاریخ ساسانی و هخامنشی را سال های متمادی از روی مدارک اصیل عربی و فارسی و اروپایی به دقت مطالعه کرده بود و در آن اجتهاد داشت در مقابل اظهار او گفت: طاق کسری در عین حال سند زنده ایست از کِبر توأم با بی لیاقتی همان سلسله.
میکده گفت: آیا عظمت بنایی که پس از 15 قرن تحمل باد و باران و زلزله و ویرانی عمدی هنوز پابرجاست و هر کس از دیدنش ناچار به تحسین می شود، می توان انکار کرد؟ دکتر جهانلو گفت: البته خیر. چطور می توان بنا را انکار کرد، اما در عین حال عظمت بنا را نمی توان دلیلی بر عظمت سلاطین ساسانی دانست. این بنا سندی از عظمت ملت ایران که به وجود آورندۀ واقعی آن بوده و در عین حال، دلیل زنده ایست از بی لیاقتی سلاطین ساسانی که قادر به حفظ ودیعه ای - که ملت به آن ها سپرده بود - نبودند.